پستانداران افغانستان

ساختمان جفرافیایی افغانستان پیچیده می‌باشد. این پیچیدگی باعث تشکیل اقلیم نامتناظر گردیده‌است. در اقلیم‌ها وارتفاعات مختلف پستانداران مختلف حیات بسر می‌برند. افغانستان دارای چندین پستاندار بومی می‌باشد. طبق تحقیقات خوشحال حبیبی[1] جانورشناس ادارهٔ جنگلات و مراتع دفتر UNHCR سازمان ملل در افغانستان ۱۲۸ گونه پستاندار وجود دارد؛ که ۰ نوع منتقدانه در معرض خطر هستند، ۴ نوع آن منقرض (شیر، ببر، یوزپلنگ و آهوختن)، ۱۲ نوع آسیب‌پذیر هستند، و ۵، نزدیک به تهدید است. که از جمله پلنگ برفی آهو مارخور و گوسفند مارکوپولو است. در سال ۲۰۰۷ به‌تعداد ۲۱۰ رأس گوسفند مارگوپولو در پامیر بزرگ و ۱۹۱ رأس در درهٔ واخجیر باقی مانده‌است. درین دو دره ۴۰۰ آهوی ماکوپولو ۱۱۲ بز کوهی سیبریایی، ۴۴۳ موش خرما دم‌دراز ۲۰ خرگوش، ۵ قاقم و دو راسو وجود داشت.

میمون دنیای قدیم
میمون دنیای جدید که حدود ۴۰میلون سال را در بر دارد

عمر حیوانات در افغانستان

دانشمندان عمر حیوانات را ۶۶۵ میلیون سال پیش یا پس از انفجار کامبرین می‌دانند. زیادهٔ حیوانات حدود ۵۴۰ میلیون سال پیش به دنیا آمد. بعضی حیوانات مانند تراز (Trace fossil) بیشتر از یک میلیارد سال زندگی داشته‌است. حیوانات را از جهت پیدایش بدو گروه تقسیم نموده‌است. حیوانات دنیای قدیم و حیوانات دنیا جدید. عمر حیوانات قدیم از ۷۰ میلیون سال تا ۴۰ میلیون سال تخمین گردیده‌است؛ یعنی با از بین رفتن داینسورها حیوانات قدیم به وجود آمد. عمر حیوانات جدید از ۴۰ میلیون سال به این‌طرف می‌باشد. در افغانستان حیوانات قدیم و جدید وجود دارد. در مجموع تمامی پستانداران افغانستان از ۸ راسته (Order) می‌باشند.

گونه‌های پستانداران افغانستان
شمارهنام علمی راستهتعدار گونه(Species)نام فارسی راستهتشریحات
۱Insectivora۷حشرات
۲Chiroptera۳۴خفاشان
۳Primates۱میمون
۴Carnivora۲۹گوشتخواران
۵Perissodactyla۱سم داران
۶Artiodactyla۹شنگلداران
۷Lagomorpha۴خرگوش‌ها
۸Rodentia۳۵موش‌ها

علامات اختصاری وضیعت زیست حیات وحش در افغانستان

جدول زیر وضیعت حفاظت حیوانات افغانستان را برجسته ساخته که در کدام وضیعت قرار دارد محقق اداره IUCN

علامتوضیعتشرح وضیعت زیست
EXمنقرضآخرین فرد مرده‌است.
EWمنقرض شده در حیات وحشدر اسارت نگهداری می‌شود یا به عنوان یک جمعیت کوچک در خارج از محدوده قبلی خود زیست می‌نماید.
CRآستانه انقراضاین گونه در معرض خطر انقراض قریب الوقوع در بین گیاهان خودرویا حیوانات (وحشی) قرار دارند.
ENدر معرض خطرگونه در معرض خطر انقراض بسیار بالا در بین گیاهان خودرویا حیوانات (وحشی) قرار دارند.
VUآسیب‌پذیرانواع که در معرض خطر انقراض مواجه‌است.
NTنزدیک به تهدیدگونه‌های که در معیارها ی فوق قرار ندارد بلکه به احتمال زیاد برای انجام این کار در آینده قرار خواهد داشت.
LCکمترین نگرانیدر شرایط نگرانی شدید قرار ندارد.
DDاطلاعات کماطلاعات ناکافی و ارزیابی از خطرات به این گونه وجود دارد.
LR/CDخطر کمترحفاظت وابسته انواع که در برنامه‌های محیط زیست جا داده نشده ممکن است به رده خطر بالاتر نقل مکان کند بالخصوص در صورتی که برنامه قطع شد.
LR/NTخطر کمتر نزدیک به تهدیدگونه که نزدیک به عنوان آسیب‌پذیر طبقه‌بندی شده‌است، در برنامه‌های حفاظت از محیط زیست نیست.
LR/LCخطر کمترحداقل نگرانی گونه هستند که بدون خطرات شناسایی وجود دارد.

