منبع

منبع، مأخذی است که از آن سود حاصل می‌شود و سودمندی دارد. منابع می‌توانند به‌طور گسترده‌ای، با توجه به در دسترس بودن آنها طبقه‌بندی شوند - آنها به منابع تجدید پذیر و غیرقابل تجدید طبقه‌بندی می‌شوند. نمونه‌هایی از منابع غیرقابل تجدید عبارتند از زغال‌سنگ، نفت خام و غیره. نمونه‌هایی از منابع تجدید پذیر شامل هوا، آب، گاز طبیعی، باد، انرژی خورشیدی و غیره می‌شوند. آنها همچنین می‌توانند براساس سطح توسعه و استفاده به عنوان واقعیت و پتانسیل طبقه‌بندی شوند، بر اساس منشأ آنها می‌توانند به زیستی و غیرزیستی طبقه‌بندی شوند و براساس توزیع آنها به عنوان همه‌جانبه و محلی (منابع خصوصی، اجتماعی، منابع مشهور، منابع طبیعی، منابع بین‌المللی) طبقه‌بندی شوند. یک مورد با گذشت زمان و توسعهٔ فناوری به یک منبع تبدیل می‌شود. به‌طور معمول، منابع متریال، انرژی، خدمات، کارکنان، دانش یا دارایی‌های دیگری هستند که به تولید کنندهٔ سود تبدیل شده‌اند و در این فرایند ممکن است مصرف شوند یا در دسترس نباشند. مزایای استفاده از منابع ممکن است شامل افزایش ثروت، عملکرد صحیح یک سیستم یا بهبود رفاه باشد. از منظر انسانی، یک منبع طبیعی هر چیزی است که از محیط به دست می‌آید تا نیازها و خواسته‌های انسان را برآورده سازد[1]. از منظر وسیع زیست شناختی یا زیست‌محیطی، یک منبع نیازهای یک ارگانیسم زنده را برآورده می‌کند (به منابع بیولوژیکی مراجعه کنید).[2]

«منبع» به اینجا تغییرمسیر دارد. برای دیگر کاربردها، منبع (ابهام‌زدایی) را ببینید.

مفهوم منابع در بسیاری از مناطق تأسیس شده کار، در اقتصاد، زیست‌شناسی و محیط زیست، علوم کامپیوتر، مدیریت و منابع انسانی توسعه یافته‌است - به عنوان مثال - با مفاهیم رقابت، پایداری، حفاظت، و مباشرت. در کاربردهای جامعه بشری، عوامل تجاری یا غیرتجاری نیاز به تخصیص منابع از طریق مدیریت منابع دارند.

اقتصادی

در اقتصاد، یک منبع به عنوان خدمات یا دارایی‌های دیگری برای تولید کالاها و خدماتی که نیازها و خواسته‌های بشر را برآورده می‌کند، شناخته شده‌است.[3] اقتصاد به عنوان مطالعه چگونگی مدیریت و تخصیص منابع کمیاب برای جامعه خود تعریف شده‌است.[4] اقتصاد کلاسیک سه دسته از منابع را به رسمیت می‌شناسد که به آنها عوامل تولید نیز گفته می‌شود: زمین، نیروی کار و سرمایه.[5] زمین شامل کلیه منابع طبیعی است و هم به عنوان محل تولید و هم به عنوان منبع مواد اولیه شناخته می‌شود. نیروی کار یا نیروی انسانی شامل تلاش انسان در ایجاد محصولاتی است که با دستمزد پرداخت می‌شوند. سرمایه شامل کالاهای ساخته شده توسط انسان یا وسایل تولیدی (ماشین آلات، ساختمانها و سایر زیرساخت‌ها) است که در تولید کالاها و خدمات دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیولوژیکی

در زیست‌شناسی و محیط زیست، یک منبع به عنوان ماده ای تعریف شده‌است که توسط یک ارگانیسم زنده برای رشد، نگهداری و تولید مثل طبیعی لازم است (به منابع بیولوژیکی مراجعه کنید). منابع اصلی حیوانات مواد غذایی، آب و قلمرو است. برای گیاهان منابع کلیدی شامل نور خورشید، مواد مغذی، آب و مکانی برای رشد است.[2] منابع، توسط یک ارگانیسم قابل مصرف هستند و در نتیجه در دسترس سایر ارگانیسم‌ها قرار نمی‌گیرند. رقابت برای منابع از برابری کامل متفاوت است (همه افراد صرف نظر از اندازه آنها مقدار یکسان از منابع را دریافت می‌کنند) تا اندازه متقارن کاملاً بزرگ (همه افراد از همان مقدار منبع در هر زیست توده واحد سوء استفاده کنند) تا کاملاً نامتقارن (بزرگترین افراد از همه استفاده کنند منبع موجود) درجه عدم برابری اندازه تأثیرات عمده ای بر ساختار و تنوع جوامع زیست‌محیطی دارد، به عنوان مثال. در جوامع گیاهی رقابت نامتقارن اندازه برای نور اثرات قوی تر بر تنوع در مقایسه با رقابت برای منابع خاک دارد.

