سوگیری بازماندگی

سوگیری بازماندگی یا سوگیری دوام‌نگری (انگلیسی: Survivorship bias‎) نوعی خطای منطقی است که با تمرکز بر روی افراد یا چیزهایی که از یک فرایند گزینش گذر کرده‌اند و نادیده گرفتن مواردی که از آن فرایند گذر نکرده‌اند ولی معمولاً به چشم نمی‌آیند، رخ می‌دهد. این سوگیری می‌تواند منجر به نتیجه‌گیری‌های غلط از چندین روش مختلف شود. در این نوع از سوگیری ذهن فقط نمونه‌های زنده و موفق را در نظر می‌گیرد و در نتیجه در داوری موقعیت خطا می‌کند.[1]

قسمت‌های آسیب دیده هواپیماهای بازگشتی نشان می‌دهد هواپیماها در کدام نواحی قادر به تحمل تیر هستند و همچنان می‌توانند به خانه بازگردند. هواپیمایی که در سایر نقاط تیر خورده‌اند به آشیانه بازنگشته‌اند)

سوگیری بازماندگی می‌تواند منجر به باورهای بسیار خوش‌بینانه شود چون شکست‌ها نادیده گرفته می‌شوند، مانند زمانی که شرکت‌هایی که دیگر وجود ندارند از تجزیه و تحلیل عملکرد مالی حذف می‌شوند. مثال مشهودتر از این نوع سوگیری تلاش نیروی هوایی بریتانیا در زمان جنگ جهانی دوم برای بررسی علل سقوط هواپیماهای خود پس از حملهٔ ارتش آلمان بود. در این تلاش نیروی‌هوایی سعی می‌کرد با مطالعه هواپیمایی‌هایی که به پایگاه بازگشته‌اند و مطالعه قسمت‌های گلوله خورده سعی بر تقویت این هواپیماها و نقاط ضعف آنها بکند، اما تلاش‌های آنان بدون فایده بود و تغییر محسوسی در میزان هواپیمای بازگشته ایجاد نمی‌شد. تا اینکه نیروی‌هوایی سلطنتی آمارشناسی به نام والد را جهت بررسی موضوع استخدام کردند. او پیشنهاد کرد جای مقاوم‌سازی مناطقی از هواپیما که تیر خورده‌اند باید مناطقی که اصلاً تیر نخورده‌اند را مقاوم کرد. نقاطی که هیچ وقت در هواپیماهای برگشته تیر نخوردن احتمالاً همان نقاطی هستند که اگر هواپیما تیر خورده بود قادر با بازگشت نمی‌بود.[2]