جنگنده نسل پنجم

در جنگندۀ نسل پنجم متعلق به قرن ۲۱ افزون‌بر اعمال فناوری‌های پیشین در نظر گرفته شده، بر استفاده چند منظوره از آن‌ها در شرایط بهینه نیز تأکید شده‌است.
جنگندۀ نسل پنجم باید دارای ویژگی‌های نویی باشند که عبارتند از فناوری جهت‌دهی رانش (انگلیسی: Thrust vectoring‎)، قدرت پرواز ابرپیمایشی یا "سوپرکروز فلایت" (به انگلیسی: Supercruise Flight)، استفاده از مواد ترکیبی به میزان قابل توجه در اجزای اصلی ساختمان بال و بدنه، ایجاد تغییر در سامانه‌های کنترل پرواز و همچنین بهره‌مند شدن از سامانه‌های هوشمند به گونه‌ای که وظایف خلبان را در درازای پرواز به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد.

  • جنگنده‌های نسل پنجمی عملیاتی در جهان عبارت اند از:
سوخو-۵۷ متعلق به نیروی هوایی روسیه
جنگندۀ چینی چنگدو جی-۲۰ متعلق به نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین
اف-۳۵ سی در حال انجام برخاست آزمایشی توسط سامانۀ کاتاپولت الکترومغناطیسی

- جنگندۀ اف-22 رپتور ساختۀ شرکت لاکهید مارتین که در سال ۲۰۰۵م وارد خدمت شد.

- جنگندۀ اف-35 لایتنینگ که در سال ۲۰۱۵م وارد خدمت شد.

- جنگندۀ چینی چنگدو جی-۲۰ که در سپتامبر سال ۲۰۱۷م وارد خدمت شد.

- جنگندۀ سوخو-57 فلون که قرار است از سال ۲۰۲۰م وارد خدمت شود.


  • جنگنده های نسل پنجمی که در مراحل اولیه تولید یا در حال توسعه هستند:

- شن‌یانگ اف‌سی-۳۱ چینی در ۲۰۱۷ نسخه آزمایشی ۳٫۰ را آزمایش کرده و تا به حال ۲ پیش نمونه از این جنگنده ساخته شده است.

- میتسوبیشی ایکس۲ شین‌شین (به انگلیسی: Mitsubishi X-2 Shinshin) که اولین پرواز آن در سال ۲۰۱۵ انجام شده‌است.

- جنگنده چند منظوره هندی هال (HAL AMCA) که در حال طی مراحل نهایی است.

- جنگنده چند منظوره ترکیه ای تی اف-ایکس TF-X (Turkish Fighter – Experimental) که توسط صنایع هوافضای ترکیه (TAI) و با و با همکاری BAE Systems در حال توسعه است.

- پروژه Azm هواپیماهای جنگنده (PAC PF-X) پاکستان هستند که در مراحل اولیه توسعه بوده و اولین پرواز آن برای سال ۲۰۳۰ برنامه ریزی شده است.

- پروژه قاهر اف-۳۱۳ جنگنده نسل پنجم سبک ایرانی با قابلیت پشتیبانی نزدیک که توسط سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح ایران در دست توسعه است.

میتسوبیشی ایکس۲ شین‌شین

عناصر اصلی طراحی

جیووانی د بریگانتی عناصر تعریف‌کنندۀ یک جنگندۀ نسل پنجم را اینچنین بیان کرده‌است:[1]

