منتخب‌التواریخ (بدائونی)

«منتخب التواریخ»، کتابی دربارهٔ تاریخ شاهان هند از دوره غزنویان تا سلطنت اکبرشاه، به فارسی و از کتاب‌های تاریخی قرن دهم هجری در هندوستان می‌باشد. مولف کتاب عبدالقادر بن ملوک شاه بدائونی است که از شاعران و نویسندگان مشهور عصر خویش بوده‌است. منتخب‌التواریخ، مهم‌ترین اثر بدائونی است که میان سال‌های ۹۹۹ تا ۱۰۰۴ق نوشته شده‌است. این اثر به تاریخ پادشاهان مسلمان دهلی می‌پردازد و از تهاجم غزنویان (۳۹۹ق/۱۰۰۹م) تا چهلمین سال جلوس اکبر (۱۰۰۴ق) را در بر می‌گیرد.[1][2]

ساختار تدوین کتاب

شیوه تدوین مطالب، براساس طبقه‌بندی خاندان سلطنتی است و کتاب، در سه جلد نوشته شده‌است.

جلد اول شامل دو طبقه است:

طبقه اول، از سبکتگین آغاز می‌شود و تا خسرو ملک بن خسروشاه ادامه می‌یابد و طبقهٔ دوم نیز به غوریان اختصاص یافته‌است..[3]

جلد دوم در بیان احوال اکبرشاه‌است.[4]
جلد سوم، شرح حال مختصر علما، شاعران و دانشمندان هم دوره با بدائونی است.

سبک نگارش

این کتاب از نظر حوادث و وقایعی که مؤلف خود شاهد آن‌ها بوده، ارزشمند است. سبک بدائونی در نگارش این کتاب، ساده و روان است. بدائونی ذوق شاعری نیز داشته‌است و در شعر «قادری» تخلص می‌کرده‌است. ابیاتی از وی در منتخب‌التواریخ وجود دارد.

منابع

«بدائونی». تبیان، شماره مقاله:۴۵۹۳.
«منتخب‌التواریخ».
بدائونی، عبدالقادربن ملوک شاه. صاحب، احمدعلی، ویراستار. «منتخب‌التواریخ».
«همان».

جستارهای وابسته

میراث مشترک ادب فارسی/ گفتگو با دکتر توفیق سبحانی - (کیهان فرهنگی - سال بیست و دوم - آبان)، ص ۱۲

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] «بدائونی». تبیان، شماره مقاله:۴۵۹۳.

[2] «منتخب‌التواریخ».

[3] بدائونی، عبدالقادربن ملوک شاه. صاحب، احمدعلی، ویراستار. «منتخب‌التواریخ».

[4] «همان».