فهرست پستانداران افغانستان
شمارهنام فارسینام علمینام انگلیسیالگو
زیر طبقه:Theria. داخل صنف:Eutheria
راسته: Primates زیرفامیل: Cercopithecidae یا ببون

. میمون دنیای قدیم.

۰ببونRhesus MacaqueMacaca mulatta
جوندگان . راسته:Rodentia. خانواده: Sciuridae در.
۱سنجاب پرندهHylopetes baberiAfghan Flying Squirrel
۲سنجاب سرخ پرندهPetaurista petauristaRed Giant Flying Squirrel
راسته:Rodentia. زیر خانواده:Callosciurinae
۳سنجاب بلوچیFunambulus pennantiiNorthern Palm Squirrel
راسته:Rodentia. زیر خانواده:Xerinae
۴سنجاب ناخن درازSpermophilopsis leptodactylusLong-clawed Ground Squirrel
۵مار موتMarmota caudataLong-tailed Marmot
۶سنجاب زمینیSpermophilus fulvusYellow Ground Squirrel
راسته:Rodentia. خانواده:Gliridae «dormice»
۷سنجاب جنگلیDryomys nitedulaForest dormouse
راسته:Rodentia. خانواده: Dipodidae (jerboas) زیر خانواده:Allactaginae
۸دوپای کوچکAllactaga elater LR/lcSmallFive-toed Jerboa
۹موش دوپا پنج انگشتی بزرگAllactaga euphratica LR/ntEuphrates Jerboaنزدیک به فوتونمبر۸
۱۰موش دو پا بلوچیAllactaga hotsoni LR/lcHotson's Jerboa-
راسته:Rodentia. خانواده: Dipodidae (jerboas) زیر خانواده: Cardiocraniinae
۱۱گونه موش دوپاSalpingotus thomasi DDThomas's Pygmy Jerboaتحقیق نشده
۱۲پامسواکی بزرگJaculus blanfordi LR/lcBlanford's Jerboa
راسته:Rodentia. خانواده: Calomyscidae
۱۳موش دوپا بلوچیCalomyscus baluchi LR/lcBaluchi Mouse-like Hamster
۱۴هامستر دم دراز مسجدCalomyscus mystax LR/ntAfghan Mouse-like Hamster
راسته:Rodentia. خانواده: Cricetidae
۱۵هامستر مهاجرCricetulus migratorius LR/ntGray Dwarf Hamster
۱۶ول نقراییAlticola argentatus LR/lcSilver Mountain Vole
۱۷ول افغانیBlanfordimys afghanus LR/lcAfghan Vole
۱۸ول بوچارینBlanfordimys bucharicus LR/ntBucharian Vole
۱۹ول حفار افغانیEllobius fuscocapillus LR/lcSouthern Mole Vole
۲۰ول سروMicrotus juldaschi LR/lcJuniper Vole
۲۱ول تیانشانMicrotus kirgisorum LR/lcTien Shan Vole
۲۲ول خراسانیMicrotus transcaspicus LR/lcTranscaspian Vole
راسته:جونده گان. خانواده: Muridae (mice, rats, voles, gerbils, hamsters, etc.) تیره: موش‌سانان. زیرخانواده:Gerbillinae جربیلیان

جِربیل نام گروهی از جوندگان کوچک است که در زیرخانوادهٔ جربیلیان از خانوادهٔ موش‌سانان قرار می‌گیرند. برخی از جربیل‌ها را بنام موش صحراحی یا جرد می‌نامند.

۲۳جربیل سبزه یا موش صحراحی سبزهGerbillus aquilus LR/lcSwarthy Gerbil
۲۴جربیل بلوچستانGerbillus nanus LCBalochistan gerbil
۲۵جرد ناخن زردMeriones crassus LCSundevall's Jird
۲۶جرد لیبیMeriones libycus LC Libyan Jird
۲۷جرد بزرگMeriones meridianus LR/lcMid-day Jird
۲۸جرد فارسیMeriones persicus LR/lcPersian Jird
۲۹جرد زاردنیMeriones zarudnyi ENZarudny's Jird
۳۰جربیل بزرگRhombomys opimus LR/lc Great Gerbil
۳۱جربیل هندیTatera indica LR/lcIndian Gerbil
۳۲موش کشتزار جهانیApodemus wardi LR/lcWard's Field Mouse
۳۳موش صحراسیاهMillardia gleadowi LR/lcSand-colored Soft-furred Rat
۳۴موش و رامینNesokia indica LCShort-tailed Bandicoot Rat
۳۵موش صحرا تنزومیRattus tanezumi LR/lcTanezumi Rat
۳۶موش ترکستانیRattus turkestanicus LR/lcTurkestan Rat
راسته:Lagomorpha (lagomorphs)خرگوش سانان

خانواده: Ochotonidae خرگوش بی‌دم. در.

۳۷خرگوش بی‌دمOchotona macrotis LR/lcLarge-eared Pika
۳۸خرگوش بی‌دم افغانOchotona rufescens LR/lcAfghan Pika
۳۹خرگوش بی‌دم سرخ ترکستانیOchotona rutila LR/lcTurkestan Red Pika
راسته:Lagomorpha (lagomorphs)خرگوش سانان

تیره: خرگوشیان لپوریدا در.

۴۰خرگوش صحرائیLepus capensis LR/lcCape hare
راسته:Erinaceomorpha (hedgehogs and gymnures)

. خانواده: Erinaceidae در.

۴۱خار پشت گوش بلندHemiechinus auritus LR/lcLong-eared Hedgehog
۴۲خارپشت راجستانی (جوجه تیغی)Hemiechinus hypomelas LR/lcBrandt's Hedgehog
راسته: حشره‌خوارسانان (حشره‌خوار‌ها و موشان کور)

. خانواده: Soricidae (shrews) در.

۴۳حشره خوار دندان سفید گیملینCrocidura gmelini LR/lcGmelin's White-toothed Shrew
۴۴حشره خوار کشمیریCrocidura pullata LR/lcTaiga Shrew
۴۵حشره خوار دندان سفیدCrocidura suaveolens LR/lcLesser White-toothed Shrew
۴۶حشره خوار زاوردنی یا بلوچیCrocidura zarudnyi LR/lcZarudny's Shrew
۴۷حشره خوار کوچکSuncus etruscus LCEtruscan Shrew
۴۸حشره خوار خانگیSuncus murinus LR/lcAsian House Shrew
۴۹حشره خوارSorex minutus LR/lcEurasian Pygmy Shrew
راسته:Chiroptera. خانواده: Vespertilionidae

زیر خانواده: Myotinae در. خفاشان(شب پرک چرمی)افغانستان

۵۰خفاش گوش‌کوچکMyotis blythii LR/lcLesser Mouse-eared Bat
۵۱خفاش خون‌آشامMyotis emarginatus VUGeoffroy's Bat
۵۲خفاش هادجسونMyotis formosusHodgson's Bat
۵۳خفاش فرادرMyotis frater LR/ntFraternal Myotis
۵۴خفاش کشمیریMyotis longipes VUKashmir Cave Bat
۵۵خفاش گوش موش دیوارMyotis muricolaWall-roosting Mouse-eared Bat
۵۶خفاش سبیل دارMyotis mystacinusWhiskered bat
۵۷خفاش گوش پهنBarbastella leucomelasAsian Barbastelle-
۵۸خفاش زرد(Eptesicus bottaeBotta's Serotine-
۵۹خفاش نصواری بزرگ گوبیEptesicus gobiensisGobi Big Brown Bat
۶۰خفاش سندیEptesicus nasutusSind Bat
۶۱خفاش سروتینEptesicus serotinusSerotine bat
۶۲خفاش دورنگ (ساوی)Hypsugo saviiSavi's Pipistrelle
۶۳خفاش جنگلیNyctalus leisleriLesser Noctule
۶۴خفاش کوهیNyctalus montanus LR/ntMountain Noctule-
۶۵خفاش گوش پیکانیOtonycteris hemprichii LR/lcDesert Long-eared Bat
۶۶خفاش پیپی سترلیا هندیPipistrellus coromandraIndian Pipistrelle-
۶۷خفاش همالیائیPipistrellus javanicus LR/lcJava Pipistrelle-
۶۸خفاش بال‌سفیدPipistrellus kuhlii LCKuhl's Pipistrelle
۶۹خفاش لب کوتاهPipistrellus pipistrellus LCCommon Pipistrelle
۷۰خفاش پپستریل کوچکPipistrellus tenuis LR/lcLeast Pipistrelle-
۷۱خفاش گوش‌بلندPlecotus austriacus LR/lcGrey long-eared bat
۷۲خفاش بزرگ آسیاییScotophilus heathi LR/lcGreater Asiatic Yellow Bat-
۷۳خفاش برفکیVespertilio murinus LR/lcParti-coloured bat
۷۴خفاش بال‌بلندMiniopterus schreibersii LCSchreiber's Long-fingered Bat
۷۵خفاش دم موش کوچکRhinopoma hardwickei LCLesser Mouse-tailed Bat-
۷۶خفاش دم موش مسکتRhinopoma muscatellum LR/lcSmall Mouse-tailed Bat
۷۷خفاش دم‌آزاد اروپاییTadarida teniotis LR/lcEuropean Free-tailed Bat
۷۸خفاش بال‌بزرگMegaderma lyra LR/lc-
۷۹خفاش نعل اسبیRhinolophus blasii NTBlasius's Horseshoe Bat-
۸۰خفاش نعل اسبی بخاراییRhinolophus bocharicus LR/lcBokhara Horseshoe Bat
۸۱خفاش نعل اسبی بزرگRhinolophus ferrumequinum LR/ntGreater Horseshoe Bat
۸۲خفاش نعل اسبی کوچکRhinolophus hipposideros LCLesser horseshoe bat
۸۳خفاش نعل اسبی بلیثRhinolophus lepidus LR/lcBlyth's Horseshoe Bat-
۸۴خفاش نعل اسبی مهلیRhinolophus mehelyi VUMehely's Horseshoe Bat
۸۵خفاش بینی برگه‌ای سه دندانهAsellia tridens LCTrident Leaf-nosed Bat-
۸۶خفاش بینی برگه مدورHipposideros fulvus LR/lcFulvus Roundleaf Bat
شنگلداران گیاه خوار راسته: Artiodactyla. خانواده: Suidae pigs زیر خانواده:Suinae در.
۸۷خوکSus scrofa LR/lcBoar
گیاه خوران راسته: Artiodactyla. زیر خانواده:Moschidae در.
۸۸آهوختنMoschus chrysogaster LR/ntHimalayan Musk Deer
راسته: Artiodactyla. خانواده: Cervidae deer زیر خانواده:Cervinae در.
۸۹آهو سرخ آسیای مرکزیCervus affinis LR/lcCentral Asian Red Deer
۹۰گوزن باختریCervus elaphusbactrianus Linnaeus
راسته: Artiodactyla. خانواده: Bovidae (cattle, antelope, sheep, goats))زیر خانواده:Antilopinae در.
