احمد نوری‌زاده
احمد نوری‌زاده (زاده آبان ۱۳۳۰) ادیب، مترجم، پژوهشگر ایرانی است. وی بنیانگذار ارمنی‌شناسی فارسی در ایران می‌باشد. نوری‌زاده تنها شاعر غیرارمنی جهان است که به زبان ارمنی نیز شعر می‌سراید
احمد نوری‌زادهԱհմադ Նուրիզադե | |
|---|---|
| زاده | آبان ۱۳۳۰ (۶۹ سال) کردمحله، بندرانزلی |
| لقب | «فرزند پارسی گوی ملت ارمنی» |
| پیشه | ادیب، مترجم، پژوهشگر |
| ملیت | ایرانی |
| بنیانگذار | بنیانگذار ارمنی‌شناسی فارسی در ایران |
| همسر(ها) | ماندانا پرنیان |
زندگی‌نامه
وی در آبان ماه سال ۱۳۳۰ در خانواده‌ای پرجمعیت، در غازیان بندرانزلی به دنیا آمد. نوری‌زاده در کمتر از ۶ ماه نزد «آرشی بابایان» شاعر ارمنی، الفبای این زبان را آموخت وی همچنین در نزد «خاژاک درگریگوریان»، رئیس «دانشکده ارمنی شناسی» دانشگاه اصفهان، مدتی را به آموزش زبان ارمنی گذراند. احمد نوری‌زاده در سال‌های ۱۳۴۹–۱۳۴۸ کار ترجمه و معرفی آثار شاعران ارمنی را آغاز کرد. در ارمنستان، از او به عنوان «فرزند پارسی گوی ملت ارمنی» یاد می‌شود و جایزه «سپاس» را از انجمن نویسندگان ارمنستان دریافت کرد.
جوایز
نوری زاده به پاس چهل سال تلاش بیوقفه در شناساندن فرهنگ و ادب ارمنی جوایز جهانی بسیاری نیز کسب کرده‌است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها عبارتاند از:
- «جایزهٔ جهانی فرهنگی گارپیس پاپازیان» از کشور اتریش، ۲۰۰۰م
- جایزهٔ عالیترین نشان فرهنگی جمهوری ارمنستان به نام مُوسس خورناتسی از روبرت کوچاریان، رئیس‌جمهور وقت ارمنستان، ۲۰۰۱م
- دریافت مدرک پروفسوری افتخاری از دانشگاه ایروان، ۲۰۰۱م
- «جایزهٔ بزرگ انجمن نویسندگان ارمنستان»، گانتِق، ۲۰۰۵ م
- دریافت «نشان طلایی فرهنگی جمهوری ارمنستان»، از طرف وزیر فرهنگ این جمهوری، به پاس فعالیت‌های فرهنگی دامنهدار و چشمگیر، مهر ۱۳۹۰ش (۲۶ سپتامبر ۲۰۱۱ م).
نظرات در رابطه با وی
او در قلب ملت ارمنی به جاودانگی تاریخ خواهد پیوست.
— سرکیس گراگوسیان، شاعر و نویسندهٔ ارمنی تبار لبنانی
او با آثار خود برای ارمنی‌ها غرور ملی کسب می‌کند و ما وظیفه داریم که ارزش‌های این انسان بزرگ و شاعر و مترجم ارزنده را بستاییم و آرزو کنیم که قلم پرتوان او همیشه پربار و پایدار باشد
— توروس تورانیان، نویسنده و منتقد ارمنی تبار سوری
ایشان بزرگترین مترجم ادبیات ارمنی در جهان است که با آثار خود ملت ارمنی را با شگفتی مواجه کرده‌است. من به جرات می‌توانم بگویم در تاریخ ادبیات ارمنی هرگز چنین پدیده‌ای رخ ننموده‌است...
— هراچیا ماتئوسیان، نویسندهٔ نامدار ارمنستانی
بخشی از کتابشناسی
ترجمه‌ها
- باغ سیب،باران و چند داستان دیگر: بیست داستان کوتاه و بلند از ۱۵ نویسندهٔ نامدار ارمنی»
- «پاییز در پرواز" اثر «واراند کورکچیان»
- «پتر اول"» اثر «آلکسی تولستوی»
- «صد سال شعر ارمنی: نمونه‌های شعر بیش از هفتاد شاعر ارمنی» (۱۳۶۹ انتشارات چشمه، با پیشگفتار ۱۴۸ صفحه‌ای دربارهٔ تاریخ و فرهنگ ارمنی)
- «تسولاک» یک داستان بلند نوشته «آکسل باکونتس»
- «۲۶ کمیسر یا کمون باکو» از «هراچیا کوچار»
- «سرودهای سرخ» مجموعهٔ اشعاری از «یقیشه چارنتس»
- «آی وطن! آی وطن!» مجموعهٔ اشعاری و قصه‌هایی از «هوهانس تومانیان»
- «عاشقانه های آّبی » مجموعه شعر واهاگن داوتیان
- «آمالیا»رمان نوشتهٔ ناردوس
تالیفات
- تاریخ و فرهنگ ارمنستان :پژوهشی بر تاریخ و فرهنگ کشور ارمنستان
- سلام بر شما ارمنی‌ها: مجموعه شعرهای ارمنی
- در شب تنهایی و رؤیاها: مجموعه شعرهای ارمنی
- رازقی‌ها بگذار عطر بفشانند: مجموعه شعرهای فارسی
- در شب تنهایی و زمستان جهان: مجموعه شعرهای فارسی
منابع
- «یادی از گذشته‌های دور و نزدیک: ماندگاران خاطره‌های من …(۵)». روزنامه اعتماد شماره ۱۱۱۰ صفحهٔ ۵. ۱۳۸۵-۰۲-۲۱.
- حمید محمدی. «احمد نوری‌زاده در آسایشگاه کهریزک؛ شاعر غیرارمنی که به ارمنی شعر می‌سراید». بی‌بی‌سی فارسی.
- «احمد نوری زاده». Naakojaa.com.
- «ارمنی‌شناس برجسته ایرانی تحت مراقبت پزشکی اجتماعی». خبرگزاری مهر.
- "Iranian poet honored by Armenia's culture minister". IBNA. 28 September 2011.
- «قصه‌های خوب برای سالمندان خوب!». روزنامه ایران.
- «آلیک از زبان دوستان و همکاران - فصلنامه فرهنگی پیمان». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ ژوئن ۲۰۱۵.
- ««تاریخ و فرهنگ ارمنستان» به چاپ سوم رسید». ایبنا. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - «شب احمد نوری زاده برگزار شد/آیدین پورخامنه». بخارا.
- «ارمنی شناس برجسته ایرانی تحت مراقبت پزشکی اجتماعی». خبرگزاری مهر.
- «تاریخ و فرهنگ ارمنستان».
- «تاریخ و فرهنگ ارمنستان». گیسوم. پارامتر
|پیوند=ناموجود یا خالی (کمک) - تاریخ و فرهنگ ارمنستان ۱۳۷۶ احمد نوری زاده