بوی باران (مجموعه تلویزیونی)

این مجموعه یکی پرچالش ترین سریال‌های تلویزیون ایران در چند‌سال اخیر بود. این سریال علاوه بر که از زمان پخش قسمت‌های ابتدایی[4]به انحای مختلف مورد انتقاد رسانه‌ها واقع شده بود پس از پخش قسمت چهل و یکم مورد انتقاد جمعی مخاطبین تلویزیون ایران واقع شد بگونه ای که هشتگ بوی باران به یکی از هشتگ‌های ترند توییتر فارسی زبانان تبدیل شد.[5] پس از کنشگری مخاطبان، پایان بندی سریال تغییر کرد و با اضافه شدن ۱۵ قسمت ، تعداد اپیزود های آن به ۶۵ قسمت افزایش یافت اما این تغییر رویکرد نتنها باعث کاهش انتقادات نشد بلکه با گسترش دامنه ی نقد ها برخی بازیگران این سریال نیز در جایگاه منتقد قرار گرفتند، از جمله ی این انتقادات می توان به اظهارات شهاب شادابی (بازیگر نقش سهیل) در رابطه با خلاء فیلمنامه ای این مجموعه [6]،انتقادات مریم کاویانی (بازیگر نقش سمیه) در رابطه با بی اخلاق نشان دادن زنان ایرانی در سریال[7] و گفته های شمسی فضل‌الهی (بازیگر نقش خانوم جان) نسبت به نواقص و کاستی‌های ناشی از کار نویسندگان[8] اشاره کرد. متعاقباً پایان بندی سریال مجددا تغییر داده شد و با اضافه شدن ۱۰ قسمت دیگر ، تعداد اپیزود های این مجموعه به ۷۵ افزایش یافت و اما این تغییر هم پایان ماجرا نبود، با اضافه شدن این اپیزود ها جایگاه نقش ها به طرزی اساسی تغییر کرد، به گونه ای که داستان ترانه با بازی نرگس محمدی که در پنجاه قسمت مجموعه، اساس روایت محسوب می شد، مبدل به داستانی فرعی شد و ادامه ی روند فیلمنامه به کشمکش پلیس و گروه های بزه کار اختصاص یافت، این تغییر رویکرد نیز به نوبه ی خود به حجم انتقاداتی که از ابتدای سریال به نویسندگان وارد بود افزود[9]، در نهایت نیز با کوتاه کردن سریال مجدداً تعداد اپیزود ها از ۷۵ به ۶۵ کاهش یافت؛ در واقع این سریال دارای چندین پایان بندی متفاوت بوده است.

خطر لوث‌شدن: آنچه در زیر می‌آید ممکن است قضیه یا پایان داستان را لو دهد!

یکی از مواردی که مورد انتقاد مخاطبین واقع شد وجود تعارضات فراوان داستان با قوانین جزایی ایران است که آن را حاکی از کم تجربگی نویسندگان ارزیابی کرده‌اند. اساس داستان تلاش برای رهایی فردی متهم به قتل است، این در حالیست که اصل اتهام به وی به دلایل حقوقی دچار چالش‌های فراوانیست. مطابق داستان دلیل اصلی این اتهام از شهادت سه زن حاصل شده که به دیدن فرار متهم از صحنهٔ قتل شهادت داده‌اند. جدا از بحث نحوهٔ برخورد با شهادت زنان در ایران در رابطه با پرونده‌هایی درخواست قصاص در آن‌ها مطرح است و همچنین جدا از عدم صلاحیت عرفی شاهدان برای شهادت (چرا که گویا هر سه از کارگران متهم دیگر پرونده (شهاب) بوده‌اند)، همان‌طور که در داستان نیز تصریح شده، اصل شهادت بر رویت انجام عمل قتل نبوده و صرفاً رویت متهم در محل مورد شهادت شاهدان واقع شده‌است، ولی با این حال حکم اعدام متهم اصلی (پیمان) صادر شد و علی‌رغم این که بعدها از طریق نبش قبر مقتول (فرشته) توسط پلیس ثابت شد مقتول در واقع مفقود است و ادله ای هم برای کشته فرض شدن وی وجود ندارد، علاوه بر این که هیچ تلاشی توسط پلیس برای یافتن شخص مفقود انجام نمیگرد، اصل مفقود بودن شخص نیز به اطلاع خانوادهٔ وی نمی‌رسد و قاضی و پلیس هر دو همچنان بر قصاص شدن پیمان بدون مشخص بودن هویت مقتول یا شاکی خصوصی پرونده تأکید دارند! از نکات دیگر پروندهٔ فرضی این است که علی‌رغم کشته شدن پزشک حقوقی پرونده (که نسبت به جسد اطلاعات غلط به پلیس ارائه کرده) و یکی از شاهدان (فریبا) و همچنین پس گرفتن شهادت توسط شاهد دیگر پرونده (سمیه) و اذعان به دروغگویی توسط وی، حکم قصاص همچنان پا برجاست!![10]

بی‌اخلاقی قهرمان داستان از مواردی بود که مورد انتقاد رسانه‌ها و مخاطبین واقع شد، شخص ترانه به عنوان خواهر متهم اصلی (پیمان) یک پزشک جوان است که سعی در رمزگشایی از پرونده و رهایی برادر خود دارد و برای دسترسی به این هدف از دروغگویی، دزدی و مسموم کردن افراد هیچ ابایی ندارد.[11]

ساده انگاری مخاطب از دیگر مواردی بود که مورد انتقاد مخاطبین واقع شد. به عنوان مثال کاراکتر برهان که نقش فرزند یک زوج ایرانی (مادر) و افغانی (پدر) را ایفا می‌کند دارای لهجهٔ ترکیست؛ این کاراکتر به دلیل خارجی بودن پدر فاقد شناسنامه است ولی با این حال در تلاش برای دریافت جواز کسب آبمیوه فروشیست، در قسمت ۴۱ از سریال نیز به جای مراجعه به کلانتری برای شهادت و در خواست حفاظت از شاهد در یک مسافرخانه مخفی شده و از شهادت خود فیلم تهیه می‌کند در گام بعدی به ملاقات افرادی می‌رود که قصد کشتن وی را دارند (پرویز و شهرام) تا صرفاً به آنها اعلام کند که فیلمی از شهادت وی موجود است که در صورت کشته شدنش توسط یک فرد امین (سهیل) به پلیس ارائه خواهد شد؛ بعد از ملاقات کذایی، شهرام با تعقیب برهان پی به هویت سهیل به عنوان شخص امین برده و اقدام به قتل وی می‌کند. بسیاری از مخاطبان این سؤال را مطرح کردند که چرا برهان برای رساندن این پیام به پرویز از تلفن استفاده نکرد یا چرا فیلم یادشده را از طریق ایمیل یا تلگرام برای سهیل نفرستاد.[12]

• بوی باران در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)

12. تشکر سردار مؤمنی دبیرکل ستتاد مبارزه با مواد مخدر رسانه ملی برای تولید و پخش بوی باران. خبرگزاری صدا و سیما

13. دفاع جانانه منتقد سینما از سریال «بوی باران».جوان آنلاین

۸. سریال بوی باران بایگانی‌شده در ۱۲ اوت ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine