سحرخیزی

سحرخیزی عملی است برابر با غلبه بر احساس خوش خواب به وقت سحرگاه، و سحرخیزی یعنی غلبه بر این خواب لذت بخش برای رسیدن به دستاوردهای بهتر و بزرگ‌تر.[1][2]

سحرخیزی -که در تعلیمات دینی بر آن توصیه بسیاری شده‌است- برای روح و جسم بسیار مفید است. به عنوان مثال غلظت خون با سحرخیزی کاهش می‌یابد و هورمون‌های ضدافسردگی در بدن انسان ترشح می‌شود، به طوری که افراد سحرخیز کمتر دچار افسردگی می‌شوند. سحر زمانی است که اکسیژن خالص به سطح زمین می‌رسد و این هوای پاک و اکسیژن خالص برای سیستم بدن بسیار مفید است.

در واقع همان زمانی که به بیداری و سحرخیزی توصیه شده‌است، خواب بسیار لذت بخشی دارد و سحرخیزی یعنی غلبه بر این خواب لذت بخش برای رسیدن به دستاوردهای بهتر و بزرگ‌تر، مقاومت در برابر خواب صبحگاهی و سلب این لذت، اراده انسان را تقویت می‌کند. کسی که بتواند در مقابل این لذت مقاومت کند در طول زمان قادر خواهد بود با تقویت اراده در برابر لذت گناهان هم مقاومت کند. حتی شاید بتوان گفت قدرت روحی افراد با چنین تمرین‌هایی افزایش پیدا می‌کند. چنان‌که افرادی که عادت به سحرخیزی دارند، به‌طور کلی مقاوم ترند و قدرت روحی بالاتری دارند، بسیاری از روستاییان که عادت به سحرخیزی دارند، انسان‌های مقاوم و با استقامتی هستند و در برابر مشکلات به زانو در نمی‌آیند.

تحقیقات و گزارش‌های علمی و آماری در رابطه با سحرخیزی

رابطه سحرخیزی و موفقیت

پژوهش ها نشان می دهد زود بیدار شدن می تواند بر موفقیت اثر مثبت داشته باشد: افرادی که زودتر بیدار می شوند، پیش‌کنشگری بیشتری دارند، که می تواند باعث نمرات بهتر در دانشگاه و حقوق بیشتر در مشاغل باشد. [3]

رابطه سحرخیزی و عدم چاقی

در پژوهش دیگری که در استرالیا و روی 2200 شخص 9 تا 16 ساله انجام شد، مشخص شد کودکانی که 1 تا 1.5 ساعت دیرتر می خوابند و دیرتر بیدار می شوند، به احتمال بیشتری دچار چاقی می شوند، نسبت به کودکانی که زودتر می خوابند و زودتر بیدار می شوند، حتی با وجود اینکه مقدار خواب هر دو گروه یکسان است.[4] در تحقیقات دیگری که در کشور ژاپن به انجام رسید، دانشمندان این کشور احتمال مضر بودن سحرخیزی را ارائه کردند. در این تحقیقات، ۳ هزار و۱۷ فرد ۲۳ تا ۹۰ ساله مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد؛ سحرخیزی با هدف انجام نرمش‌ها و ورزش‌های صبحگاهی لزوماً برای قلب انسان مفید نیست بلکه احتمال بروز بیماری وریدی را افزایش می‌دهد. از دیگر نتایج جالب این تحقیق آن است که سحرخیزی موجب پیری زودرس نیز می‌شود.[5]

رابطهٔ سحرخیزی و دروغ‌گویی

دانشمندان ارتباط مهمی را بین تمایل افراد به صداقت و کرنوتایپ‌شان یافتند و بر اساس یافته‌های آن‌ها، افراد سحرخیز صبح‌هنگام اخلاق‌مدارتر بودند و شب‌زنده‌دارها نیز شب‌ها بیشتر صادق بودند. کرنوتایپ یعنی زمانی که افراد بیشترین تمایل به خوابیدن را دارند یا این که دارای بیشترین انرژی هستند. مطالعه انجام‌شده در دانشگاه هاروارد رفتار تقریباً ۲۰۰ نفر را بررسی کرد و سوژه‌های آزمایشی در آزمون‌های حل مسئله و بازی‌هایی شرکت داشتند بدون این که بدانند میزان صداقت آن‌ها در حال ارزیابی است. این مطالعه رابطه بین تصمیم اخلاقی و «کرونوتایپ» (عادات زمانی خواب) را بررسی کرد؛ یافته‌های دانشمندان نشان داد سحرخیزان، شب‌ها بیشتر احتمال دارد که غیرصادق باشند.[6]

