پریتونیتیس واگیردار گربه‌سانان
پریتونیت عفونی گربه‌سانان یا التهاب صفاقی عفونی گربه‌سانان (به انگلیسی: Feline infectious peritonitis) یا (FIP) یک واکنش شدید دستگاه ایمنی گربه‌ها به عفونت ویروس کوروناویروس روده‌ای گربه سانان (FCoV) است.
| پریتونیت عفونی گربه‌سانان | |
|---|---|
 | |
| واکنش التهابی بافت‌های کلیه آلوده به FIP | |
| تخصص | بیماری عفونی (تخصص پزشکی)  |
| علامت‌ها | فاز نخست: علائمی مشابه سرماخوردگی معمولی
فاز دوم: ضعف عضلانی، دیسفاژی و آتاکسیا فاز پایانی: تنگی نفس، فلج و بی‌اختیاری ادرار |
| دورهٔ آغاز | ممکن است علائم تا یک سال پس از ورود ویروس نمایان نشوند |
| مدیریت | حدود یک ماه |
| علت | جهش در کروناویروس گربه سانان |
| عامل خطر | انتقال یک گربه از خیابان بدون آزمایش‌ها و واکسیناسیون |
| درمان | None |
| پیش‌آگهی | Always fatal |
| فراوانی | معمول |
این ویروس در دستگاه گوارش گربه ها حضور داشته اما در بسیاری از موارد فاقد علامت است اما در برخی موارد و به ویژه در بچه گربه‌ها باعث اسهال می‌شود. ویروس جهش‌یافته توانایی حمله و آلوده کردن و رشد در انواع مشخصی از گلبول‌های سفید به نام مونوسیت‌ها را دارد. پاسخ سامانه دفاعی بدن باعث ایجاد التهاب در اندام‌های آلوده می‌شود.[1][2]
انتقال ویروس
FCoV معمولاً در مکان‌هایی که تعداد زیادی از گربه‌ها در کنار هم نگه داشته می‌شوند (مثلا پناهگاه حیوانات، پرورشگاه‌ها و پانسیون‌ها) شایع تر است. ویروس با مدفوع اب و غذای گربه بیمار انتقال پیدا نمیکند. روش انتقال ویروس از طریق بزاق و سایر مایعات و ترشحات بدنی گربهٔ بیمار است[3]
علائم بالینی
این بیماری به‌طور کلی دو نوع دارد.
حالت مرطوب : در این حالت مایعات در شکم یا سینه تجمع پیدا می‌کند. این وضعیت باعث دشواری تنفس می‌شود. سایر علائم شامل کاهش اشتها، تب، کاهش وزن، یرقان و اسهال است. بیماری در حالت مرطوب کشنده تر بوده و سریع تر در بدن پخش می‌شود. بیماری در این حالت بین ۶۰ تا ۷۰ درصد از موارد، به مرگ حیوان می‌انجامد.
حالت خشک : در این نوع از بیماری تجمع مایعات وجود نداشته و علائم شامل اسهال، تب، یرقان و کاهش وزن و اشتها هستند. در این حالت از بیماری حیوان معمولاً دچار مشکلات عصبی می‌شود. به عنوان مثال در راه رفتن و حفظ تعادل و بینایی دچار مشکل می‌شود و در برخی موارد شدید تر، حیوان بیمار فلج خواهد شد.
درمان
به دلیل دخیل بودن سیستم ایمنی بدن حیوان در ایجاد این بیماری، روش درمان به دو صورت است. اقدام مستقیم علیه ویروس و مدیریت و تنظیم سیستم ایمنی حیوان بیمار.
داروهای ضد ویروس: اینترفرون امگای نوترکیب داروی اصلی مورد استفاده در این بیماری است. داروی دیگری به نام GS-441524 نیز به تازگی معرفی شده که در حال انجام آزمایش و تست است.
مداخله در عملکرد سیستم ایمنی: داروی Prednisolone (پردنیزولون) دارویی است که باعث مهار سیستم ایمنی و مهار التهاب‌ها می‌شود. این دارو نیز در حال آزمایش است و امن بودن آن برای گربه‌ها هنوز به‌طور رسمی اعلام نشده‌است.
پیشگیری
تا کنون واکسن مناسبی برای این بیماری ساخته نشده‌است. بچه گربه‌ها تا هنگام شیر خوردن برای چند هفته آنتی‌بادی‌ها را با خوردن شیر مادر به دست می‌آورند. پس از این دوره تنها روش پیشگیری از این بیماری دور نگه داشتن بچه گربه‌ها از سایر گربه‌ها و ناقلین احتمالی می‌باشد.[4]
منابع
- «پریتونیتیس واگیردار گربه‌سانان». دانشگاه کرنل: دانشکده دامپزشکی. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۲.
- «Feline Infectious Peritonitis (FIP)». Vet info. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۲.
- «Health Communities is no longer in service». www.healthcommunities.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۱.
- Addie, D. D.; Jarrett, O. (1992-02-15). "A study of naturally occurring feline coronavirus infections in kittens". The Veterinary Record. 130 (7): 133–137. doi:10.1136/vr.130.7.133. ISSN 0042-4900. PMID 1313617.