چندپارگی هند

چندپارگی هند ( هندی: भारत का विभाजन‎ Bhārat ka vibhajan ) ، ( اردو: تقسیمِ بھارت Taqsim-e-Bharat) چند تکه شدن هند بریتانیا براساس اختلافات دینی بود که منجر به تشکیل کشورهای قلمرو پاکستان (بعداً جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری خلق بنگلادش) و اتحادیه هند (بعداً جمهوری هند) شد.

چندپارچگی هندوستان

British Indian Empire in The Imperial Gazetteer of India, 1909. British India is shaded pink, the princely states yellow.

The prevailing religions of the British Indian Empire based on the Census of India, 1901

این جدایی در قطع‌نامهٔ استقلال هند ۱۹۴۷ ذکر شد و به انحلال امپراطوری هند بریتانیا انجامید. این جدایی باعث آوارگی بیش از ۱۲٫۵ میلیون نفر شد و تخمین کشته‌شده‌ها از ۱۰۰ها هزار نفر تا ۱ میلیون است.[1] طبیعت خشن این جدایی و وقایعی که در حین آن اتفاق افتاد، جوی از نفرت و شک را در روابط میان هند و پاکستان به وجود آورد که هنوز ادامه دارد.

چندپارگی، شامل تقسیم استان بنگال هند بریتانیا به پاکستان شرقی و بنگال غربی (هند)، و تقسیم استان پنجاب به پنجاب غربی (بعداً پنجاب پاکستان و سرزمین پایتخت اسلام‌آباد) و پنجاب شرقی (بعداً پنجاب هند، هاریانا و هیماچال پرادش) شد. این قرارداد شامل تقسیم مالکیت‌های دولتی نیز می‌شد، از آن‌ها می‌توان به ارتش هند و بریتانیا، خدمات عمومی هند و دیگر خدمات مدیریتی، راه‌آهن هندوستان و خزانهٔ مرکزی اشاره کرد.

پس از این جدایی، ایالت‌های راج‌نشین هندوستان این انتخاب را داشتند که به هند یا پاکستان بپیوندند[2]، یا اینکه خود خارج از این دو مستقل بمانند. در نهایت تمام آن‌ها با هند متحد شدند. البته این انتخاب‌ها باعث درگیری‌هایی نیز شد که از آن‌ها می‌توان به جنگ هند-پاکستان سال ۱۹۴۷ اشاره کرد که بر سر جامو و کشمیر بود. در عین حال پس از آن نیز بر سر مناطق مختلف درگیری‌های گوناگونی رخ داد.[3]