سید محمدصادق سجادی
سید محمدصادق سجادی (بهمن ۱۳۳۳ در کرمانشاه -) تاریخ‌دان و استاد دانشگاه است که برای مدت ۳۴ سال مدیر بخش تاریخ و عضو شورای عالی علمی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی بوده‌است.
| سید محمدصادق سجادی سید محمدصادق سجادی | |
|---|---|
| زادهٔ | بهمن ۱۳۳۳ کرمانشاه |
| تحصیلات | لیسانس (۱۳۵۷)، فوق لیسانس (۱۳۶۷) و دکتری (۱۳۷۰) از دانشگاه تهران |
| پیشه | تاریخ‌دان و استاد دانشگاه |
| کارهای برجسته | مدیر بخش تاریخ و عضو شورای عالی علمی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی |
زندگی
در بهمن ۱۳۳۳ زاده شد. از خردسالی، همزمان با تحصیلات رسمی در دوره‌های ابتدایی و متوسطه در تهران، به آموختن مقدمات علوم متداول حوزوی پرداخت. در سال ۱۳۵۳ وارد دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران شد و همزمان با تحصیلات دانشگاهی و استفاده از درس استادان برجسته آن عهد، به آموختن ادبیات عرب، فقه و اصول، و فلسفه در سطوح عالی نزد پدرش، سید جعفر سجادی،[1] که در آن زمان از استادان نامدار دانشگاه تهران بود، اشتغال یافت. در سال ۱۳۵۷، پس از فراغت از دوره لیسانس، بلافاصله در دورة فوق لیسانس پذیرفته شد. انقلاب فرهنگی و تعطیل دانشگاه‌ها، گرچه وقفه ای چند ساله در تحصیلات رسمی دانشگاهی او پدیدآورد، ولی فرصت بیشتری برای مطالعه و تحقیق در اختیارش نهاد. چندی بعد رهسپار هندوستان شد و چند ماه در کتابخانه‌های حیدر آباد، علیگره و دهلی به بررسی آثار مربوط به تاریخ و ادبیات فارسی و فرهنگ ایرانی در شبه قاره اشتغال یافت. آنگاه به تهران بازگشت و فعالیت پژوهشی خود را بر بعضی جلوه‌های تمدن اسلامی متمرکز کرد. نخستین اثر صادق سجادی زیر عنوان طبقه‌بندی علوم در تمدن اسلامی (تهران، ۱۳۶۰) مقدمهٔ همان پژوهشهاست. از همین تاریخ، هفته ای دو روز همراه جمعی از استادان جوان دانشگاه‌ها، در کتابخانه پدرش گرد می‌آمدند و از محضر او استفاده می‌کردند. در آن دوره که قریب به ۴ سال بطول انجامید، کتابهایی چون شرح ابن عقیل، مختصر و مطول تفتازانی، اشارات بوعلی سینا، فراید الاصول شیخ انصاری را نزد ایشان خواندند. در خلال این مرحله از دانش آموزی، مدتی به عنوان ویراستار در برخی مراکز فرهنگی به کار پرداخت و آنگاه به خدمتِ مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی درآمد.[2][3][4] در ۱۳۶۵ به ادامه تحصیل پرداخت و پس از دو سال با اخذ درجه فوق لیسانس فارغ‌التحصیل شد. مدتی بعد در امتحانات ورودی دورة دکتری همان دانشکده در رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی پذیرفته شد و سه سال بعد با دفاع از رسالة خود زیر عنوانِ تحقیق در تاریخ برمکیان و رسالة اخبار برامکه، درجه دکتری گرفت. در سال‌هایی که به تحصیل در دورة دکتری مشغول بود، در دانشگاه‌های تهران، الزهرا، آزاد سلامی، و دانشگاه زنجان نیز تدریس می‌کرد و در عین حال از تحقیق و تألیف و ترجمه نیز غافل نبود و تعدادی از آثارش در همین دوره منتشر شد. در تمام این دوران در مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی به عنوان دستیار دکتر زریاب خویی در بخش تاریخ، آنگاه با سمت مدیر بخش علوم، و سپس مدیر بخش تاریخ به کار مشغول بود و بیش از پنج سال نیز در فرهنگستان زبان و ادب فارسی عنوان عضو ارشد دانشنامه ادبیات فارسی، دانشنامه شبه قاره هند و مدیر دانشنامه اخیر فعالیت می‌کرد. صادق سجادی تا پایان فروردین ۱۳۹۷ معاون پژوهشی و فرهنگی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، عضو و دبیر شورای عالی علمی و مدیر بخش تاریخ این مرکز بوده‌است.