در جنگنده‌های نسل پنجمی برای پایین آوردن سطح مقطع راداری به جای لبۀ حملۀ معمولی از طراحی رادارگریز chine بهره می‌برند که فاقد کانارد هستند؛ ولی در su-57 ورودی هوا کشیده شده و (به صورت کشیده طراحی شده) و در J-20 از کانارد استفاده شده که این با اصل ویژگی‌های رادار گریزی تناقض دارد. تمامی جنگنده‌های نسل پنجمی برای رادارگریزی بیشتر از سکان عمودی‌های V شکل، و برای مانورپذیری بالا از قابلیت تغییر بردار رانش بهره می‌برند. تمامی جنگنده‌های نسل پنجمی برای رادارگریزی بیشتر و سطح مقطع راداری پایین، دارای دهلیزهای حمل تسلیحات درون بدنه‌ای هستند. اگرچه برای مأموریت غیر رادارگریز دارای قابلیت حمل تسلیحات در زیر بال بوده، و همچنین در ساختار بدنه از درصد بالایی کامپوزیت بهره می‌برند، که باعث کاهش سطح مقطع راداری و کاهش وزن می‌شود.[2]بهبققث

جنگنده‌های نسل پنجم

داده‌های عمومی
Aircraft Primary

Builder

 First

flight

 Number

built

 Status Service

date

 Average

cost USD

 Length

m

 Wingspan

m

 Wing area

sq. m

 Empty

weight

 Loaded

weight

 Max takeoff

weight

 Takeoff
F-22  ایالات متحده آمریکا ۱۹۹۷ ۱۹۵ in service ۲۰۰۵ 150 M ۱۸٫۸۷ ۱۳٫۵۶ ۷۸٫۰۴ 19,700 kg 29,410 kg 38,000 kg CTOL
اف-۳۵ای  ایالات متحده آمریکا ۲۰۰۶ ۱۹۷ in service 2016[3] 94.3 M (LRIP lot 10)[4] ۱۵٫۶۷ ۱۰٫۷۰ ۴۲٫۷۰ 13,300 kg 22,470 kg 31,800 kg CTOL
اف-۳۵بی  ایالات متحده آمریکا ۲۰۰۸ ۷۵ in service 2015[5] 122.4 M (LRIP lot 10)[4] ۱۵٫۶۱ ۱۰٫۷۰ ۴۲٫۷۰ 14,700 kg 27,300 kg STOVL
اف-۳۵سی  ایالات متحده آمریکا ۲۰۱۰ ۲۸ testing ۲۰۱۸ 121.2 M (LRIP lot 10)[4] ۱۵٫۶۷ ۱۳٫۱۰ ۶۲٫۱۰ 15,800 kg 31,800 kg CATOBAR
Su-57  روسیه ۲۰۱۰ 10[6][7] in testing ۲۰۱۹ 54 M ۱۹٫۸۰ ۱۴٫۰۰ ۷۸٫۸۰ 18,500 kg 29,270 kg 37,000 kg CTOL
J-20  چین ۲۰۱۱ >40[8][9] in service ۲۰۱۷ 110 M(LRIP)[10] ۲۰٫۳۶ ۱۳٫۴۷ ۷۳٫۰۰ 19,390 kg 32,090 kg 36,288 kg CTOL

کارایی
Aircraft Primary

Builder

 Max Speed

km/h

 Cruise speed

km/h

 Ferry

range

 Ceiling

m

 Engines Total

dry thrust

 Total thrust

with afterburner

 Thrust/

weight

 Thrust

vectoring

 Stealth RCS
F-22  ایالات متحده آمریکا ۲٬۴۱۰ ۱٬۹۶۳ ۲٬۹۶۰ ۲۰٬۰۰۰ ۲ 232 kN 312 kN ۱٫۰۸ 2D [11][12] ۰٫۰۰۰۱–۰٫۴
اف-۳۵ای  ایالات متحده آمریکا ۱٬۹۳۰ ۱٬۳۶۲ ۲٬۲۲۰ ۱۸٬۲۸۸ ۱ 125 kN 191 kN ۰٫۸۷ none [12][13] ۰٫۰۰۵–۰٫۳
اف-۳۵بی  ایالات متحده آمریکا ۱٬۹۳۰ ۱٬۳۶۲ ۱٬۶۷۰ ۱۸٬۲۸۸ ۱ 125 kN 191 kN ۰٫۹۰ STOVL ۰٫۰۰۵–۰٫۳
اف-۳۵سی  ایالات متحده آمریکا ۱٬۹۳۰ ۱٬۳۶۲ ۲٬۵۲۰ ۱۸٬۲۸۸ ۱ 125 kN 191 kN ۰٫۷۵ none ۰٫۰۰۵–۰٫۳
Su-57  روسیه ۲٬۱۴۰ ۱٬۷۰۰ ۳٬۵۰۰ ۲۰٬۰۰۰ ۲ 186 kN 294 kN ۱٫۰۲ 3D [11][14] ۰٫۳–۰٫۵
J-20  چین ۲٬۱۰۰ ۵٬۰۰۰ ۲۰٬۰۰۰ ۲ 174 kN 280 kN ۰٫۹۴ 3D [15] ۰٫۰۱–۰٫۵

