فهرست ریشه‌ها، پیشوندها و پسوندها در واژه‌های پزشکی
فهرست ریشه‌ها, پیشوندها و پسوندها در واژه‌های پزشکی (انگلیسی: List of medical roots, suffixes and prefixes) شامل فهرستی از پیشوندها, پسوندها و ریشه واژه‌ها و اصطلاحات رایج در علوم پزشکی است. بیشتر این واژه‌ها از زبان‌های یونانی و لاتین مشتق شده‌اند.
تصویری از بقراط, پزشک یونانی که برخی به وی لقب پدر علم پزشکی داده اند
تندیس اسقلبیوس، خدای پزشکی یونان که عصای اسقلبیوس با مار پیچ خورده‌اش را در دست دارد
A
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| a-, an- | عدم, بدون | Analgesic, apathy |
| ab- | از; دور از | Abduction |
| abdomin(o)- | (لاتین) شکم | Abdomen |
| -ac, -acal | پسوند نسبیت | cardiac, hydrophobiac |
| acanth(o)- | خار, ستون فقرات | acanthion, acanthocyte, acanthoma, acanthulus |
| acous(io)- | شنوایی | acoumeter, acoustician |
| acr(o)- | انتها, بالاترین | Acrocrany, acromegaly, acroosteolysis, acroposthia |
| -acusis | شنوایی | paracusis |
| -ad | به سوی, در راستای | dorsad |
| ad- | در, افزایش , روی , به سوی | Adduction |
| aden(o)-, aden(i)- | (لاتین) غده | Adenocarcinoma, adenology, adenotome, adenotyphus |
| adip(o)- | (لاتین)چربی یا بافت چربی | Adipocyte |
| adren(o)- | (لاتین) غده فوق کلیه | adrenal artery |
| BrE) | خونی, مربوط به خون | Anaemia |
| aer(o)- | هوا, گاز | Aerosinusitis |
| aesthesio- (BrE) | حس | Anesthesia |
| -al | پسوند نسبیت | abdominal, femoral |
| alb- | سفید یا رنگ پریده | Albino |
| alge(si)- | درد | Analgesic |
| -algia, alg(i)o- | درد | Myalgia |
| all(o)- | اشاره به چیزی متفاوت یا اضافه شده | Alloantigen, allopathy |
| ambi- | مستقر در دو جهت, اشاره به "هر دو" | Ambidextrous |
| amni- | اشاره به کیسه غشایی جنین (آمنیون) | Amniocentesis |
| amph(i)-, | در هر دو سمت | Amphicrania, amphismela, amphomycin |
| an- | نه, بدون | Analgesia |
| ana- | عقب, دوباره, بالا | Anaplasia |
| an- | مقعد | anal |
| andr(o)- | اشاره به مرد | Android, andrology |
| angi(o)- | رگ | Angiogram |
| aniso- | نامتعادل , غیریکنواخت | Anisocytosis, anisotropic |
| ankyl(o)-, ancyl(o)- | کج شده, خم شده | Ankylosis |
| ante- | قرار گرفتن چیزی در جلوی چیز دیگر | antepartum |
| anti- | برعکس, برخلاف | Antibody, antipsychotic |
| apo- | دور, جدا از, مشتق از | Apoptosis |
| arch- | نخست, ابتدایی | archinephron |
| arsen(o)- | مربوط به جنس مذکر | arsenoblast |
| arteri(o)- | مربوط به رگ | Arteriole, artery |
| arthr(o)- | مربوط به مفصل یا اندام | Arthritis |
| articul(o)- | مفصل | Articulation |
| -ary | صفت نسبی | biliary tract |
| -ase | آنزیم | Lactase |
| -asthenia | ضعف | Myasthenia gravis |
| atel(o)- | تکامل ناقص یا ناکامل | atelocardia |
| ather(o)- | رسوب چربی | Atherosclerosis |
| -ation | فرایند | medication |
| atri(o)- | دهلیز | atrioventricular |
| aur(i)- | مربوط به گوش | Aural |
| aut(o)- | خود | Autoimmune |
| aux(o)- | افزایش; رشد | Auxocardia , Auxology |
| axill- | مربوط به زیربغل | Axilla |
| azo(to)- | nitrogenous compound | azothermia : افزایش دمای بدن به دنبال وجود ترکیبات نیتروژن دار در خون |
B
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| balano- | مربوط به گلانس پنیس یا گلانس کلیتوریس | Balanitis |
