رقص کاراکتر
رقص کاراکتر (به فرانسه: danse de caractère، به انگلیسی: character dance) شاخهای از رقص کلاسیک باله و گونهٔ حرفهای شده رقصهای محلی، فولکلر و ملی است که به منظور نمایش صحنهای آماده و رقصپردازی شدهاند.
رقص کاراکتر تطابق و سازوارسازی موسیقی و رقص محلی کشورهای مختلف، بخصوص کشورهای اروپایی، به منظور صحنهگذاری تأتری است. اجرای رقصهای کاراکتر مستلزم آموزش حرفهای باله و تمرینات ویژه است. این تمرینات معمولاً در مواد درسی هنرجویان باله گنجانیده شدهاست. هر چند که اساس و پایه اصلی رقص کاراکتر، رقص محلی روستاییان و قومهای مختلف است ولی هیچ فرد روستایی یا عضوی از عشایر و اقوامهای مختلف بدون تمرینات ویژه قادر به اجرای رقص کاراکتر نیست.
این نوع از رقص در بسیاری از آثار کلاسیک رپرتوار بینالمللی باله مثل دریاچه قو، زیبای خفته، دن کیشوت، پاکیتا و غیره گنجانیده شدهاست. رقصهای کاراکتر معمولاً جزء محبوبترین بخشهای یک باله کلاسیک هستند و شامل رقصپردازیهایی با الهام از رقصهای ملی و محلی اسپانیایی، روسی، مجارستانی، لهستانی و ایتالیاییاند.
مؤسسات نامآور رقص کاراکتر
رقص کاراکتر به وسیله اکثر مراکز آموزشی باله در اقصی نقاط جهان مانند هنرستان سلطنتی باله (Royal Ballet School) و آکادمی رقص سلطنتی (Royal Academy of Dance) در انگلستان و هنرستان باله استرالیا (Australian Ballet School) و غیره آموزش داده میشود. یکی از مهمترین مراکز آموزش این نوع از رقص «آکادمی باله واهانوفا» در روسیه است.
باله بریوزکا (Beryozka Ballet)[1][2] و باله ایگور مویسهیو (Igor Moiseyev Ballet) دو سازمان رقصی هستند که در تولید، توسعه و پیشرفت بیسابقه رقص کاراکتر در طول قرن بیستم نقش بزرگی ایفاء کردند. این دو سازمان (هر دو روسی) رپرتواری به وجود آوردند که اختصاصاً شامل رقصهای کاراکتر از کشورهای مختلف بود.
رقص کاراکتر ایرانی
هر چند که سازمان ملی فولکلر ایران و گروه رقص وابسته به ان، رقصندگان محلی ایران به سرپرستی رابرت دو وارن وظیفه گردآوری، تحقیق، ثبت و اشاعه رقصهای محلی ایران را به عهده داشت و در این راه کوششهای فراوانی انجام شد ولی رقص کاراکتر ایرانی یا به عبارتی ترکیب رقصهای محلی و فولکلر ایرانی با حرکات و اصول باله هیچگاه در پیش از انقلاب و قبل از انحلال سازمان ملی فولکلر ایران در سال ۱۳۵۸ صورت نگرفت.
تنها رقصپردازیهای معدودی که در حیطه و ژانر رقص کاراکتر ایرانی به وجود آمدهاند، آثاری است که نیما کیان برای سازمان باله ایران ساختهاست. سیمای جان (ملهم از رقصهای محلی گیلانی)، پاپو سلیمانی (بر اساس رقص کردی)، باهار گلیر (بر پایه رقصهای آذربایجانی) و بهاره! (با الهام از رقص محلی لرستانی) از آن جملهاند.
جستارهای وابسته
- سازمان ملی فولکلر ایران
- سازمان باله ایران
- نیما کیان
- «صفحه ایگور مویسهیو». ویکیپدیای انگلیسی.
منابع
- «Berezka». دریافتشده در ۲۰۱۵-۰۱-۱۴.
- The Great Soviet Encyclopedia, 3rd Edition. ۱۹۷۰–۱۹۷۹.
- کیان، نیما (۲۰۰۴). فرهنگ نام و واژهگزینی برای ردههای باله در زبان فارسی. سازمان باله ایران.
- «صفحه رقص کاراکتر». ویکیپدیای انگلیسی.
پیوند به بیرون
- وبگاه رسمی باله مویسهیو The Moiseyev Ballet
- وبگاه رسمی سازمان باله ایران Les Ballets Persans
- «نمونهای از اجرای باله مویسهیو». YouTube.
- «رقصهای کاراکتر ایرانی در برنامه نوروزی ۱۳۹۳». تلویزیون من و تو.