سحرخیزی و نوجوانان در مدارس

گروهی از پزشکان معتقدند که برای ارتقای سلامتی جسمی و روحی نوجوانان و جوانان بهتر است ساعت شروع به کار مدرسه دیرتر آغاز شود. گروه کاری آکادمی پزشکان اطفال در گزارشی که در مجله پزشکی منتشر شده، تأکید کردند که برای ارتقای سلامتی جسمی و روحی نوجوانان و جوانان بهتر است که ساعت شروع به کار مدارس کمی دیرتر آغاز شود. در این گزارش آمده‌است که شواهد و اطلاعات قانع کننده‌ای وجود دارد که تأخیر در شروع کلاس حتی به اندازه نیم ساعت تأثیرات بسیار چشمگیری در بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان دارد، چرا که ۸۹ درصد دانش آموزان دبیرستانی این توصیه را که باید بین ۹ تا ۱۰ ساعت در شبانه روز را بخوابند، نمی‌پذیرند و بیشتر آنان تنها ۷ ساعت می‌خوابند. دکتر «ماری کارن» استاد دانشگاه براون و رئیس این تحقیقات و همکارانش این تحقیقات را در مدارسی که این توصیه را به کار بسته و ساعت کاری خود را با نیم ساعت تأخیر شروع کرده بودند انجام دادند و به نتایج بسیار خوبی رسیدند.[7]

سحرخیزی در روایات

در بسیاری از روایات اسلامی، ائمه اطهار (ع) به سحرخیزی توصیه کرده‌اند. امام رضا (ع) در روایتی می‌فرمایند که رزق خاصی برای بندگان تقسیم می‌شود که زمان آن بین طلوعین است. یعنی بین طلوع فجر و طلوع خورشید و خواب در این ساعات مکروه است زیرا انسان را از دریافت این رزق خاص محروم می‌کند. در مذمت خواب صبح گاه روایات بسیاری داریم.

در روایتی آمده‌است که خواب صبح از نادانی انسان سرچشمه می‌گیرد. این روایت بدین معناست که اگر انسان بداند نخوابیدن در این ساعات از روز چه فوایدی دارد، هرگز نمی‌خوابد اما نسبت به این مسئله نادان است. معماریانی با اشاره به این که سحرخیزی در وسعت رزق، زیبایی چهره و اخلاق حسنه تأثیر دارد، می‌گوید: علمای اخلاق تأکید می‌کنند که اگر می‌خواهید اخلاق حسنه داشته باشید، سحرخیز باشید.

سحرخیزی در ضرب المثل های کشورهای مختلف

در ضرب المثل های فرهنگ های مختلف، سحرخیزی عامل موفقیت و سلامت و ثروت دانسته شده است.

  • ضرب المثل فارسی بیان می دارد "سحرخیز باش تا کامروا شوی"
  • ضرب المثل انگلیسی می گوید: پرنده سحرخیز کرم را می گیرد (early bird gets the worm)
  • ضرب المثل آلمانی می گوید: ساعت صبح (یا: سحرخیز) طلا در دهان دارد (Morgenstund hat Gold im Mund)
  • ضرب المثل ژاپنی: زود بیدار شدن سه پول ارزش دارد (早起きは三文の徳)
  • ضرب المثل ایتالیایی: کسی که می خوابد، هیچ ماهی ای نصیبش نمی شود (Chi dorme non piglia pesci)
  • ضرب المثل مکزیکی: آنکه زودتر بیدار می شود را خدا کمک می کند (Al que madruga, Dios lo ayuda)
  • ضرب المثل اسپانیایی: کسانی که زود بیدار می شوند، خدا به آنها کمک می کند. (A quien madruga, Dios le ayuda)
  • ضرب المثل کرواسی: هر که زود زخم می زند، دو شادی را می گیرد (Tko rano rani, dvije sreće grabi)
  • ضرب المثل لهستانی: هر که صبح بلند شود ، خدا به او می دهد (Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje)

بنجامین فرانکلین هم می گوید: " Early to bed and early to rise, makes a man healthy, wealthy, and wise" (زود خوابیدن و زود برخاستن شخص را سلامت، ثروتمند و فرزانه می کند) که در انگلیسی تبدیل به ضرب المثل شده است.

جستارهای وابسته

منابع
  1. «فواید سحرخیزی». JameJamOnline.ir. 2014-08-26. بایگانی‌شده از اصلی در 29 اكتبر 2013. دریافت‌شده در 2014-08-26. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  2. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در 29 اكتبر 2013. دریافت‌شده در 24 اكتبر 2013. تاریخ وارد شده در |accessdate=،|archivedate= را بررسی کنید (کمک)
  3. "The Early Bird Really Does Get the Worm". Harvard Business Review. 2010. Retrieved 2021-03-28.
  4. "Early to bed and early to rise – study suggests it's keeping kids leaner". American Academy of Sleep Medicine – Association for Sleep Clinicians and Researchers. 2011. Retrieved 2021-03-28.
  5. نیوز، سلامت (۲۰۰۷-۰۹-۰۹). «سحرخیزی برای قلب مضر و موجب پیری زودرس می‌شود». سلامت نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۶.
  6. «سحرخیزها، شب‌ها بیشتر غیرصادق می‌شوند». آفتاب. ۲۰۱۴-۰۷-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۶.
  7. «نسخه پزشکان برای ارتقای سلامت نوجوانان: بهتر است ساعت شروع مدارس کمی دیرتر باشد». صفحه نخست - خبرآنلاین. ۲۰۱۴-۰۸-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۶.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.