| bi- | دوبار, دوبل | Binary |
| bio- | زندگی | Biology |
| blast(o)- | جوانه, عنصر زاینده | Blastomere |
| blephar(o)- | مربوط به پلک | Blepharoplast |
| brachi(o)- | لاتین)) مربوز به بازو | Brachium of inferior colliculus |
| brachy- | کوتاه, اندک | brachycephalic |
| brady- | آهسته | Bradycardia |
| bronch(i)- | مربوط به نای (لاتین) | Bronchiolitis obliterans |
| bucc(o)- | مربوط به گونه | Buccolabial |
| burs(o)- | بورس(آناتومی) | Bursitis |
C
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| capill- | مربوط به مو | Capillus |
| capit- | مربوط به سر | Capitation |
| carcin(o)- | سرطان | Carcinoma |
| cardi(o)- | مربوط به قلب | Cardiology |
| carp(o)- | مربوط به مچ | Carpopedal |
| cata- | پایین, زیر | Cataract |
| -cele | کیسه, فتق | Hydrocele, Varicocele |
| -centesis | آسپیراسیون | Amniocentesis |
| cephal(o)- | مربوط به سر | Cephalalgy |
| cerat(o)- | مربوط به شاخ | Ceratoid |
| cerebell(o)- | مربوط به مخچه | Cerebellum |
| cerebr(o)- | مربوط به مغز | Cerebrology |
| cervic- | مربوط به گردن | Cervicodorsal |
| chem(o)- | شیمی, دارو | Chemotherapy |
| chir(o)-, cheir(o)- | مربوط به دست | Chiropractor |
| chlor(o)- | اشاره به رنگ سبز | Chlorophyll |
| chol(e)- | مربوط به صفرا | Cholaemia (UK)/ Cholemia (US), Cholecystitis |
| cholecyst(o)- | مربوط به کیسه صفرا | Cholecystectomy |
| chondr(i)o- | غضروف, گرانول, گرانولی | Chondrocalcinosis |
| chrom(ato)- | رنگ | Hemochromatosis |
| -cidal, -cide | کشتن, تخریب | bacteriocidal |
| cili- | مربوط به مژه, مژه ای, پلکی | Ciliary |
| circum- | اشاره به استقرار یک چیز حول چیزی دیگر | Circumcision |
| cis- | در این سمت | |
| clast | شکستن | osteoclast |
| clostr- | دوک | Clostridium difficile |
| co- | با, همراه, در کنار | coenzymes |
| col-, colo-, colono- | روده بزرگ | Colonoscopy |
| colp(o)- | مربوط به واژن | Colposcopy |
| com- | با, همراه | |
| contra | برخلاف | Contraindicate |
| cor- | با, همراه | |
| cor-, core-, coro- | مربوط به مردمک | Corectomy |
| cordi- | مربوط به قلب | Commotio cordis |
| coron(o)- | تاج | coronary |
| cost(o)- | مربوط به دنده | Costochondral |
| cox- | مربوط به لگن یا استخوان خاصره | Coxopodite |
| crani(o)- | جمجمه ای | Craniology |
| -crine, crin(o) | ترشح | Endocrine |
| cry(o)- | سرما | Cryoablation |
| cutane- | پوست | زیرجلدی |
| cyan(o)- | اشاره به رنگ آبی | Cyanopsia |
| cycl- | چرخه, سیکل | |
| cyph(o)- | خمیده | Cyphosis |
| cyst(o)-, cyst(i)- | مربوط به مثانه | Cystotomy |
| cyt(o)-, -cyte | سلول | Cytokine, leukocyte |
D
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| dacryo- | اشک | Dacryocystitis |
| -dactyl(o)- | مربوط به انگشت | dactylology, polydactyly |
| de- | دور از, توقف, فقدان | dehydrate |
| dent- | دندانی | Dentist |
| dermat(o)-, derm(o)- | پوستی | Dermatology |
| -desis | اتصال, جوش دادن | arthrodesis |
| dextr(o)- | راست, در سمت راست. | Dextrocardia |
| di- | دو | Diplopia |
| di- | apart, separation | |
| dia- | through, during, across | dialysis |
| dif- | دور از, جدا | different |
| digit- | مربوط به انگشت | Digit |
| -dipsia | پسوندی به معنی "حالت تشنگی" | polydipsia, hydroadipsia, oligodipsia |