اقتصادی در مقابل زیست شناختی

سه تفاوت اساسی بین دیدگاه‌های اقتصادی و زیست‌محیطی وجود دارد: ۱) تعریف منابع اقتصادی انسان محور (انسان‌شناسی) و تعریف منابع بیولوژیکی یا زیست‌محیطی طبیعت محور است (زیست سنجی یا اکو مرکز). ۲) دیدگاه اقتصادی شامل میل به همراه ضرورت است، در حالی که دیدگاه بیولوژیکی در مورد نیازهای اساسی بیولوژیکی است؛ و ۳) سیستمهای اقتصادی مبتنی بر بازارهای مبادله ای برای کالاها و خدمات هستند، در حالی که سیستمهای بیولوژیکی مبتنی بر فرایندهای طبیعی رشد، نگهداری و تولید مثل هستند.[1]

منابع رایانه‌ای

منبع رایانه هر مؤلفهٔ فیزیکی یا مجازی با دسترسی محدود در یک کامپیوتر یا سیستم مدیریت اطلاعات است. منابع رایانه‌ای شامل ابزاری برای ورودی، پردازش، خروجی، ارتباط و ذخیره‌سازی است.[6]

طبیعی

منابع طبیعی از محیط زیست گرفته می‌شوند. بسیاری از منابع طبیعی برای بقای انسان ضروری است، در حالی که برخی دیگر برای ارضای میل بشر استفاده می‌شوند. حفاظت، مدیریت منابع طبیعی با هدف پایداری است. منابع طبیعی ممکن است به روش‌های مختلفی طبقه‌بندی شوند.[1]

منابع را می‌توان بر اساس مبدأ به صورت زیر طبقه‌بندی کرد:

  • منابع غیر ابی موجودات غیر زنده (مثلاً زمین، آب، هوا و مواد معدنی مانند طلا، آهن، مس، نقره) را تشکیل می‌دهند. منابع بیوتیک از زیست کره بدست می‌آید. جنگلها و محصولات آنها، حیوانات، پرندگان و محصولات آنها، ماهی و سایر موجودات دریایی نمونه‌های مهمی هستند. مواد معدنی مانند زغال‌سنگ و نفت گاهی در این دسته قرار می‌گیرند زیرا آنها از مواد آلی فسیلی تشکیل شده‌اند، هرچند در مدت زمان طولانی.

منابع طبیعی نیز بر اساس مرحله توسعه به این صورت طبقه‌بندی می‌شوند:

  • منابع بالقوه شناخته شده وجود دارند و ممکن است در آینده مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال، ممکن است در بسیاری از مناطق هند و کویت نفتی وجود داشته باشد که دارای سنگ‌های رسوبی هستند، اما تا زمانی که در واقع حفر شده و مورد استفاده قرار گیرد، یک منبع بالقوه است. منابع واقعی آنهایی هستند که مورد بررسی قرار گرفته‌اند، کمیت و کیفیت آنها مشخص شده‌است و در زمان‌های کنونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال، نفت و گاز طبیعی به‌طور فعال از میادین مرتفع بمبئی بدست می‌آید. توسعه یک منبع واقعی مانند فرآوری چوب به فناوری موجود و هزینه‌های آن بستگی دارد. آن بخش از منابع واقعی که می‌تواند با فناوری موجود با سودآوری قابل توسعه باشد به عنوان یک منبع ذخیره شناخته می‌شود، در حالی که آن بخشی که به دلیل عدم وجود فناوری نمی‌تواند توسعه سودآوری داشته باشد به عنوان یک منبع سهام شناخته می‌شود.

