مدار شمالگان

مَدار شُمالْگان[1] (نام قدیمی‌تر: مدار قطب شمال) یکی از پنج مدار مهم زمین است که در نقشه‌ها غالباً نمایش داده می‌شود. این مدار، مدار َ۳۳ ْ۶۶ + بر روی زمین است که مرز محدودهٔ قطبی را نشان می‌دهد، جایی که حداقل در یک شبانه‌روز از سال خورشید هرگز غروب نمی‌کند. به عبارت دیگر، مدار شمالگان، جنوبی‌ترین عرض جغرافیایی نیم‌کرهٔ شمالی است که حداقل یک بار در سال خورشید به مدت ۲۴ ساعت بی‌وقفه بالای خط افق بر آن بتابد (خورشید نیمه‌شب).

نقشه جهان و مدار شمالگان به رنگ قرمز
نقشه سرزمین شمالگان همراه با مدار شمالگان به رنگ آبی

در سال ۲۰۰۰، این مدار موازی با عرض جغرافیایی "۳۹ '۳۳ °۶۶ شمال استوا بوده‌است. در سال ۲۰۱۱، این مدار به عرض جغرافیایی "۴۴ '۳۳ °۶۶ (°۶۶٬۵۶۲۲) شمالی رانده شده‌است.[2]

محدوده شمالی این مدار، شمالگان و محدوده جنوبی آن تا مدار رأس‌السرطان، منطقه معتدل شمالی نام دارد. مدار جنوبگان، مدار مقابل آن در نیم‌کره جنوبی زمین است.

جغرافیا

مختصات کشور، سرزمین یا دریا یادداشت
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۰۰°۰۰′ شرقی  اقیانوس منجمد شمالی دریای نروژ
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۲°۴۸′ شرقی  نروژ استان نوردلند
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۵°۳۱′ شرقی  سوئد استان نوربوتن
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۲۳°۵۱′ شرقی  فنلاند منطقه فنلاند
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۲۹°۲۸′ شرقی  روسیه جمهوری کارلیا
استان مورمانسک
کارلیا تکرار
استان مورمانسک تکرار
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۳°۲۵′ شرقی دریای سفید خلیج کاندالاکا
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۴°۲۸′ شرقی  روسیه استان مورمانسک (شبه جزیره کولا)
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۴°۳۸′ شرقی دریای سفید خلیج کاندالاکا
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۵°۰۰′ شرقی  روسیه استان مورمانسک (شبه جزیره کولا)
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۴۰°۴۲′ شرقی دریای سفید
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۴۴°۲۳′ شرقی  روسیه ننتسیا
جمهوری کومی
یامالو-ننتس
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۷۱°۰۵′ شرقی خلیج اب
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۷۲°۲۷′ شرقی  روسیه یامالو-ننتس
سرزمین کراسنویارسک
جمهوری ساخا
چوکوتکا
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۷۱°۰۱′ غربی اقیانوس منجمد شمالی دریای چوکچی
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۶۴°۳۸′ غربی  ایالات متحده آمریکا آلاسکا (شبه‌جزیره سیوارد)
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۶۳°۴۴′ غربی اقیانوس منجمد شمالی کوتزبوئه ساوند
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۶۱°۵۶′ غربی  ایالات متحده آمریکا آلاسکا – عبور از میان دریاچه سلاویک
۶۶°۳۴′ شمالی ۱۴۱°۰۰′ غربی  کانادا یوکان
نورت‌وست تریتوریز – با گذر از دریاچه گریت بر
نوناووت
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۸۲°۵۹′ غربی خلیج هودسن حوزه رودخانه فاکسه
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۷۳°۲۵′ غربی  کانادا نوناووت (جزیره بافین – عبور از میان دریاچه نتیلینگ)
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۶۱°۲۴′ غربی اقیانوس اطلس تنگه دیویس
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۵۳°۱۶′ غربی  گرینلند دانمارک
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۳۴°۰۹′ غربی اقیانوس اطلس تنگه دانمارک
دریای گرینلند
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۸°۰۱′ غربی  ایسلند جزیره گریمسی
۶۶°۳۴′ شمالی ۰۱۷°۵۹′ غربی اقیانوس اطلس دریای گرینلند
دریای نروژ
یک نشانه در امتداد بزرگراه دالتون علامت‌گذاری شده در محل مدار قطب شمال در آلاسکا
خط مدار شمالگان در رووانیمی، فنلاند
شفق قطبی در بالای علامت مدار شمالگان در یوکان، کانادا
نشانه‌ای در جزیرهٔ ویکینگن، علامت‌گذاری شده در مدار شمالگان در نروژ

پانویس

  1. برابرنهاده فرهنگستان زبان فارسی.
  2. (به اسپانیایی: Trópico en movimiento)اسپانیایی: Trópico en movimiento )

منابع

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.