| dis- | جداسازی | Dissection |
| dors(o)-, dors(i)- | مربوط به پشت | dorsal, Dorsocephalad |
| dromo- | دویدن, هدایت, کورس | Dromotropic |
| duodeno- | دوازدهه | Duodenal atresia |
| dynam(o)- | انرژی, توان, نیرو | Hand strength dynamometer |
| -dynia | درد | Vulvodynia |
| dys- | بد, دشوار, معیوب, غیرطبیعی | Dysphagia, dysphasia |
E
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| -eal | پسوند نسبیت | esophageal, Perineum|perineal |
| ec- | خارج, دور | Ectopia |
| ect(o)- | بیرون, خارج | Ectoblast, ectoderm |
| -ectasia, -ectasis | اتساع, گشاد شدن | Bronchiectasis, telangiectasia |
| -ectomy | اشاره به عمل جراحی یا جدا کردن بخشی از بدن | Mastectomy |
| -emesis | استفراغ | Hematemesis |
| -emia | خونی | Anemia |
| encephal(o)- | مغزی | Encephalogram |
| endo- | اشاره به درون یا داخل چیزی | Endocrinology, endospore |
| eosin(o)- | قرمز | Eosinophil granulocyte |
| enter(o)- | روده ای | Gastroenterology |
| epi- | روی, بالای | epidermis, epidural, episclera, epistaxis |
| episi(o)- | مربوط به ناحیه شرمگاهی | Episiotomy |
| erythr(o)- | قرمز | Erythrocyte |
| -esophageal, -esophago- | مری | Esophagus |
| esthesio- | حس | Esthesia |
| eu- | درست, خوب, نو, صحیح | Eukaryote |
| ex- | بیرون از, خارج از | exophthalmos |
| exo- | اشاره به استقرار یک چیز در خارج از چیزی دیگر | Exoskeleton |
| extra- | بیرون | Extradural hematoma |
F
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| faci(o)- | مربوط به صورت | Facioplegic |
| fibr- | رشته | fibril, fibrin, fibrinous pericarditis, fibroblast |
| filli- | باریک, مومانند | |
| -form | به شکل | cruciform, cuneiform, falciform |
| fore- | پیش از, جلوی | foregut |
| fossa | ناحیه فرورفته یا توخالی; تونل یا کانال | fossa ovalis |
| front- | مربوط به پیشانی | frontonasal |
G
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| galact(o)- | شیر | Galactorrhea |
| gastr(o)- | مربوط به معده | Gastric bypass |
| -gen | (1) مشتق از, زاده شده ااز (2) اشاره به "یک نوع خاص" | (1) Endogen; (2) Heterogenous |
| -genic | اشاره به "ایجادکننده" یا به وجود آورنده | Cardiogenic shock |
| genu- | مربوط به زانو | Genu valgum |
| -geusia | مزه, چشیدن | Ageusia, dysgeusia, hypergeusia, hypogeusia, parageusia |
| gingiv- | مربوط به لثه ها | Gingivitis |
| glauc(o)- | اشاره به رنگ خاکستری یا آبی مایل به خاکستری | Glaucoma |
| gloss(o)-, glott(o)- | مربوط به زبان | Glossology |
| gluco- | شیرین | Glucocorticoid |
| glyc(o)- | قند | Glycolysis |
| gnath(o)- | آرواره ای | Gnathodynamometer |
| -gnosis | دانش,دانستن | diagnosis, prognosis |
| gon(o)- | بذر, منی; تناسلی | Gonorrhea |
| -gram, -gramme | ثبت, تصویر | Angiogram |
| -graph | ابزار ثبت داده یا تصویر | Electrocardiograph |
| -graphy | فرایند ثبت | Angiography |
| gyno-, gynaeco- (BrE), gyneco- (AmE) | زن | Gynecomastia |
H
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| halluc- | to wander in mind | Hallucinosis |
| hemat-, haemato- (haem-, hem-) | مربوط به خون | Hematology, older form Haematology |
| hema- or hemo- | خون | Hemal, Hemoglobin |
| hemangi or hemangio- | رگ‌های خونی | Hemangioma |
