دکتر ژیواگو
دکتر ژیواگو (به روسی: Доктор Живаго و به انگلیسی: Doctor Zhivago) رمانی نوشته بوریس پاسترناک است.
 جلد چاپ نخست (روسی) | |
| نویسنده(ها) | بوریس پاسترناک |
|---|---|
| عنوان اصلی | Доктор Живаго |
| کشور | ایتالیا |
| زبان | زبان روسی |
| گونه(های) ادبی | داستان تاریخی، رمان عاشقانه |
| ناشر | فیلترینلی (چاپ اول)، کتاب‌های پانتئون |
تاریخ نشر | ۱۹۵۷ |
| گونه رسانه | چاپ (گالینگور و کتاب جلد کاغذی) |
| شمار صفحات | ۵۹۲ (پانتئون) |
| شابک | شابک N/A (Feltrinelli) & ISBN ۰−۶۷۹−۷۷۴۳۸−۶ (Pantheon) |
نام کتاب برگرفته از شخصیت اول آن –یک دکتر شاعر– است. کتاب داستان مردی است که عاشق دو زن است و این موضوع همزمان با انقلاب ۱۹۱۷ روسیه و سپس جنگ داخلی ۱۹۱۸–۱۹۲۰ این کشور است. درونمایهٔ داستان زندگی مردی است که حوادث بیرونی که از دسترس او خارج هستند مسیر زندگیش را دگرگون می‌سازند.
در سال ۱۹۶۵ دیوید لین از روی این کتاب فیلمی به همین نام ساخت و در سال ۲۰۰۵ هم در روسیه از روی آن یک سریال ساخته شد. نوشتن کتاب در سال ۱۹۵۶ پایان یافت ولی به دلیل مخالفت با سیاست رسمی شوروی در آن سالها اجازه نشر در این کشور را نیافت. در سال ۱۹۵۷ ناشری ایتالیای آن را در ایتالیا چاپ کرد. کتاب عاقبت در سال ۱۹۸۸ در روسیه به چاپ رسید.
این رمان، تاکنون سه بار توسط کامران بهمنی، علی اصغر خبره‌زاده و سروش حبیبی به فارسی ترجمه شده‌است.
پیتر فین و پترا کووی در کتابی که با عنوان «ادبیات علیه استبداد» به فارسی ترجمه شده‌است بخش مهمی از زندگینامه بوریس پاسترناک را از پیش از آغاز به نوشتن رمان دکتر ژیواگو تا مرگ او و حوادثی که برای اطرافیان او پس از مرگش رخ می‌دهد در یک مستند روایی نوشته‌اند. سراسر این کتاب به روایت نوشتن و انتشار دکتر ژیواگو و حواشی آن اختصاص دارد.[1][2]
نقش سیا در اعطای نوبل به رمان دکتر ژیواگو
سازمان سیا با انتشار ۹۹ سند طبقه‌بندی شده، اذعان کرد که در اعطای جایزۀ نوبل به بریس پاسترناک برای رمان دکتر ژیواگو نقش داشته‌است. پس از آنکه از انتشار این رمان در شوروی ممانعت به عمل آمد، سازمان سیا دست به انتشار متن روسی آن زده و پاسترناک در سال ۱۹۵۸ جایزۀ نوبل ادبیات را دریافت می‌کند. این اقدام برای ضربه زدن به طرفداران سیاست نیکیتا خروشچف انجام شده که در آن زمان شوروی را دارای آزادی‌های داخلی می‌دانستند. این اسناد نشان از تأثیر «قدرت نرم» در وقوع رخدادها و سیاست خارجی دارد.[3]
پیوند به بیرون
منابع
- فین، پیتر؛ کووی، پترا. ادبیات علیه استبداد. ترجمهٔ بیژن اشتری. تهران: ثالث. شابک ۹۷۸۶۰۰۴۰۵۲۰۶۱.
- Finn, Peter and Petra Couvée (2014). The Zhivago Affair: The Kremlin, the CIA and the Battle over a Forbidden Book. Pantheon. ISBN 978-1-84655-885-6.
- آژانس امنیت مرکزی (سیا): دکتر ژیواگو؛ بازدید در ۴ آذر ۱۳۹۹.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Doctor Zhivago». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳۱ می ۲۰۱۱.