شبا
شِبا مخفف شناسه حساب بانکی می باشد. شبا یک استاندارد ملی است که در چارچوب استاندارد جهانی IBAN و با هدف یکپارچه سازی حساب‌های بانکی تعریف شده‌است. بانکها از شیوه‌های متفاوتی برای شماره‌گذاری حساب‌های مشتریانشان استفاده می‌کنند، و به همین دلیل انتقال پول بین بانکهای گوناگون، دردسرساز خواهد شد. برای جابجایی پول بین بانکی به یک فرمت یکپارچه نیاز است. هر حساب بانکی دارای یک شناسه یکتاست که در ایران با نام «شناسه حساب بانکی ایران» یا به‌طور اختصار «شِبا» شناخته می‌شود. این شماره در ایران با IR شروع شده و پس از آن ۲۴ رقم دیگر قرار می‌گیرد.[1][2]
شبا به منظور تسهیل و استانداردسازی مبادلات بین بانکی و بین‌المللی بانکهای کشور، توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مطابق با استاندارد ISO 13616 تعریف و تبیین شده‌است و برای نخستین بار در سایت بانک ملی ایران اجرا و عمومی شد. در تمام سامانه‌های پرداخت بین بانکی منحصراً از این نوع شماره حساب استفاده می‌شود. هر شماره حساب بانکی، قابل تبدیل به یک شماره شبا می‌باشد.[3]
پیش شماره کارت بانک های ایران
پیش شماره کارت (BIN) – نام بانک پیش شماره کارت بانک پاسارگاد 502229
پیش شماره کارت بانک سپه 589210
بانک توسعه تعاون 502908
بانک شهر 502806
بانک دی 502938
بانک رفاه 589463
بانک رفاه 589463
پیش شماره کارت بانک ملی ایران 603799
پیش شماره کارت بانک توسعه صادرات 627648
بانک صنعت و معدن 627961
بانک کشاورزی 603770
بانک مسکن 628023
بانک اقتصاد نوین 627412
بانک پارسیان 622106
بانک کارآفرین 627488
پست بانک ایران 627760
پیش شماره کارت بانک پاسارگاد 639347
پیش شماره کارت بانک سامان 621986
پیش شماره کارت بانک سینا 639346
بانک سرمایه 639607
بانک آینده 636214
بانک صادرات 603769
بانک ملت 610433
بانک تجارت 585983
بانک انصار 627381 [4]
تاریخچه شبا
قبل از IBAN ، استانداردهای ملی مختلف برای شناسایی حساب بانکی وجود داشت که برای برخی از کاربران گیج کننده بود. این امر اغلب منجر به از بین رفتن اطلاعات مسیر تراکنش در پرداخت ها می‌شد. همچنین این شماره حساب‌ها دارای ارقام چک (کنترل صحت ساختار) نبودند و این امر امکان بروز خطا در انتقال وجه‌ها را بالا میبرد.
در سال 1997، برای رفع این مشکلات، سازمان بین المللی استاندارد (ISO) استاندارد جدیدی تحت عنوان ISO 13616 را منتشر کرد. طبق این استاندارد شماره حساب‌های بین‌المللی تحت نام IBAN که مخفف International Bank Account Number است جهت انجام مبادلات بین‌الملل معرفی شد.
سازمان ISO در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ این استاندارد را بهبود بخشید. در سال ۲۰۰۷ استاندارد ISO 13616 را به دو بخش تقسیم کرد. در بخش دوم (ISO 13616-2:2007) بهبودهای زیادی صورت گرفته شد و تبدیل به استاندارد مورد پذیرش جهت انتقال وجه بین‌المللی شد. نام رسمی این بخش از استاندارد، سویفت (SWIFT) است که امروزه بخش اعظم مبادلات مالی بین‌المللی از طریق آن صورت می‌پذیرد.
در ایران از 11 دی ماه 1385 «اول ژانویه سال ۲۰۰۷ میلادی» بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، استفاده از شبا را برای حواله‌های ارزی اجباری کرده است. همچنین این شماره در مبادلات بین بانکی داخلی کشور نیز استفاده می‌شود.
دریافت شماره شبا
برای دریافت شماره شبا، میتوان به سامانه های ارتباطی هر بانک مانند سایت بانک یا نرم افزارهای همراه آن بانک مراجعه کرد. در سایت بانک با دادن شماره حساب یا در برخی بانکها با دادن شماره کارت بانکی میتوان شماره شبای مربوطه را دریافت کرد. همچنین محاسبه شماره شبا از شماره حساب با روشهای ریاضی نیز امکان پذیر است.
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
- صفحه دسترسی شماره حساب شبا در کل بانکها