مدیر بخش تاریخ و عضو شورای عالی علمی مرکز دایرهٔ المعارف بزرگ اسلامی از ۱۳۶۸ش
عضو هیئت علمی دانشنامهٔ شبه قارهٔ هند - فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ۱۳۷۴–۱۳۸۰ش
دبیر شورای عالی علمی مرکز دایرهٔ المعارف بزرگ اسلامی از ۱۳۷۸ش
معاون پژوهشی دایرهٔ المعارف بزرگ اسلامی از ۱۳۸۱ش
عضو و مدیر دانشنامهٔ شبه قارهٔ هند در فرهنگستان زبان و ادب فارسی از ۱۳۷۰ تا ۱۳۷۸ش
استاد مدعو در دانشگاه‌های تهران، زنجان و آزاد اسلامی
ویراستار ارشد و عضو برد علمی Encyclopaedia Islamica
عضو شورای علمی دانشنامهٔ اسلام معاصر و مدیر بخش خاور میانه این دانشنامه
نویسندهٔ کتاب برگزیدهٔ سال ۱۳۸۶ش در رشتهٔ تاریخ (تاریخ برمکیان).
زمینة اصلی فعالیت‌های پژوهشی صادق سجادی، تاریخ و تمدن ایران و ملل اسلامی در نخستین سده‌های هجری، و بررسیهای تطبیقی ادبیات فارسی و عربی است. در عین حال از سال‌ها پیش در زمینة تاریخ طب نیز تفننیً به تحقیق پرداخت و در آن زمینه نیز مقالاتی منتشر کرد. آثاری که تاکنون از صادق سجادی چاپ و منشر شده، از این قرار است.
کتابشناسی
- طبقه‌بندی علوم در تمدن اسلامی - تألیف تهران ۱۳۶۰ ش.
- تاریخ دولتهای اسلامی و خاندانهای حکومتگر - ترجمه ج ۱ (۱۳۶۳ش) ج ۲ (۱۳۷۰ش)
- رؤیای صاد قه/ سید جمال اصفهانی - تصحیح تهران ۱۳۶۳ ش.
- طبایع الاستبداد/ عبدالرحمن کواکبی - تصحیح تهران ۱۳۶۳ ش.
- اتحاد اسلام/ شیخ الرئیس قاجار - تصحیح تهران ۱۳۶۳ ش.
- رسالة یک کلمه/ رسایل سیاسی عصر قاجار - تصحیح تهران، ۱۳۶۳ش
- مفاهیم اخلاقی و عقیدتی قران/ محمد البهی - ترجمه تهران ۱۳۶۲ ش
- تاریخ‌نگاری در اسلام - تألیف تهران ۱۳۷۵ ش.
- جغرافیای حافظ ابرو ۳ جلد - تصحیح تهران، ۱۳۷۸ش
- دیوان حافظ شیرازی - تصحیح تهران ۱۳۷۹ ش.
- سفر برزوی به هند و منشأ کلیله و دمنه - ترجمه تهران ۱۳۸۲ش
- برزوی طبیب و منشأ کلیله و دمنه / فرانسوا دو بلوا - ترجمه تهران ۱۳۸۲ش
- تاریخ برمکیان و رسالة اخبار برامکه - تألیف تهران ۱۳۸۴ش
- بزم آوردی دیگر (مجموعه مقالات دکتر زریاب خویی) - گردآوری تهران ۱۳۸۷ش
پانویس
- راسخون: بیوگرافی جعفر سجادی؛ بازدید در ۲۶ آوریل ۲۰۱۸.
- مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی: زندگی‌نامۀ صادق سجادی؛ بازدید در ۲۶ آوریل ۲۰۱۸.
- خبرگزاری مهر: مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی: سجادی استعفا نداده، اخراج شده‌است، نوشته‌شده در ۴ اردیبهشت ۱۳۹۷؛ بازدید در ۲۶ آوریل ۲۰۱۸.
- مجلۀ چمدان: زمزمه‌های تعطیلی دائرةالمعارف بزرگ اسلامی: قطع همکاری با ۵۰ نفر از کارکنان، نوشته‌شده در ۱ اردیبهشت ۱۳۹۷؛ بایگانی‌شده در ۵ مه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine بازدید در ۲۶ آوریل ۲۰۱۸.
منابع
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به سید محمدصادق سجادی در ویکی‌گفتاورد موجود است. |