| hemi- | نیمه | Cerebral hemisphere |
| hepat- (hepatic-) | مربوط به کبد | Hepatology |
| heter(o)- | دیگری, اضافه شده, متفاوت | Heterogeneous |
| hidr(o)- | عرق | Hyperhidrosis |
| hist(o)-, histio- | بافت | Histology |
| home(o)- | شبیه | Homeopathy |
| hom(o)- | اشاره به اشتراک یا شباهت چیزی به چیز دیگر | Homosexuality |
| humer(o)- | اشاره به شانه یا بالای بازو | Humerus |
| hydr(o)- | آب | Hydrophobe |
| hyper- | بیش از حد طبیعی | Hypertension |
| hyp(o)- | زیر حد طبیعی | Hypovolemia, |
| hyster(o)- | مربوط به رحم | Hysterectomy, Hysteria |
I
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| -i-asis | شکل گیری, تشکیل, وجود | Mydriasis |
| iatr(o)- | مربوط به پزشک یا پزشکی | Iatrochemistry |
| -iatry | اشاره به حوزه‌ای خاص در طب | Podiatry, Psychiatry |
| -ic | پسوند نسبیت | Hepatic artery |
| -icle | کوچک | Ovarian follicle |
| -ics | درمان, دانش ساختارمند | Obstetrics |
| idio- | خود, مال خود | Idiopathic |
| ileo- | ایلئوم | Ileocecal valve |
| infra- | زیر | Infrahyoid muscles |
| inter- | بین, میان | Interarticular ligament |
| intra- | درون, داخل | intramural |
| ipsi- | همان | Ipsilateral |
| irid(o)- | عنبیه | Iridectomy |
| isch- | محدودیت | Ischemia |
| ischio- | مربوط به ایسکیوم یا مفصل لگن | Ischioanal fossa |
| -ism | بیماری, وضعیت | Dwarfism |
| -ismus | انقباض,اسپاسم | Hemiballismus |
| iso- | برابر, معادل | Isotonic |
| -ist | پسوند تخصص | Pathologist |
| -ite | ماهیت, تشابه | Hermaphrodite |
| -itis | التهاب | Tonsillitis |
| -ium | ساختار, بافت | pericardium |
J
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| Juxta (iuxta) | مجاور, در امتداد,کنار | Juxtaglomerular apparatus |
K
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| kal- | پتاسیم | Hyperkalemia |
| karyo- | هسته | Eukaryote |
| kerat(o)- | قرنیه,بخش شاخی پوست | Keratoscope |
| kin(e)-, kin(o), kinesi(o)- | حرکت | Kinesthesia |
| koil(o)- | توخالی | Koilocyte |
| kyph(o)- | گوژدار, کوهان دار | Kyphoscoliosis |
L
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| labi(o)- | مربوط به لب | Labiodental |
| lacrim(o)- | اشک | Lacrimal canaliculi |
| lact(i)-, lact(o) | شیر | Lactation |
| lapar(o)- | مربوط به پهلو یا دیواره شکم | Laparotomy |
| laryng(o)- | مربوط به حنجره | Larynx |
| latero- | جانبی, طرفی | Lateral pectoral nerve |
| lei(o)- | صاف | Leiomyoma |
| -lepsis, -lepsy | حمله, تشنج | Epilepsy, narcolepsy |
| lept(o)- | سبک, لاغر | Leptomeningeal |
| leuc(o)-, leuk(o)- | سفید | Leukocyte |
| lingu(a)-, lingu(o)- | زبانی | Linguistics |
| lip(o)- | چربی | Liposuction |
| lith(o)- | سنگ, سنگریزه | Lithotripsy |
| log(o)- | گفتار | |
| -logist | اشاره به کسی در زمینه‌ای خاص پژوهش و مطالعه می‌کند | Oncologist, pathologist |
| -logy | اشاره به مطالعات آکادمیک در حوزه یک علم خاص | hematology, urology |
| lymph(o)- | لنف | Lymphedema |
| lys(o)-, -lytic | حل شدن, تجزیه | Lysosome |
| -lysis | تخریب, جداسازی | Paralysis |
M
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| macr(o)- | بزرگ, بلند | Macrophage |
| -malacia | نرم شدن | Osteomalacia |
| mamm(o)- | Of or pertaining to the breast | Mammogram |