منابع
  1. de Briganti, Giovanni (9 May 2012). "F-35 Reality Check Ten Years On – Part 1: 'Fifth-Generation' and Other Myths". Defense-aerospace.com.
  2. Neblett, Evan; Metheny, Mike; Liefsson, Leifur Thor (17 March 2003). "Canards" (PDF). AOE 4124 Configuration Aerodynamics. Virginia Tech.
  3. Mehta, Aaron (31 May 2013). "Pentagon: First F-35s Operational in 2015". Defense News. Archived from the original on 15 June 2013.
  4. Statement of Vice Admiral Mathias Winter, Program Executive Officer, F-35 Lightning II Program, Before the Tactical Air and Land Forces Subcommittee of the House Armed Services Committee on F-35 Program Review (Report). U.S. House of Representatives. 7 March 2018. HHRG-115-AS25. https://docs.house.gov/meetings/AS/AS25/20180307/106951/HHRG-115-AS25-Wstate-WinterM-20180307.pdf. Retrieved 7 May 2018.
  5. "F-35 Joint Strike Fighter: Current Outlook Is Improved, but Long-Term Affordability Is a Major Concern" (PDF). United States Government Accountability Office. March 2013. GAO-13-309.
  6. "Девятый экземпляр российского истребителя пятого поколения поднялся в воздух". Lenta.ru. Retrieved 1 January 2018.
  7. https://news.rambler.ru/troops/38764567-sovershil-pervyy-polet-posledniy-su-57-istochnik/
  8. "中国已启动第三条歼20战机生产线 总产量已超20架". Sina Military.
  10. Axe, David (31 January 2011). "At What Cost Stealth?". The Diplomat. Retrieved 16 July 2016.
  11. "От истребителя к ракетоносцу" [From fighter to missile]. Voice of Russia (به روسی). 1 March 2010. The share of modern aircraft models in the Russian Air Force in the next 10 years should be 80%.
  12. "Radar Cross Section (RCS)". GlobalSecurity.org.
  13. Lagarkov, Andrey Nikolaevich; Pogosyan, Mikhail Aslanovich (2003). "Фундаментальные и прикладные проблемы: стелс технологии" [Fundamental and applied problems: Stealth technology]. Bulletin of the Russian Academy of Sciences (به روسی). 73 (9): 848. Archived from the original on 28 January 2004.
  14. Litovkin, Dmitry (29 June 2013). "T-50 fighter to be ready in 2013". Russia & India Report.
  15. "A Preliminary Assessment of Specular Radar Cross Section Performance in the Chengdu J-20 Prototype". Air Power Australia. 4 July 2011.

حاذق دانشور، حسین، مجله پرواز، آبان و آذر ۱۳۸۹، سال بیستم، شماره ۱۷۲ و ۱۷۳ https://en.wikipedia.org/wiki/Shenyang_J-31 https://en.wikipedia.org/wiki/HAL_AMCA https://en.wikipedia.org/wiki/Sukhoi/HAL_FGFA https://en.wikipedia.org/wiki/Mitsubishi_ATD-X_Shinshin https://en.wikipedia.org/wiki/KAI_KF-X

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.