مادیه
مادیه یک منطقه تاریخی (از پایان هزاره دوم قبل از میلاد) و یک پادشاهی در شمال غرب ایران است.
جغرافیای تاریخی
در پایان هزاره دوم قبل از میلاد اسکان قبایل مادی در این منطقه که بعداً به مادیه در غرب ایران مشهور شد، آغاز گردید. بسیاری فرمانداریها و گروه‌های زبانی و قومی در آن وجود داشتند. در آخر قرن ۷ قبل از میلاد تمام غرب ایران و برخی مناطق مجاور وابسته به مادیه بودند. بدین ترتیب، حدود مادیه تدریجاً در طول چند صد سال تغییر کرد؛ با این وجود محدودهٔ جغرافیایی دقیق آن بر ما معلوم نیست.
مرزهای غربی امارت‌های مادیه، که از یکدیگر مستقل بودند، در دوران اولیه، از حدود غربی دشت همدان فراتر نمی‌رفتند. اطلاعات ما در خصوص مرزهای شمالی و شرقی مادیه، بسیار محدود است. قلمروی اصلی مادیه آن طور که در دورهٔ یک سوم آخر قرن نهم تا آغاز قرن هفتم پیش از میلاد برای آشوریان معلوم بود، از شمال به گیزیلبونده، که در کوههای قافلانکوه در شمال دشت همدان واقع بود؛ در غرب و شمال غربی از دشت همدان فراتر نمی‌رودد و جز در جنوب غربی، محدود به کوههای زاگرس بود. مادیه در آنجا درهٔ زاگرس را در بر می‌گرفت و مرزش در رشته کوه گارین، که مادیه را از الیپی، پادشاهی ای در منطقهٔ پیش کوه تا جنوب کرمانشاه، جدا می‌کرد قرار می‌گرفت. در جنوب، با منطقهٔ ایلامی سیمشکی، که امروزه دره خرم‌آباد است، هم‌مرز بود.