| mammill(o)- | مربوط به نوک پستان (نیپل) | mammillaplasty, mammillitis |
| manu- | مربوط به دست | Manufacture |
| mast(o)- | مربوط به پستان | Mastectomy |
| meg(a)-, megal(o)-, -megaly | بزرگ شدگی, میلیون | Splenomegaly, megameter |
| melan(o)- | سیاه | Melanin |
| melos | انتها, نهایت | erythromelalgia |
| mening(o)- | غشا | Meningitis |
| mero- | بخش, عضو | merocrine, meroblastic |
| mes(o)- | وسط | Mesoderm |
| meta- | بعد, پشت | Metacarpus |
| -meter | ابزار شمارش یا اندازه‌گیری | Sphygmomanometer |
| -metry | فرایند اندازه‌گیری | Optometry |
| metr(o)- | مربوط به ابزارها یا وضعیت‌های مرتبط با رحم | Metrorrhagia |
| micro- | اشاره به خرد و کوچک بودن, یک میلیونیم | Microscope |
| milli- | هزار | milliliter |
| mon(o)- | تک, منفرد | Infectious mononucleosis |
| morph(o)- | شکل, ریخت | Morphology |
| muscul(o)- | عضله | Musculoskeletal system |
| my(o)- | مربوط به عضله | Myoblast |
| myc(o)- | قارچ | Onychomycosis |
| myel(o)- | مربوط به نخاع یا مغز استخوان | Myeloblast |
| myl(o)- | مربوط به فک پایین | Mylohyoid nerve |
| myri- | ده هزار | myriad |
| myring(o)- | پرده صماخ | Myringotomy |
| myx(o)- | مخاط | Myxoma |
N
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| narc(o)- | چرت, خواب | narcolepsy |
| nas(o)- | مربوط به بینی | nasal |
| necr(o)- | مرگ | Necrosis, necrotizing fasciitis |
| neo- | جدید, تازه | Neoplasm |
| nephr(o)- | مربوط به کلیه | Nephrology |
| nerv- | مربوط به عصب و دستگاه عصبی | Nerve, nervous system |
| neur(i)-, neur(o)- | مربوط به عصب یا دستگاه عصبی | Neurofibromatosis |
| normo- | طبیعی | Normocapnia |
O
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| ocul(o)- | مربوط به چشم | Oculist |
| odont(o)- | مربوط به دندان | orthodontist |
| odyn(o)- | درد | stomatodynia |
| -oesophageal, oesophago- (BrE) | مری | |
| -oid | شبیه, مشتق شده از | Sarcoidosis |
| ole | کوچک, اندک | |
| olig(o)- | کم داشتن, اندک داشتن | Oligotrophy |
| om(o)- | شانه | Omoplate |
| -oma (singular), -omata (plural) | تومور, توده, تجمع مایع | Sarcoma, teratoma |
| omphal(o)- | مربوط به ناف | Omphalotomy |
| onco- | تومور, توده, حجم | Oncology |
| -one
هورمون| (یونانی)| |
hormone | |
| onych(o)- | مربوط به ناخن | Onychophagy |
| o/o- | مربوط به تخمک | Oogenesis |
| oophor(o)- | مربوط به تخمدان | Oophorectomy |
| ophthalm(o)- | مربوط به چشم | Ophthalmology |
| optic(o)- | مربوط به ویژگی‌های شیمیایی چشم | Opticochemical, biopsy |
| or(o)- | مربوط به دهان | Oral |
| orchi(o)-, orchid(o)-, orch(o)- | بیضه | Orchiectomy, orchidectomy |
| orth(o)- | مستقیم, صاف, عمودی | Orthodontist |
| -osis | بیماری, افزایش, وضعیت | Harlequin type ichthyosis, psychosis, osteoporosis |
| osseo- | استخوان | Osseous |
| ossi- | استخوان | Peripheral ossifying fibroma |
| ost(e)-, oste(o)- | استخوان | Osteoporosis |
| ot(o)- | مربوط به گوش | Otology |
| -ous | پسوند نسبیت | |
| ovari(o)- | مربوط به تخمدان | Ovariectomy |
| ovo-, ovi-, ov- | مربوط به تخمک | Ovogenesis |
| oxo- | اضافه شدن اکسیژن | |
| oxy- | تند, اسید, حاد, اکسیژن |
P
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| pachy- | کلفت, ضخیم | pachyderma |
