انتقالبهآبی
انتقالبهآبی[1] یا آبیکیب[2] پدیدهای است که به دلیل نزدیک شدن یک جسم به ناظر به وجود میآید و یکی از نتایج این نزدیک شدن، کوتاه شدن طول موجی است که ناظر از متحرک دریافت میکند، میزان کوتاه شدن این طول موج فقط تابعی از سرعت است و هر چه سرعت نزدیک شدن بیشتر باشد طول موج دریافتی بیشتر تغییر خواهد کرد، برای بدست آوردن میزان تغییر سرعت این متحرک از اثر دوپلر استفاده میکنیم.
رابطه دوپلر : V/C = Δʎ/ʎ
در رابطه بالا: V سرعت دور شدن متحرک، C سرعت نور، Δʎ تغییر طول موج و ʎ طول موج اولیه و در حالت سکون جسم است، بنا بر رابطه بالا میتوان وابسته بودن تغییر طول موج به سرعت را متوجه شد، اگر جسم به ما نزدیک شود، پس سرعت منفی خواهد بود (سرعت کمیتی برداری است)، بنابراین تغییرات طول موج بیشتر خواهد بود پس وقتی متحرک با سرعت بیشتری به ما نزدیک شود، طول موج دریافتی از متحرک کوتاه تر و مایل به آبی تر میبینیم.[3]
منابع
- انتقالبهآبی از واژههای مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی به جای blueshift در انگلیسی و در حوزهٔ فیزیک است. «فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان ـ دفتر هفتم، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۱۲. بایگانیشده از اصلی در ۱۲ آوریل ۲۰۱۲. دریافتشده در ۱۱ فروردین ۱۳۹۱.
- واژه نامه ریشه شناختی اخترفیزیک، دکتر حیدری ملایری
- نجوم دینامیکی انتشارات دانشگاهی نوشته رابرت دیکسون فصل ۸