سرگذشت‌نامه دارک فینکس

سرگذشت‌نامه دارک فینکس (به انگلیسی: The Dark Phoenix Saga) مجموعه داستان نه قسمتی از مردان ایکس در خط داستان‌های دنیای مارول کامیکس است، که بر روی جین گری و فینکس فورس متمرکز شده‌است. این مجموعه توسط کریس کلیرمونت نویسندگی و به‌وسیلهٔ جان بیرن تصویرگری شده‌است.

سرگذشت‌نامه دارک فینکس
پوستر مردان ایکس غیر طبیعی شماره ۱۳۵ (ژوئیه ۱۹۸۰) اثر جان بیرن
ناشر	مارول کامیکس
انتشار	ژانویه - اکتبر ۱۹۸۰
ژانر	ابرقهرمانی
شخصیت‌های اصلی	مردان ایکس انجمن هل‌فایر لیاندرا نرامنی گارد شاهنشاهی فینکس فورس
نویسنده	کریس کلیرمونت جان بیرن
نقاش	گلینیس وین
قلم‌زن	جان بیرن
جوهرزن	تری آستین
حروف‌چین	تام اورزچوفسکی

گاهی اوقات به دو بخش تقسیم می‌شود، با «سرگذشت‌نامه فینکس» ( مردان-ایکس غیرطبیعی شماره‌های ۱۰۱-۱۰۸، سال‌های ۱۹۷۶-۱۹۷۷، با نویسندگی و تصویرگری برین و دیو کاکرکام) با اشاره به فرض ظاهری گری از قدرت فینکس و تعمیر کریستال ام کران، و سرگذشت‌نامه دارک فینکس (مردان - ایکس غیرطبیعی شماره‌های ۱۲۹-۱۳۸، سال ۱۹۸۰) که به فساد و سقوط او اشاره دارد. این یکی از معروف ترین و به شدت مرجع داستان در کمیک‌های ابرقهرمان اصلی آمریکا است و به‌طور گسترده‌ای کلاسیک محسوب می‌شود.[1]

این مجموعه داستان برای سریال انیمیشنی مردان ایکس اقتباس شده‌است و همچنین اشاره‌هایی از قدرت فینکس در فیلم لایو اکشن ایکس ۲ شد. سومین فیلم لایو اکشن مردان ایکس، مردان ایکس: آخرین ایستادگی که در سال ۲۰۰۶ منتشر شد، حاوی عناصری از داستان است. سریال انیمیشنی ولورین و مردان ایکس در پایان فصل اول خود حماسه "دارک فینکس" را اقتباس کرد، گرچه بسیاری از عناصر داستان را تغییر داد.

در فصل پنجم از سریال انیمیشنی مردان ایکس: فرگشت، همان نسخه را از چهار قسمت دارک فینکس اقتباس کرده بود. لایو اکشن دارک فینکس از مجموعه مردان ایکس در سال ۲۰۱۹، اقتباسی مستقیم از داستان است.