| palpebr- | مربوط به پلک | Palpebra |
| pan-, pant(o)- | اشاره به کامل بودن یا "دربرداشتن همه چیز" | panophobia, panopticon |
| papill- | اشاره به نوک پستان,پاپیلا | papillitis |
| papul(o)- | اشاره به جمعیت, تورم یا برجستگی پوستی, زگیل | Papulation |
| para- | غیرطبیعی, درامتداد | paracyesis |
| -paresis | فلج خفیف | hemiparesis |
| parvo- | کوچک | Parvovirus |
| path(o)- | بیماری | Pathology |
| -pathy | اشاره به یک بیماری یا اختلال | sociopathy, neuropathy |
| pauci- | کم | Pauci-immune |
| pector- | پستان | pectoralgia, pectoriloquy, pectorophony |
| ped-, -ped-, -pes | اشاره به پا | Pedoscope |
| ped-, pedo- | اشاره به کودکان | pediatrics. pedophilia |
| pelv(i)-, pelv(o)- | استخوان لگن | Pelvis |
| -penia | کمبود | osteopenia |
| peo- | اشاره به پنیس | Peotomy |
| -pepsia | اشاره به فرایند هضم یا لوله گوارشی | Dyspepsia |
| per- | از طریق, تمام, سراسر | |
| peri- | اشاره به چیزی که یک چیز دیگر را در برگرته یا احاطه کرده‌است. | Periodontal |
| -pexy | ثابت کردن, فیکس کردن | Nephropexy |
| phaco- | عدسی شکل | phacolysis, phacometer, phacoscotoma |
| -phage, -phagia | بلعیدن, هضم کردن | Sarcophagia |
| -phago- | خوردن, بلعیدن | phagocyte |
| -phagy | خوردن, بلعیدن | hematophagy |
| phallo- | فالوس | Aphallia |
| pharmaco- | دارو | pharmacology |
| pharyng(o)- | مربوط به فارنکس, حلقی | Pharyngitis, Pharyngoscopy |
| -phil(ia) | گرایش به | Hemophilia |
| phleb(o)- | مربوط به ورید, سیاهرگی | Phlebography, Phlebotomy |
| -phobia | ترس افراطی, حساسیت | arachnophobia |
| phon(o)- | صدا | phonograph, symphony |
| phos- | مربوط به نور یا ویژگی‌های شیمیایی آن | Phosphene |
| phot(o)- | مربوط به نور | Photopathy |
| phren(i)-, phren(o)-, phrenico | ذهن, دیافراگم | Phrenic nerve, schizophrenia, diaphragm |
| phyt- | رشد کردن | hydrophyte |
| piri- | جفت | Piriformis muscle |
| -plasia | تشکیل, رشد | Achondroplasia |
| -plasty | ترمیم به روش جراحی, بازسازی | rhinoplasty |
| -plegia | فلج | paraplegia |
| pleio- | بیشتر, بیش از حد, چندین | pleiomorphism |
| pleur(o)-, pleur(a) | اشاره به دنده ها | Pleurogenous |
| -plexy | تشنج یا سکته مغزی | Cataplexy |
| pneum(o)- | مربوط به ریه ها | Pneumonocyte, Pneumonia |
| pneumat(o)- | هوا, ریه | |
| pod-, -pod-, -pus | مربوط به پا | Podiatry |
| -poiesis | تولید | hematopoiesis |
| polio- | خاکستری, ماده خاکستری | Poliomyelitis |
| poly- | پیشوند جمع | Polymyositis |
| por(o)- | سوراخ | |
| porphyr(o)- | ارغوانی | Porphyroblast |
| post- | پشت, پس | Postoperation, Postmortem |
| pre- | از پیش از, قبل | Premature birth |
| presby(o)- | سالخوردگی | Presbyopia |
| prim- | نخستین, مهمترین | Primary |
| pro- | پیش از, قبل از | Procephalic |
| proct(o)- | مقعد, راست روده | proctology |
| prosop(o)- | صورت | Prosopagnosia |
| prot(o)- | نخستین, مهمترین | Protoneuron |
| pseud(o)- | کاذب, دروغین | Pseudoephedrine |
| psych(e)-, psych(o) | ذهنی | Psychology, psychiatry |
| pterygo- | مربوط به بال | Lateral pterygoid plate |
| psor- | خارش | Psoriasis |
| -ptosis | افتادگی, پرولاپس | Apoptosis, nephroptosis |
| -ptysis | تف کردن | hemoptysis |
| pulmon-, pulmo- | مربوط به ریه ها | pulmonary |
