دهوک

دُهوک (دَهوک هم تلفظ می‌شود) (به کردی: دهۆک، به زبان آرامی: ܢܘܗܕܪܐ، تلفظ: ناهودرا) شهری است کردنشین در شمال عراق با جمعیتی حدود ۲۸۴٬۰۰۰ نفر.[1] این شهر مرکز استان دهوک عراق است. مردم این شهر به گویش کرمانجی از زبان کردی تکلم می‌کنند.
این شهر با کوهستان‌های مرتفع احاطه شده‌است.

دهوک
مرکز شهر دهوک ۳۷٫۱۰۴۲°شمالی ۴۳٫۸۳۰۸°شرقی / 37.1042; 43.8308
اطلاعات کلی
نام رسمی :	دهوک
کشور :	عراق
استان :	دهوک
دهوک
مردم
زبان‌های گفتاری:	کردی کرمانجی
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا :	۱۲۶۷ متر
پانویس‌ها
کنترل توسط:اقلیم کردستان عراق

شهر دهوک

در باب وجه نامگذاری شهر، روایات گوناگونی وجود دارد، اما از مشهورترینِ آنها این است که واژهٔ «دهوک» به‌معنای «روستای کوچک» است. نام آسوریِ شهر ناهودرا است. در این شهر، اقلیتِ آسوری نیز سکونت دارند.[2]
این شهر در قدیم از مراکز تجاری آشوریان بود و در قلمرو آشور قرار داشت. بعدها به‌تدریج مردم ایرانی‌تبار به سکونت در این منطقه پرداختند و ترکیب جمعیتیِ آن از سامی به ایرانی تغییر یافت.

بیشتر ساکنان دهوک کردهای اهل سنت هستند و تعداد کمی مسیحی و ایزدی هستند. مردم آن از پیروان دین اسلام، مسیحیت و یزیدی تشکیل شده‌است.[3]

منطقه دهوک تحت نفوذ حزب دموکرات کردستان عراق (ک.د. پ) است. این حزب، حزب مسعود بارزانی است.

دولت عراق، بازمانده نیروگاه هسته‌ای این کشور در پیرامون دهوک را که در سال ۱۹۸۱ توسط اسرائیل بمباران شده بود به صورت پنهانی و طی یک عملیات طولانی به یک شرکت کانادایی فروخت.[4]

در اوایل ماه آوریل ۱۹۹۱ در پی حملات نیروهای عراقی به منطقه، تقریباً تمامی جمعیت شهر دهوک از این شهر گریخت. پس از ایجاد منطقه پروازممنوع از سوی نیروهای آمریکایی در شمال عراق، به این خاطر که دهوک در این منطقه قرار نمی‌گرفت بازگشت پناهندگان با کندی صورت گرفت.[5]واژه دهوک از نام نخستین پادشاه امپراطوری مادها دیاکو گرفته شده است.