ایرج صهبایی
ایرج صهبایی (زادهٔ ۱۳۲۴ در تهران) موسیقی‌دان، موسیقی‌شناس، آهنگساز و رهبر ارکستر اهل ایران است.
| ایرج صهبایی | |
|---|---|
| زاده | ۱۳۲۴ تهران |
| ژانر | موسیقی کلاسیکموسیقی کلاسیک ایرانی |
| ساز(ها) | ترومبونپیانو |
| همکاری‌های مرتبط | رهبر سابق ارکستر سمفونیک تهران |
| اعضای کنونی | انجمن بین‌المللی آهنگسازان |
| اعضای پیشین | ارکستر سمفونیک تهران |
| سازهای اصلی | |
| پیانوترومبون | |
| دانشگاه | هنرستان عالی موسیقی تهرانکنسرواتوار پاریسکنسرواتوار استراسبورگ |
| استاد(ها) | ثمین باغچه بانحسین ناصحیشیفته صدقیمصطفی کمال پورتراب |
| بنیانگذار | ارکستر مجلسی شیلتیگهایم استراسبورگ فرانسه |
زندگی هنری
ایرج صهبایی در سال ۱۳۲۴ در تهران متولد شد. در سن ۱۰ سالگی به هنرستان عالی موسیقی راه یافت و از آموزش‌های هنرمندانی نظیر «ثمین باغچه‌بان»، «حسین ناصحی»، «شیفته صدقی» و «مصطفی کمال پورتراب» بهره برد و با رتبه ۱ از هنرستان عالی موسیقی فارغ‌التحصیل شد. او به مدت ۱ سال به عنوان نوازنده ساز «ترومبون» در ارکستر سمفونیک تهران به رهبری «حشمت سنجری» با این ارکستر همکاری نمود. پس از آن با اخذ بورس تحصیلی به کشور فرانسه مهاجرت کرد و تحصیلات عالی موسیقی خود را در کنسرواتوار پاریس و کنسرواتوار استراسبورگ ادامه داد.[1]
وی جایزه نخست آهنگسازی در کلاس «الیویه مسیان» و همچنین جایزه نخست رهبری ارکستر از کلاس «ژ.س. برو» را کسب نمود.[2] او پس از اقامت در شهر استراسبورگ، در سال ۱۳۶۵ «ارکستر مجلسی شیلتیگهایم» را پایه‌گذاری نمود و در طول ۱۱ سال برنامه‌های مختلفی از آثار موسیقی مجلسی تا آثار سمفونیک قرن ۱۸ تا ۲۰ را به اجرا درآورد.[3] او چندین سال سرپرست «کنسرواتوار شیلتیگهایم استراسبورگ» بود و هم‌زمان در دانشگاه استراسبورگ به تدریس «موسیقی‌شناسی» اشتغال داشت.
وی ارکسترهای گوناگونی را در کشورهای مختلف رهبری کرده‌است. او همچنین به مدت ۸ سال رهبر میهمان ارکستر سمفونیک تهران بود و در سال ۱۳۸۱ به مدت ۱ سال رهبری ثابت ارکستر سمفونیک تهران را بر عهده داشت. آثار وی در کشورهای گوناگون نظیر آلمان، فرانسه، انگلستان، کانادا، لهستان، اوکراین و … اجرا شده‌است.[1]
فعالیت‌های هنری
برخی از فعالیت‌های هنری ایرج صهبایی عبارتند از:[4] رهبری «ارکستر مجلسی رادیو و تلویزیون ملی ایران»، رهبری «ارکستر دانشگاه استراسبورگ»، رهبری «ارکستر جوانان شربروک کانادا»، رهبری «ارکستر فیلارمونیک استراسبورگ»، رهبری «ارکستر هارمونی پاریس»، رهبری «گروه سازهای کوبه ای استراسبورگ» رهبری «ارکستر رویال فیلارمونیک لندن»، رهبری «ارکستر زهی پارسیان»،[5] رهبری گروه موسیقی «نوبان»،[6] عضویت در انجمن بین‌المللی آهنگسازان[7]
آثار هنری
- «سه انوانسیون فولکلوریک برای پیانو» (انتشارات چنگ، ۱۳۷۷)[3]
- قطعه «به یاد موریس راول» (انتشارات چنگ، ۱۳۷۷)[3]
- «۱۴ آوای بومی برای پیانو» (انتشارات چنگ، ۱۳۸۱)[8]
- آلبوم موسیقی «ایرج صهبایی - ایگور استراوینسکی» (انتشارات ماهور، ۱۳۸۲)
- «دوازده آوای بومی برای پیانو و لالایی برای آواز و پیانو» (انتشارات چنگ، ۱۳۸۷)[9]
- «۲۶ آهنگ محلی و ۴ قطعه برای پیانو» (انتشارات ماهور، ۱۳۹۰)
- «هفت آوای بومی برای آواز و هارپ»[10]
- «سایه و شب برای ۶ خواننده و گروه همنواز»[10]
- اپرای «سه حکایت پارسی» با بهره‌گیری از اشعار مولوی[11]
- «مِتا شور» مُلهم از دستگاه شور[11]
پانویس
- «ایرج صهبایی، در آستانه اجرای ارکستر پارسیان در تهران: بیاییم ارکستری در سطح آسیا داشته باشیم». روزنامه شرق. ۱ اسفند ۱۳۹۰.
- «ایرج صهبایی: من کاندیدای رهبری دائم ارکستر سمفونیک تهران نیستم». موسیقی ما. ۱۴ فروردین ۱۳۹۵.
- «چهارده آوای بومی اثر ایرج صهبایی». موسیقی هنری ایران. ۱۷ آذر ۱۳۸۲.
- رامین درگاهی (۱ اسفند ۱۳۹۰). «بیاییم ارکستری در سطح آسیا داشته باشیم». روزنامه شرق (قدیم). بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ آوریل ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸.
- «ایرج صهبایی ارکستر پارسیان را رهبری می‌کند». خبرگزاری مهر. ۲۸ آبان ۱۳۹۰.
- «به رهبری ایرج صهبایی ارکستر زهی " نوبان " در کاخ نیاوران کنسرت می‌دهد». خبرگزاری مهر. ۱۱ دی ۱۳۸۳.
- «شرایط فراهم شود در ایران به تدریس رهبری ارکستر می‌پردازم». هنرنیوز. ۳ اسفند ۱۳۹۰.
- «چهارده آوای بومی برای پیانو». کتاب. ۱۳۸۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸.
- «دوازده آوای بومی برای پیانو و لالایی برای آواز و پیانو». کتاب. ۱۳۸۷. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۸.
- «آثار ایرج صهبایی در اروپا به اجرا در می‌آید». آفتاب آنلاین. ۲۷ بهمن ۱۳۸۴.
- «اپرای "سه حکایت پارسی" را در فرانسه به صحنه می‌برم». خبرگزاری مهر. ۱۳ دی ۱۳۸۳.