منابع طبیعی را می‌توان بر اساس تجدیدپذیری به این صورت طبقه‌بندی کرد:

  • منابع غیر تجدید پذیر در دوره‌های زمین‌شناسی بسیار طولانی تشکیل می‌شوند. مواد معدنی و فسیل‌ها در این دسته قرار می‌گیرند. از آنجایی که زمان شکل‌گیری آنها بسیار کند است، پس از نابودی آنها نمی‌توانند دوباره به وجود بیایند. از این میان، مواد معدنی فلزی با بازیافت آنها می‌توانند دوباره مورد استفاده قرار گیرند، اما زغال‌سنگ و نفت قابل بازیافت نیستند. منابع تجدیدپذیر، مانند جنگل‌ها و شیلات، می‌توانند نسبتاً سریع دوباره تولید شوند یا تولید مثل کنند. بالاترین نرخی که در آن می‌توان از یک منبع پایدار استفاده کرد بازده پایدار است. برخی منابع مانند نور خورشید، هوا و باد به عنوان منابع همیشگی شناخته می‌شوند زیرا به‌طور مداوم در دسترس هستند، اگرچه با سرعت محدود. مقدار آنها تحت تأثیر مصرف انسان نیست. بسیاری از منابع تجدید پذیر با استفاده از انسان می‌توانند از بین بروند، اما ممکن است دوباره ایجاد شوند و در نتیجه جریان داشته باشند. برخی از اینها، مانند محصولات کشاورزی، برای تجدید زمان کوتاهی می‌برند. برخی دیگر، مانند آب، زمان نسبتاً طولانی تری دارند، در حالی که هنوز بقیهٔ آنها، مانند جنگل‌ها، حتی بیشتر طول می‌کشند.

بسته به سرعت و کمیت مصرف، اضافه مصرف می‌تواند به هدر رفتن یا نابودی کامل و ابدی یک منبع منجر شود. مناطق کشاورزی، ماهی و حیوانات دیگر، جنگل‌ها، آب و خاک سالم، مناظر کشت شده و طبیعی مثال‌های مهمی هستند. چنین منابع تجدید پذیری با شرایطی، گاهی اوقات به عنوان نوع سوم منابع یا به عنوان زیرگروه منابع تجدید پذیر طبقه‌بندی می‌شوند. منابع تجدید پذیر با شرایط مشروط در حال حاضر در معرض مصرف بیش از حد انسان هستند و تنها استفاده طولانی مدت از این منابع در پیمایش به اصطلاح صفر اکولوژیکی است، در جایی که استفادهٔ انسان کمتر از ظرفیت زیست‌محیطی زمین برای بازسازی است.

منابع طبیعی نیز بر اساس توزیع به صورت زیر طبقه‌بندی می‌شوند:

  • منابع همه‌جانبه در همه جا یافت می‌شود (به عنوان مثال هوا، نور، آب). منابع محلی فقط در مناطق خاصی از جهان (به عنوان مثال، سنگ آهن و آهن، قدرت زمین گرمایی) یافت می‌شود.

در مقابل منابع طبیعی بالقوه به شرح زیر است:

  • منابع واقعی آن دسته از منابعی هستند که محل و کمیت آنها مشخص است و ما فناوری بهره‌برداری و استفاده از آنها را داریم. منابع بالقوه آنهایی هستند که ما دانش کافی نداریم یا در حال حاضر فناوری بهره‌برداری از آنها را نداریم.

بر اساس مالکیت، منابع را می‌توان به صورت فردی، اجتماعی، ملی و بین‌المللی طبقه‌بندی کرد.

نیروی کار یا نیروی انسانی

در اقتصاد، نیروی کار یا منابع انسانی به تلاش انسان در تولید کالاها و ارائه خدمات اشاره دارد. منابع انسانی را می‌توان از نظر مهارت، انرژی، استعداد، توانایی‌ها یا دانش تعریف کرد.[5]

در زمینه مدیریت پروژه، منابع انسانی آن دسته از کارمندان هستند که وظیفه انجام فعالیتهای تعریف شده در برنامه پروژه را بر عهده دارند.[7]

سرمایه یا زیرساخت

در مطالعات اجتماعی، سرمایه به کالاهای بادوام از قبل تولید شده اشاره دارد که در تولید کالا یا خدمات استفاده می‌شود. در اصل، سرمایه به منابع انسانی ساخته شده با استفاده از دانش و تخصص مبتنی بر ابزار یا ارزش درک شده اطلاق می‌شود. نمونه‌های معمول سرمایه شامل ساختمان‌ها، ماشین آلات، راه‌آهن، جاده‌ها و کشتی‌ها است. کالاهای سرمایه ای به عنوان منابع ممکن است به میزان قابل توجهی مصرف شوند، گرچه ممکن است در فرایند تولید کاهش یابند و به‌طور معمول ظرفیت محدود دارند یا در دسترس برای استفاده دیگران نیستند.

