داست بول

داست‌بول (انگلیسی: Dust Bowl‎)، کاسه‌ی غبار، غبارکاسه، دهه‌ی سیِ آلوده و یا دهه‌ی سیِ کثیف، به دوره‌ی طوفانهای گرد و غبار شدیدی گفته می‌شد که از سال ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۶ میلادی (در برخی مناطق تا ۱۹۴۰) خرابی‌های فراوانی در زیست‌بوم و کشاورزی دشت‌های آمریکا و کانادا به بار آورد. این پدیده در اصل ناشی از خشکسالی‌های شدیدی بود که دست‌به‌دست چند دهه کشت و زرع گسترده و غیر اصولی داده بودند: کشت و زرع بدون چرخش و آیش، بدون کشت پوششی و یا سایر روشهای پیشگیری از فرسایش خاک.[1][2][3]

کشاورزی به همراه دو پسرش در این دوره در شهرستان سیمران، اکلاهما، ۱۹۳۶,

شخم عمیقِ روخاکِ بکر دشت بزرگ (ناحیه‌ی وسیع شرق رشته کوههای راکی در آمریکا و کانادا)، بوته‌های ریشه‌دار و بومی را که همیشه در خشکسالی و ترسالی، نگهدار خاک و رطوبت بودند، ریشه‌کن کرده بود. در نبودِ این لنگرهای طبیعیِ نگه دارنده‌ی خاک، طی خشکسالی‌های طولانی دهه‌ی ۱۹۳۰، خاکِ خشک تبدیل به گرد و غبار شده، به شکل ابرهای تیره‌ی عظیم، به سوی شرق و جنوب رانده شد. این ابرها گاه تمام آسمان مسیر را تا شهرهای ساحل شرقی همچون نیویورک و واشنگتون دی‌سی تیره می‌کردند. زمینِ خشک و بی‌پوشش، عرصه‌ای بی‌مزاحم برای بادهای غالب شد، که بخش عمده‌ی خاکِ غارت شده را به اقیانوس اطلس تحویل می‌دادند. این طوفان‌های وسیع شن، گاهی کولاک سیاه و غلتک سیاه نامیده می‌شدند و بسیاری اوقات، قابلیت دید را تا حدود یک متر کاهش می‌دادند.

کاسه‌ی غبار، یک محدوده‌ی چهل‌میلیون هکتاری (چهارصد هزار کیلومتر مربع) را متأثر ساخت که مرکز آن تگزاس و اوکلاهما و مرزهای آن، نیومکزیکو، کولورادو و کانزاس بودند. میلیونها هکتار از مزارع، بایر شدند و صدها هزار نفر به اجبار خانه و کاشانه‌ی خود را رها کردند. خیلی از این خانواده‌ها به کالیفورنیا و ایالت‌های دیگری مهاجرت کردند ولی اوضاع اقتصادی‌شان در آن سالهای رکود بزرگ، تفاوت محسوسی با زادگاهشان نداشت. آنها دیگر زمینی نداشتند و کارگران خانه‌به‌دوشی بودند که با دستمزدهای بخور و نمیر در این مزرعه و آن باغ، میوه و صیفی می‌چیدند.

داست‌بول، تأثیرات متقابل گسترده‌ای با دنیای هنر و رسانه پیدا کرد. از جمله جان اشتاینبک، نویسنده‌ی نامدار، بعدها دو رمان «خوشه‌های خشم» و «موشها و آدمها» را درباره‌ی این آدمها نوشت؛ ماندگارترین عکس‌های دوروتی لانژ از جمله مادر مهاجر که یکی از شناخته‌شده‌ترین‌ها است در این دوره و در جهت بازنمایاندنِ این پدیده و عواقب آن ثبت شد؛ سوژه‌ی موسیقی وودی گاتری نیز داست‌بول بود و بالاخره مهاجران روستاییِ اوکلاهمایی، در کالیفرنیا موسیقی کانتری را به موسیقی کالیفورنیا پیوند زدند.

نقشه ایالات و شهرستان های تحت تأثیر داست بول بین ۱۹۳۵ و ۱۹۳۸ که در اصل برای خدمات حفاظت از منابع طبیعی آماده شده بود. شهرستان‌های که شدیدتر تحت تأثیر بوده‌اند رنگی شده‌اند  .