شوادون

شوادون در لهجه دزفولی و شوشتری به معنی شبستان است و از دیر باز مرسوم بوده که برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان در درون سردابه‌هایی عمیق که از تابش آفتاب محفوظ بوده‌است، ساعات گرم روز را می‌گذرانیده‌اند، بدیهی است استفاده از این سردابه‌ها یا شوادون‌ها ضرورت زندگی ساکنین این منطقه بوده و به تناسب مکنت و ثروت و تفنن و تشخص صاحبان خانه‌ها در ساختمان آن‌ها ذوق و ظرافت و سلیقه و هنرهای معماری و تزئینی بکار می‌رفته‌است که از نمونه‌های مشخص این شوادون‌های زیبا را می‌توان شوادون آقامیر که اکنون مخروبه‌است و شوادون منزل مهدوی نزدیک بقعه شاه رکن‌الدین را مثال زد.

ورودی یکی از قدیمی‌ترین شوادون‌های دزفول. خانه قلمبر

فضای داخلی

شوادان بنا نسبت به شبستان در سطحی بسیار پایین‌تر قرار گرفته‌است. شوادان‌های دزفول، حفره‌هایی دست کند می‌باشد که در دیوارها و سقف آن از هیچ نوع مصالح بنایی استفاده نشده و فقط در کفسازی و ساخت پلههای آن آجر به کار رفته‌است. شوادان‌ها یکی از ویژگی‌های خاص و ویژه معماری دزفول است که کاربری‌های متنوعی داشته‌است از جمله کار تهویه و خنکی ساختمان را بر عهده داشته، به این صورت که شوادان دریچه‌ای در بیرون خانه برای ورود هوا داشته و با توجه به عمق شوادان و رطوبت موجود در آن، هوای در شوادان خنک شده و این هوای خنک از طریق کانالهایی در بخش‌های مختلف ساختمان توزیع می‌شده است. علاوه بر آن به عنوان محلی خنک و آرام در تابستان‌ها مورد استفاده قرار گرفته، همچنین این شوادان‌ها به خانه‌های همجوار راه داشته‌است و به این صورت ارتباط نزدیکی میان همسایه‌ها وجود داشته‌است.

منبع

آثار و بناهای تاریخی دزفول

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.