ملموس در مقابل نامشهود

در حالی که، منابع ملموس مانند تجهیزات، وجود فیزیکی واقعی دارند، منابع نامشهود مانند تصاویر شرکت‌ها، مارک‌ها و حق ثبت اختراعات و سایر مالکیت معنوی در انتزاع وجود دارد.[8]

معمولاً ارزش اقتصادی یک منبع با عرضه و تقاضا کنترل می‌شود.

منابع در مقابل ذخایر

در مطالعات بین رشته‌ای دوره زندگی، سه ویژگی برای تفکیک منابع و ذخایر ارائه شده‌است:[9]

  1. ذخایر وسیله ای بالقوه هستند (برای استفاده در آینده)، منابع برای استفاده فوری است
  2. منابع کافی در یک دوره توسعه خاص، شرایط لازم برای قانون اساسی و نگهداری ذخایر است
  3. وظیفه منابع تضمین عملکرد روزانه یا کوتاه مدت افراد است، عملکرد ذخایر محافظت در برابر شوک یا در برابر اثر منفی پیری است.

استفاده و توسعه پایدار

به‌طور معمول منابع نمی‌توانند به صورت اصلی خود مصرف شوند، بلکه باید از طریق توسعه منابع، آنها را به کالاهای قابل استفاده تبدیل کرد. به دلیل افزایش جمعیت، تقاضا برای منابع در حال افزایش است. در توزیع منابع و نابرابری اقتصادی مرتبط بین مناطق یا کشورها تفاوت‌های چشمگیری وجود دارد، در حالی که کشورهای توسعه یافته از منابع طبیعی بیشتری نسبت به کشورهای در حال توسعه استفاده می‌کنند. توسعه پایدار الگویی از استفادهٔ منابع است که هدف آن تأمین نیازهای انسان در عین حفظ محیط زیست است.[1] توسعه پایدار بدان معنی است که ما باید منابع خود را با دقت مورد استفاده قرار دهیم تا نیاز فعلی خود را برآورده کنیم بدون اینکه توانایی نسل‌های آینده برای تأمین نیازهای خود را به خطر بیندازد. برای صرفه جویی و گسترش در دسترس بودن منابع باید از روش سه R - کاهش، استفاده مجدد و بازیافت پیروی کرد.

مشکلات مختلف مربوط به استفاده از منابع:

مزایای مختلفی که می‌تواند ناشی از استفاده عاقلانه از منابع باشد:

جستارهای وابسته

مدیریت منابع طبیعی

دیدگاه مبتنی بر منابع

کمبود منابع

مدیریت پسماند

ذخایر اجتماعی

منابع
  1. WanaGopa - NyawakanMiller, G.T. & S. Spoolman (2011). Living in the Environment: Principles, Connections, and Solutions (17th ed.). Belmont, CA: Brooks-Cole. ISBN 978-0-538-73534-6. Miller, G.T. & S. Spoolman (2011). Living in the Environment: Principles, Connections, and Solutions (17th ed.). Belmont, CA: Brooks-Cole. ISBN 978-0-538-73534-6.
  2. Ricklefs, R.E. (2005). The Economy of Nature (6th ed.). New York, NY: WH Freeman. ISBN 0-7167-8697-4.
  3. یادکرد خالی (کمک)McConnell, C.R. , S.L. Brue, and S.M. Flynn. 2011. Economics: principles, problems, and policies, 19th ed. McGraw-Hill/Irwin, New York, NY. ISBN 0-07-351144-7.
  4. Mankiw, N.G. 2008. Principles of Economics, 5th ed. South-Western College Publishing, Boston, MA. ISBN 1-111-39911-5.
  5. Mankiw, N.G. 2008. Principles of Economics, 5th ed. South-Western College Publishing, Boston, MA. ISBN 1-111-39911-5.
  6. Morley, D. 2010. Understanding Computers: Today and Tomorrow, 13th ed. Course Technology, Stamford, CT. ISBN 0-538-74810-9.
  7. Hut, PM (2008-09-07). "Getting and Estimating Resource Requirements - People". Pmhut.com. Retrieved 2012-01-02.
  8. Berry, John. 2004. Tangible Strategies for Intangible Assets. McGraw-Hill. ISBN 978-0-07-141286-5.
  9. Cullati, Stéphane; Kliegel, Matthias; Widmer, Eric (2018). "Development of reserves over the life course and onset of vulnerability in later life". Nature Human Behaviour. 2 (8): 551–558. doi:10.1038/s41562-018-0395-3. ISSN 2397-3374. PMID 31209322.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.