گره ترکی

گره ترکی گره زدن به شیوه ترکی یکی از انواع گره‌های موجود در بافت قالی است. ظرافت فرش جز نوع پرز که چه جور پشمی باشد و چند درصد ابریشم، به نوع گره آن نیز بستگی دارد. بافت دو گره یا گره ترکی که از ابتدا مخصوص بافندگان تبریزی بوده و امروز در مناطق دیگر نیز رایج است، شیوه این گره به این صورت است که نخ از روی دو تار و از کنار آنها به عقب برده می‌شود و سپس از داخل تارها به جلود برگشته و محکم می‌شود.

این روش وقت زیادی می‌خواهد و مخصوص قالی‌های ریزبافت و نقشه‌های ظریف با رنگ‌های متنوع و خطوط نازک است. در این روش، امکان بی گره بافی یا جفت بافی (که نوعی شلختگی در بافت یا تقلب است) وجود ندارد.

به همین دلیل، این قالی‌ها جز ظرافت بی‌اندازه، بسیار محکمند و به این سادگی‌ها نخ نما نمی‌شوند. از طرفی این گره آن قدر محکم است که می‌شود پرزهای فرش را چنان قیچی زد که به کوتاهی مخمل شوند و با پا خوردن بیشتر، نقش‌ها و ظرافت گره‌ها بیشتر نمایان شود. به همین دلیل مشهور است که فرش کرمان هر چه پا بخورد مرغوب تر است و هیچ اتفاقی هم برای فرش نمی‌افتد. فرش قم، تبریز، اصفهان و کرمان ترکی بافند؛ یعنی هم ظریف اند، هم بسیار زیبا و محکم و البته گران. اغلب فرش‌های دستباف با گره‌های ترکی بافته می‌شوند.

گره ترکی نزد بافندگان ایلات ترکمن و آذربایجان، و روستاهای اطراف همدان رواج دارد.