| pyel(o)- | لگن | Pyelonephritis |
| pykno- | کلفت یا ضخیم شدن | Pyknosis |
| py(o)- | چرک | Pyometra |
| pyr(o)- | تب | Antipyretic |
Q
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| quadr(i)- | چهار | quadriceps |
R
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| radio- | اشعه | radiowave |
| re- | مجدد, دوباره | relapse |
| rect(o)- | رکتوم, راست روده | |
| ren(o)- | مربوط به کلیه | renal |
| reticul(o)- | شبکه ای, توری | reticulocyte |
| retro- | به سمت عقب, پشت | retroversion, retroverted |
| rhabd(o)- | میله‌ای شکل, مخطط | rhabdomyolysis |
| rhachi(o)- | ستون مهره ها | rachial, rachialgia, rachidian, rachiopathy |
| rhin(o)- | مربوط به بینی | rhinoceros, rhinoplasty |
| rhod(o)- | سرخ رنگ | rhodophyte |
| -rrhage | انفجاری, ناگهانی | Hemorrhage |
| -rrhagia | خونروی سریع | menorrhagia |
| -rrhaphy | بخیه زدن | |
| -rrhea (AmE) | روان بودن, ترشح | Galactorrhea, Diarrhea |
| -rrhexis | پارگی | Karyorrhexis |
| -rrhoea (BrE) | روان بودن, ترشح | diarrhoea |
| rubr(o)- | مربوط به هسته قرمز مغز | Rubrospinal |
| -rupt | پارگی, ترکیدگی | Erupt, Interrupt |
S
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| salping(o)- | مربوط به لوله‌ها (مثلاً لوله‌های فالوپ) | Salpingectomy, salpingopharyngeus muscle |
| sangui-, sanguine- | مربوط به خون | Sanguine |
| sarco- | عضلانی, گوشتی | sarcoma |
| schist(o)- | شیار, شکاف | schistocyte |
| schiz(o)- | شکافدار یا دارای دو وجه | Schizophrenia |
| scler(o)- | سخت | Scleroderma |
| -sclerosis | سخت شدن | Atherosclerosis, multiple sclerosis |
| scoli(o)- | پیچ خورده | scoliosis |
| -scope | ابزار مشاهده | stethoscope |
| -scopy | استفاده از ابزار برای دیدن | endoscopy |
| scoto- | تیرگی | scotopic vision |
| semi- | نصف, بخشی از | semiconscious |
| sial(o)- | بزاق, غده بزاقی | sialagogue |
| sigmoid(o)- | سیگموئید, انحنای اس شکل | sigmoid colon |
| sinistr(o)- | چپ | |
| sinus- | مربوط به سینوس | Sinusitis |
| sito- | غذا, غلات | Sitophobia |
| somat(o)-, somatico- | جسم, بدنی | somatic |
| -spadias | فیشر, شکاف | hypospadias, epispadias |
| spasmo- | اسپاسم | Spasmodic dysphonia |
| sperma-, spermo-, spermato- | منی, اسپرماتوزوآ | Spermatogenesis |
| splanchn(i)-, splanchn(o)- | احشا | splanchnology |
| splen(o)- | طحال | Splenectomy |
| spondyl(o)- | Of or pertaining to the spine, the vertebra | Spondylitis |
| squamos(o)- | مطبق, لایه لایه | Squamous cell |
| -stalsis | انقباض | Peristalsis |
| -stasis | توقف, ایست | Cytostasis, homeostasis |
| -staxis | چکه کردن, چکیدن | |
| sten(o)- | باریک بودن | Stenography |
| -stenosis | باریک شدن غیرطبیعی رگ‌ها یا سایر ساختارهای لوله‌ای شکل | Restenosis, stenosis |
| steth(o)- | Of or pertaining to the upper chest, chest, the area above the breast and under the neck | Stethoscope |
| stheno- | قدرت, نیرو, توان | |
| stom(a) | دهان | |
| stomat(o)- | مربوط به دهان | Stomatogastric, stomatognathic system |
| -stomy | ایجاد دهانه یا منفذ | colostomy |
| sub- | زیر | subcutaneous tissue |
| super- | فراوان, بالاتر, عالیتر | superior vena cava |
| supra- | ,بالایی, بالا, زیاد | supraorbital vein |
