قانون اساسی عثمانی ۱۸۷۶

قانون اساسی عثمانی - ۱۸۷۶ (۱۲۵۴ شمسی) (ترکی عثمانی: قانون اساسی‎؛ انگلیسی: "Basic Law"‎)[1] اولین قانون اساسی امپراتوری عثمانی بود.[2] توسط اعضای گروه جوانان عثمانی، به ویژه مدحت پاشا، در سلطنت سلطان عبدالحمید دوم (۱۲۵۴–۱۲۸۷ شمسی) نوشته شد، این قانون اساسی تنها در مدت دو سال، از ۱۲۵۴ تا ۱۲۵۶ در دورانی که به‌عنوان اولین دوره اساسی قانون اساسی شناخته شده، برقرار بود. بعدها پس از انقلاب جوانان ترک در سال ۱۲۸۶ و آغاز دوره ای به نام دوره دوم قانون اساسی، دوباره به اجرا درآمد و اصلاح شد تا قدرت بیشتری را از سلطان و مجلس سنا به مجلس نمایندگان انتخاب شده واگذار کند.

در جریان تحصیلات خود در اروپا برخی از اعضای جوان و نخبه عثمانی به این نتیجه رسیدند که راز موفقیت در اروپا نه تنها به دلیل دستاوردهای فنی آن، بلکه به موجب سازمان‌های سیاسی آن است. علاوه بر این، روند اصلاحات خود بخش کوچکی از این نخبگان را بر آن داشت که دولت قانون اساسی یک بازاندیشی مطلوب در مورد حکومت استبدادی خواهد بود و فرصتی بهتر برای تأثیرگذاری در سیاست را فراهم خواهد کرد. حکومت ضعیف سلطان عبدالعزیز منجر به برکناری وی در سال ۱۲۵۴ شد، که پس از چند ماه سردرگمیِ حکومت، منجر به اعلام قانون اساسی عثمانی شد و سلطان جدید عبدالحمید دوم متعهد شد که از آن حمایت کند.[3]