۹۱آهوی کوهیGazella bennettii LCChinkara
۹۲غزالGazella subgutturosa VUGoitered Gazelle
راسته: Artiodactyla. زیر خانواده: Caprinae در.
۹۳بز وحشیCapra aegagrus VUWild Goat
۹۴بز مارخورCapra falconeri ENMarkhor
۹۵آهو رنگCapra sibrica LR/lcSiberian Ibex
۹۶گورال پامیریNemorhaedus goral LR/nt-
۹۷آهو مارکوپولوOvis ammon VUArgali
۹۸گوسفند وحشیOvis orientalis VUMouflon
سم داران راسته: Perissodactyla. خانواده:Equidae در.
۹۹گوره خر آسیائیEquus hemionusOnager
گوشتخواران راسته:Carnivora به انگلیسی carnivorans. زیر راسته:Feliformia خانواده:Felidae (پشک) در.
۱۰۰تازی پلنگ(Acinonyx jubatus)Cheetah
۱۰۱قره قلCaracal caracalCaracal
۱۰۲پشک جنگلی یا سمونچهFelis chausJungle Cat
۱۰۳پشک دشتیFelis margaritaSand Cat
۱۰۴پشک وحشیFelis silvestrisWildcat
۱۰۵پشک کوهیFelis manul NTPallas's Cat
۱۰۶سیاه گوشLynx lynx NTEurasian Lynx
۱۰۷پشی پلنگPrionailurus bengalensisLeopard Cat
۱۰۸شیرPanthera leoLion
۱۰۹پلنگPanthera pardusLeopard
۱۱۰ببرPanthera tigrisTiger
۱۱۱پلنگ برفیPanthera uncia or Uncia unciaSnow Leopard
گوشتخواران راسته:Carnivora زیر راسته:Feliformia خانواده:Viverridae (دله, موش خرما, etc.) در.
۱۱۲دلهPaguma larvataMasked Palm Civet
۱۱۳موش خرماخوردViverricula indicaSmall Indian Civet
گوشتخواران راسته:Carnivora زیر راسته:Feliformia خانواده:Herpestidaeنام انگلیسی (mongooses) (موش خرمایان)
۱۱۴موش خرما هندیHerpestes edwardsii LR/lcIndian Gray Mongoose
۱۱۵موش خرما کوچک اسیائیHerpestes javanicusSmall Asian Mongoose
گوشتخواران راسته:Carnivora زیر راسته:Feliformia خانواده:Hyaenidae انگلیسی(hyaenas) (کفتار)
۱۱۶کفتارHyaena hyaenaStriped Hyena
گوشتخواران راسته:Carnivora زیر راسته: Caniformia خانواده:Canidae انگلیسی(dogs, foxes) (روباه سگ)
۱۱۷روباه خاکیVulpes canaBlanford's Fox
۱۱۸روباه قرسکVulpes corsacCorsac Fox
۱۱۹روباه دشتیVulpes rueppelliRueppell's Fox
۱۲۰روبا سرخVulpes vulpesRed Fox
۱۲۱شغال طلائیCanis aureusGolden Jackal
۱۲۲گرگ خاکستریCanis lupusGray Wolf
گوشتخواران راسته:Carnivora زیر راسته:Caniformia خانواده:Ursidae (bears) (خرس)
۱۲۳خرس نصواریUrsus arctosBrown Bear
۱۲۴خرس سیاهUrsus thibetanusAsiatic Black Bear
گوشتخواران راسته:Carnivora زیر راسته:Caniformia خانواده:Mustelidae انگلیسی(mustelids) ()
۱۲۵موش تازی یا قاقمMustela ermineaStoat
۱۲۶راسو کوچکMustela nivalisLeast Weasel
۱۲۷موش پلنگVormela peregusnaled Polecat
۱۲۸دله خفکMartes foinaBeech Marten
۱۲۹سمورMellivora capensisRatel
۱۳۰سگ آبی(Lutra lutraEuropean Otter
۱۳۱گور کاوMeles melesEuropean badger

پانویس
  1. خوشحال حبیبی در مورد پستانداران افغانستان وزارت زراعت دفتر جنگلات و علفچرها

منابع
  • ویکی پیدا انگیسی لست حیوانات افغانستان.
  • مشاهده گاو زنبور گوشت خوار افغانی. محقق جان ام ریگن در وبگاه حیات وحش شمال شرق

  • فهرست پستاتداران ایران در وبگاه سایت تخصصی حیات وحش ایران

  • معلومات در مورد حیات وحش وبگاه کویرها وبیابان‌های ایران

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.