| sy, syl-, sym-, syn-, sys- | پسوند شباهت | Symptom, synalgia, synesthesia, syssarcosis |
T
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| tachy- | سریع, سریع و نامنظم | Tachycardia |
| -tension, -tensive | فشار | Hypertension |
| tetan- | سفت, سخت | tetanus |
| thec- | غلاف | Intrathecal |
| thel- | مربوط به نیپل (نوک پستان) | Theleplasty |
| thely- | مربوط به زن, زنانه | Thelygenous |
| therap- | درمان | hydrotherapy, therapeutic |
| therm(o)- | گرما | |
| thorac(i)-, thorac(o)-, thoracico- | مربوط به قفسه سینه, بخش بین گردن و پستان ها | Thorax |
| thromb(o)- | لخته, انعقاد خون | Thrombus, thrombocytopenia |
| thyr(o)- | تیروئید | |
| thym- | احساسات, عواطف | dysthymia |
| -tic | پسوند نسبیت | |
| toco- | زایمان | |
| -tome | ابزار برش | |
| -tomy | عمل بریدن یا قطع کردن | Gastrotomy |
| tono- | تون, تنش, فشار | |
| -tony | تنش, فشار | |
| top(o)- | موضع, موضعی | Topical anesthetic |
| tort(i)- | پیچ خورده | Torticollis |
| tox(i)-, tox(o)-, toxic(o)- | توکسین, سم | Toxoplasmosis |
| trache(a)- | نای | Tracheotomy |
| trachel(o)- | مربوط به گردن | tracheloplasty |
| trans- | اشاره به عبور یا حرکت از درون یا خلال چیزی | Transfusion |
| tri- | سه | triangle |
| trich(i)-, trichia, trich(o)- | اشاره به ساختارهای مویی شکل | Trichocyst |
| -tripsy | خرد کردن | Lithotripsy |
| -trophy | تغذیه, رشد | Pseudohypertrophy |
| tympan(o)- | پرده صماخ | Tympanocentesis |
U
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| -ula, -ule | کوچک | Nodule |
| ultra- | فراتر از, بیشتر از | |
| umbilic- | اشاره به ناف | Umbilical |
| ungui- | اشاره به ناخن, چنگال | Unguiform, Ungual |
| un(i)- | یک | Unilateral hearing loss |
| ur(o)- | اشاره به ادرار یا دستگاه ادراری | Urology |
| uri(c)-, urico- | اسید اوریک | |
| urin- | اشاره به دستگاه ادراری | Uriniferous |
| uter(o)- | اشاره به رحم | Uterus |
V
| Affix | Meaning | Examples | |
|---|---|---|---|
| vagin- | اشاره به واژن | Vagina | |
| varic(o)- | تورم یا پیچ خوردگی وریدها | varicose | |
| vas(o)- | مجرا, رگ | vasoconstriction | |
| vasculo- | رگ | ||
| ven- | Of or pertaining to the (blood) veins, a vein (used in terms pertaining to the vascular system) | Vein, Venospasm | |
| ventr(o)- | مربوط به معده | Ventrodorsal | |
| ventricul(o)- | مربوط به بطن ها, هر فضای توخالی در یک اندام | Cardiac ventriculography | |
| -version | چرخش, گردش | anteversion, retroversion | |
| vesic(o)- | مربوط به مثانه | vesical arteries | |
| viscer(o)- | مربوط به احشا | Viscera |
X
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| xanth(o)- | زرد | Xanthopathy |
| xen(o)- | بیگانه, متفاوت | Xenograft |
| xer(o)- | خشک, بیابانی | Xerostomia |
| xiph- | sword | xiphoid, xiphoidalgia |
Y
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| -y | پسوندی که نشان دهنده یک وضعیت یا حالت است. | Surgery |
Z
| وند | مفهوم | نمونه‌ای از اصطلاحات پزشکی رایج |
|---|---|---|
| zo(o)- | حیوانی, زندگی جانوری | zoology |
| zym(o)- | تخمیر | enzyme, lysozyme |
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «List of medical roots, suffixes and prefixes». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.