تسای لون

تسای لون یا سای لون (چینی ساده: 蔡伦؛ چینی سنتی: 蔡倫؛ پین یین: Cài Lún؛ وید-جایلز: T'sai Lun) مخترع چینی کاغذ و از خواجگان دربار امپراتوری هان شرقی بود. هرچند که کاغذ پیش از تسای لون نیز در چین تولید می‌شد ولی او با ابداع شیوه‌ای نوین و افزودن موادی جدید به ترکیبات مورد نیاز آن، اولین کاغذ با الیاف گیاهی[1] به شکل آنچه که امروزه وجود دارد را تولید نمود.

تسای لون
نگاره‌ای چاپی و قرن هجدهمی مربوط به سلسلهٔ چینگ که تسای لون را همچون قدیس نگهبان کاغذسازی به تصویر کشیده است
زادهٔحدود ۵۰ یا ۶۳ میلادی
گوئی‌یانگ
درگذشت۱۲۱ میلادی
علت درگذشتخودکشی
پیشهبهبوددهنده و مخترع چینی کاغذ
عنوانجینگ‌جونگ
منصباز خواجگان دربار هان

زندگینامه

تسای لون در حدود سال ۵۰[2] یا ۶۳ میلادی [1] [3] در گوئی‌یانگ (لی‌یانگ در استان هونان امروزی) زاده شد. در سال ۷۵ به عنوان یکی از خواجگان دربار هان شرقی وارد کاخ امپراتوری شد[4] و در طول اقامتش به مطالعهٔ شیوه‌های تولید کاغذ پرداخت.[5] تولید کاغذ از ۲۰۰ سال پیش از میلاد در چین رواج داشت و برای تولید آن از زائدات ابریشم استفاده می‌کردند [6] اما تسای لون به فکر استفاده از مواد ترکیبی جدیدی برای تولید آن بود. او در سال ۱۰۵ میلادی از پوست درخت توت، کنف، پارچه‌های مستعمل و تورهای ماهیگیری کهنه[6] ترکیب جدیدی ساخت و اولین کاغذ با بافت گیاهی به شکل تقریبی آنچه که امروزه وجود دارد را تولید نمود. کاغذ تولیدی جدید در مقایسه با کاغذهای ابریشمی پیشین کیفیت بهتری برای نوشتن داشت و تولیدش نیز ارزانتر بود.[4]

تسای لون این یافته‌اش را به امپراتور هان هه‌دی گزارش نمود و مورد تشویق قرار گرفت. امپراتور به او لقبی اشرافی و ثروتی بسیار اعطاء نمود[6] و در سال ۱۱۴ (میلادی) نیز شهر لونگ‌تینگ را به او داد.[5] تسای لون اینک با عنوان مرزبان تسای لون شناخته می‌شد و به همین سبب کاغذ ابداعی او را نیز «کاغذ مرزبان تسای» می‌نامیدند.[5]

درگیری او در امور سیاسی سبب شد تا وارد جنگ قدرتی در کاخ شود که منجر به رسواییش شد. تسای لون در ۱۲۱ میلادی دست به خودکشی زد و با نوشیدن سم به زندگی خود پایان داد.[6][5]

جستارهای وابسته
  • تاریخ کاغذ

منابع
  1. «Cai Lun Memorial Hall». Luopan. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  2. Mong H. Tan Ph. D. «Gods, Genes, Conscience: A Socio-Intellectual Survey of Our Dynamic Mind». iUniverse. ص. ۱۳۳. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  3. «Hanzhong Hiking Adventure». TravelChinaGuide.com. ص. پاراگراف آخر. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  4. «Cai Lun». Britannica Online Encyclopedia. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  5. «Celebrities in Printing and Paper-making History». ChinaCulture.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژانویه ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۰.
  6. «Cai Lun». The Everything Development Company (E2). دریافت‌شده در ۴ ژانویه ۲۰۱۰.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تسای لون موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.