بلندی‌هراسی
بُلَندی‌هَراسی[1] یا ترس از ارتفاع[2] یا آکروفوبیا (انگلیسی: Acrophobia) یکی از انواع هراس‌های ویژه است که شامل ترس از ارتفاعات می‌شود. این نوع ترس در صورتی که فرد را دچار وحشت یا اختلال هراس کند می‌تواند خطرناک باشد. خوشبختانه ترس از ارتفاع درمان‌پذیر است و بیشتر افرادی که به دنبال درمان هستند می‌توانند به‌طور کامل بر ترس‌های خود غلبه کنند.[3] ترس از ارتفاع بعد از ترس از عنکبوت رایج‌ترین فوبیا در انگلستان است. طبق تحقیقات، چهارده درصد از مردم انگلیس آکروفوبیا دارند و در زنان بیشتر از مردان است [نیازمند منبع].
تعریف
- فکر کردن به شرایطی که طی آن فرد در بلندی قرار دارد و در صورت نبود کمک احتمال افتادن وی وجود دارد، یا تماشا کردن فردی در چنین شرایطی، افراد مبتلا به ترس از ارتفاع را دچار اضطراب می‌کند.
- همچون در سایر فوبیاها یا هراس‌ها، فرد کاملاً متوجه غیرمنطقی و نامعقول بودن ترس خود است، ولی با این وجود نمی‌تواند بر آن غلبه کند.
- در صورتی که فرد در شرایط استرس‌زا (بلندی) قرار بگیرد دچار اضطراب و ترس شدید می‌شود. ممکن است او برای مقابله با این حالت از روش‌های ضدهراسی استفاده کند، همچون پوشیدن لباسی خاص، به همراه داشتن وسیله‌ای خاص یا حضور داشتن فردی دیگر.
- با وجود این افراد تا ممکن است از مواجهه با چنین شرایطی پرهیز می‌کنند، به‌طوری‌که ممکن است در زندگی شخصی یا اجتماعی آن‌ها تأثیر منفی داشته باشد.
به‌طور کلی، هر کسی ممکن است چنین علایمی را از خود نشان دهد، اما فرد تنها در صورتی بیمار شناخته می‌شود که این ترس زندگی روزانه و خانوادگی او را مختل کند.[4]
علائم ترس از ارتفاع
اگر ترس از ارتفاع دارید، ممکن است هرگز علائم سرگیجه را تجربه نکنید. در عوض هنگامی‌که در ارتفاع هستید، احساس ترس کنید و به‌طور غریزی دنبال چیزی بگردید که به آن بچسبید، چراکه نمی‌توانید تعادل خود را حفظ کنید. واکنش‌های رایج این نوع ترس عبارت‌اند از: سریع پایین آمدن، حالت خزیدن به خود گرفتن، به زانو درآمدن یا خم‌کردن بدن. از لحاظ احساسی و جسمی، واکنش به اکروفوبیا شبیه واکنش به دیگر ترس‌هاست. در این نوع ترس ممکن است شروع به لرزیدن، تعریق، تپش قلب، گریه یا حتی فریادزدن کنید. احساس وحشت و فلج‌شدن کنید و حتی قدرت تفکر را نیز از دست بدهید. اگر به اکروفوبیا مبتلا هستید، احتمالاً از موقعیت‌هایی که باعث می‌شود زمانی در ارتفاع باشید نیز وحشت دارید. برای مثال نگران باشید که در تعطیلات آینده به اتاق هتلی می‌روید که در طبقهٔ بالا قرار دارد یا از تعمیر خانه به دلیل ترس از نردبان صرف‌نظر کنید یا حتی از رفتن به خانهٔ دوست‌تان به‌خاطر داشتن بالکن یا قرار داشتن پنجره‌ای بالای پله‌ها امتناع کنید.[5]
درمان
- دارودرمانی که معمولاً از هورمون کورتیزول اغلب به صورت قرص برای درمان استفاده می‌کنند.
- رفتاردرمانی شناختی یا مواجهه‌درمانی (حساسیت‌زدایی) که فرد را به‌تدریج با موقعیت‌هایی که دچار اضطراب می‌شود روبه‌رو می‌کنند تا متوجه ترس غیرمنطقیِ خود شود. این یک درمان بسیار مؤثر برای بلندی‌هراسی است. متخصصان بیمار را در مواجهه با عامل ترس قرار می‌دهند و تلاش می‌کنند تا ترس را مرحله به مرحله کاهش دهند. در موارد بلندی‌هراسی، به بیماران تمرین‌هایی مانند بالارفتن از پله داده می‌شوند. متخصص باید بداند که فرد چرا و چگونه دچار ترس می‌شود. در طی جلسات منظم، پزشک باید به‌تدریج ارتفاع را افزایش و درجهٔ ترس را کاهش دهد.
- غلبه بر هیجانات خود.
- بستن چشم‌ها و کشیدن یک نفس عمیق.
منابع
- «ویکی‌پدیای فرانسوی». دریافت‌شده در ۲۵ دسامبر ۲۰۰۹.
- براهنی، محمدنقی (و دیگران). واژه‌نامهٔ روانشناسی و زمینه‌های وابسته. چاپ یازدهم، تهران: فرهنگ معاصر، ۱۳۸۲ خ. شابک: x-964-5545-17.
- آکروفوبیا؛ ترس از ارتفاع، فاطمه مسیب پور، اردیبهشت 1396
- قرصی برای درمان ترس از ارتفاع، خبرگزاری ایسنا، 19 فروردین 1390، کد خبر: 9001-04636
- «ویکی‌پدیای فرانسوی»، بازبینی‌شده در ۲۵ دسامبر ۲۰۰۹
- Acrophobia: the Fear of Heights, Related Conditions, Symptoms, By Lisa Fritscher, 8 June 2018