قاعده لاضرر

این قاعده از مشهورترین قواعد فقهیه است که بوسیلهٔ آن در بسیاری از ابواب فقه چه از عبادات و چه از معاملات استدلال می‌شود. این قاعده دلیل واحدی است که برای مسایل عدیده مورد استفاده واقع می‌گردد. به همین علت فقها آن را جداگانه مورد بحث قرار داده‌اند و بسیاری از بزرگان علماء متاخر در مورد آن رسالات مستقلی نوشته‌اند که در آن رسالات وضعیت قاعده را از حیث معنا و مفهوم، مدرک، فروع و نتایج روشن سازند.[1]

تعریف قاعده

معنای قاعده ضرر این است که در اسلام هیچ ضرر و اضراری وجود ندارد.[2] از این قاعده با عناوین دیگری نیز یاد شده است. تعابیری همچون قاعده ضرر، قاعده ضرر و ضرار، قاعده لا ضرر و لا ضرار و قاعده نفی ضرر.

یکی از مهمترین مسایلی که قاعده ضرر در آن کاربرد دارد مساله‌ی عسر و حرج است. یعنی هر آنچه برای انسان مشقت بسیار و عجز و ناتوانی به همراه داشته باشد طبق این قاعده از نظر اسلام ممنوع خواهد بود.

منابع

  1. مکارم شیرازی، ناصر؛ قواعد فقهیه، قم، مدرسه الامام علی بن ابیطالب علیه السلام، 1370خ، ج1،ص28.
  2. مشکینی، علی، اصطلاحات الاصول، ص۲۰۳.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.