توقیعات
توقیعات به پانوشته‌هایی در زبان عربی گفته می‌شد که حاکمان مسلمان و دیگر مقام‌داران در پایانِ نامه‌‌هایشان می‌نگاشتند که معمولاً درخواست‌نامه‌ها و شکایت‌نامه‌های مردمی بود. آنچه توقیعات را برجسته می‌کرد، در نگاه اول، نکته‌های هوشمندانه و کوتاهی تأثیرگذار آن بود که بیشتر آیه‌ای از قرآن، حکمتی پذیرفته، مثلی پرآوازه، بیتی از شعری مشهور بود. توقیعات در عصر عباسی بیش از هر دوره‌ای رواج یافت.[1]
نمونه
ابوجعفر منصور به والی مصر آنگاه از نقصان نیل شکایت کرد، توقیع نوشت :
طهِّرْ عسكرك من الفساد يُعْطك النيلُ القِياد
جعفر برمکی پس از آنکه مردی نزدش از برخی کارگزارانش شکایت برد، برای کارگزارش نوشت :
قد كَثُرَ شاكوك، وقلَّ شاكروك، فإمّا اعتدلْتَ، وإما اعتزلْتَ.
منابع
- بعلبکی، منیر. «التوقيعات». دانشنامه المورد (به عربی). ۶. بیروت: دارالعلم للملایین.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.