تابع بسل-کلیفورد
در تجزیه و تحلیل ریاضی، تابع بِسِل-کلیفورد، که به نام فریدریش بسل و ویلیام کینگدون کلیفورد نامگذاری شدهاست، یک تابع کل از دو متغیر مختلط است میتواند برای نظریه توابع بسل مورد استفاده قرار بگیرد. اگر[1][2]
یک تابع کل باشد که با استفاده از تابع گاما متقابل تعریف میشود، آنگاه تابع بِسِل-کلیفورد توسط سری پایین تعریف میشود:[1]
نسبت عبارات پشت سر هم است، که برای مقادیر و با افزایش به سمت صفر میل میکند. با استناد به آزمون نسبت، میتوان نتیجه گرفت که این سری بهطور مطلق برای تمام مقادیر و و بهطور یکنواخت برای تمام مقادیر محدود همگراست و ازین رو تابع بِسِل-کلیفورد یک تابع کامل از دو متغیر و است.[2]
معادله دیفرانسیل تابع بسل-کلیفورد
با مشتق گرفتن از تابع نسبت به به این نتیجه میرسیم که معادله خطی درجه دوم و همگن برای این تابع صدق میکند به این معنی که:[3]
این تابع، نوع تعمیمیافته فوقهندسی است و تابع بِسِل-کلیفورد در واقعی ضریبی از تابع فوقهندسی پوشهامر-بارنِس است، به عبارت دیگر:[3]
ارتباط با توابع بسل
تابع بسل از نوع اول را میتوان با استفاده از تابع بسل-کلیفورد به شکل زیر تعریف کرد:[4]
زمانی که یک عدد صحیح نیست، میتوانیم از این معادله نتیجه بگیریم که تابع بسل، تابع کامل است. بهطور مشابه، تابع اصلاح شده بسل از نوع اول میتواند به صورت زیر تعریف شود[4]
البته این روش میتواند معکوس شود، به گونه ای که ما میتوانیم تابع بسل-کلیفورد را با استفاده از تابع اصلاح شده بسل تعریف کنیم
پس از آن باید نشان داده شود که تابع کامل است.
رابطه بازگشتی
میتوان با استفاده از مشتق گرفتن از حساب تابع بسل-کلیفورد نشان داد که:[5]
و از این طریق معدله دیفرانسیل تابع را به شکل پایین بازنویسی کرد:
با استفاده از این معادله میتوان به یک رابطه بازگشتی برای تابع بسل-کلیفورد دست یافت:
میتوان نشان داد که این عبارت برای تمام حالات همگراست.
تابع مولد
اگر ما سریهای همگرای و را در هم ضرب کنیم، یک سری مطلقاً همگرا خواهد بود. اگر این سری را بسط بدهیم به معادله پایین میرسیم.[6]
از تابع مولد میتوان برای بدست آوردن فرمولهای دیگر استفاده کرد، به ویژه ما میتوانیم از فرمول انتگرالی کوشی استفاده کنیم و را برای برای عدد صحیح بدست بیاوریم:
منابع
- Hobson, E. W. (1893). "On Bessel's Functions, and Relations connecting them with Hyper-Spherical and Spherical Harmonics". Proceedings of the London Mathematical Society. s1-25 (1): 49–75. doi:10.1112/plms/s1-25.1.49. ISSN 1460-244X.
- Watson, G. N. (1995-08-25). A Treatise on the Theory of Bessel Functions. Cambridge University Press. ISBN 9780521483919.
- Yaşar, Banu Yılmaz; Özarslan, Mehmet Ali (2016-04-02). "Unified Bessel, Modified Bessel, Spherical Bessel and Bessel-Clifford Functions". arXiv:1604.05163 [math].
- Greenhill, Sir George (1919-11-01). "LI. The Bassel-Clifford Function, and its applications". The London, Edinburgh, and Dublin Philosophical Magazine and Journal of Science. 38 (227): 501–528. doi:10.1080/14786441108635980. ISSN 1941-5982.
- Mainardi, Francesco (2010). Fractional Calculus and Waves in Linear Viscoelasticity: An Introduction to Mathematical Models. World Scientific. ISBN 9781848163300.
- Lian, Pan; Bao, Gejun; Bie, Hendrik De; Constales, Denis (2017-02-01). "The kernel of the generalized Clifford-Fourier transform and its generating function". Complex Variables and Elliptic Equations. 62 (2): 214–229. doi:10.1080/17476933.2016.1218851. ISSN 1747-6933.