پینی‌کر
پنیی‌کر ایزدبانوی عیلامی و مظهر آفرینش بوده‌است. نام این ایزدبانو در لوحه ای که حاکی از پیمانی میان شاهان عیلام و بابل است ذکر شده‌است. همچنین تندیسی از این ایزدبانو در کاوش های انجام شده به دست آمده است، که او در آن کودکی را در آغوش گرفته و در حال شیر دادن به اوست. این تندیس در نیایشگاهی یافت شده‌است که ویژهٔ عبادت همین الهه بوده‌است.[1]
در قدیمی‌ترین متن بازمانده عیلامی، که عبارت از عهدنامه‌ای مربوط به ۲۲۸۰ پیش از میلاد است، تقریباً همهٔ خدایانی را می‌بینیم که در عیلام در ۶۴۰ پیش از میلاد نیز مورد پرستش بودند. در این جهان خدایان، پنیی‌کر بیش از همه اهمیت داشت، عهدنامه‌ای که در بالا بدان اشاره کردیم با این جمله آغاز می‌شود «ای پنیی‌کر ربهالنوع و شما ای خدایان نیکوی آسمان، بشنوید!» بعدها عیلامیان پنیی‌کر را خدای آسمان و دارای قدرت نفرین دانستند، و نامش را به صورت بخشی از اسامی خاص آوردند. مردم بین‌النهرین پینی‌کر را نوعی ایشتار می‌نامیدند، که در حقیقت در نظر عیلامیان، بزرگ مادر خدایان بود. این امر که یک الهه، برتر و جدا از سایر خدایان عیلامی بود، حاکی از آن است که پیروان مذهب عیلامی جنبهٔ مادرسالاری به آن می‌دادند.[2]
پانویس
- رضی، دین و فرهنگ ایرانی پیش از عصر زرتشت، ۴۷.
- بهزادی، مجله چیستا، ۸۱۹ تا ۸۱۶.
جستارهای وابسته
- آئین عیلامیان
- چغازنبیل