رگ خونی
رگ‌های خونی لوله‌هایی باریک در بدن جانوران و بخشی از دستگاه گردش خون هستند که خون را در سرتاسر بدن حمل می‌کنند.
| رگ خونی | |
|---|---|
 رگ‌های بدن انسان | |
| جزئیات | |
| شناسه‌ها | |
| لاتین | vas sanguineum |
| MeSH | D001808 |
| TA98 | A12.0.00.001 |
| TA2 | 3895 |
| FMA | 63183 |
طول مجموع رگ‌های بدن انسان برابر با ۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر (۶۰٬۰۰۰ مایل) می‌شود که دو و نیم برابر دور زمین است.[1] دستگاه گردش خون و لنف شامل قلب، سرخرگ‌ها، سیاهرگ ها، مویرگها و رگ‌های لنفی است. خون پمپ‌شده از قلب که حاوی مواد غذایی و اکسیژن است توسط سرخرگ‌ها در بدن توزیع می‌شوند. سرخرگ‌ها پس از انشعاب به شاخه‌های باریک، سرخرگچهها را به‌وجود می‌آورند و سرخرگچهها نیز به انشعابات باریکتری به نام مویرگ ختم می‌شوند. مقاومت در یک رگ با افزایش ویسکوزیته و طول رگ افزایش می‌یابد؛ و با افزایش قطر رگ، مقاومت رگ کاهش می‌یابد.
مبادله مواد بین خون و سلول‌های ارگانهای مختلف در سطح مویرگها انجام می‌گیرد. پس از مبادله مواد، خون مویرگی به سیاهرگچه‌های منتقل شده و نهایتاً توسط سیاهرگ های بزرگ مجدداً به قلب برمی‌گردد. رگ‌های لنفی نیز به‌طور بن‌بست از ارگانهای مختلف شروع و پس از جمع‌آوری لنف یا مایعات میان‌بافتی (که عمدتاً از خون منشأ گرفته‌است) آن را به سیستم گردش خونی بازمی‌گرداند.
ساختمان کلی رگ‌های خونی
لایهٔ داخلی (به انگلیسی: Tunica intima) این لایه از یک ردیف سلول سنگفرشی ساده مشتق از مزودرم به نام آندوتلیوم و بافت همبند شل زیرین آن به نام طبقه زیر آندوتلیال تشکیل شده‌است. آندوتلیوم بر روی تیغه پایه قرار گرفته و طبقه زیر آندوتلیال حاوی الیاف الاستیک و رتیکولر و به‌طور نادر در سرخرگ های الاستیک سلول‌های عضلانی است.
لایهٔ میانی (به انگلیسی: Tunica media) این لایه معمولاً از عضلات صاف تشکیل شده که در بین آن‌ها الیاف الاستیک، کلاژن، رتیکولر و پروتئوگلیکان‌ها قرار گرفته‌اند. مواد بین سلولی در دیواره رگها توسط سلول‌های عضله صاف سنتز می‌شود.
لایهٔ خارجی یا ادونتیس (به انگلیسی: Tunica adventita) خارجی‌ترین لایه عروق و مرکب از |کلاژنالیاف کلاژن نوع I و الیاف ارتجاعی است که به‌طور طولی قرار گرفته‌اند. این لایه معمولاً در امتداد با بافت همبند اطراف رگها قرار دارد و تشخیص آن‌ها از یکدیگر مشکل است. در عروق بزرگ این لایه حاوی رگ‌های تغذیه‌کننده خود عروق موسوم به رگها است. انواع رگها در بدن عبارتند از: سرخرگ ها، سیاهرگ ها و مویرگها در رگ‌های لنفی
انواع رگ‌های خونی
- سرخرگ
- مانند سرخرگ آئورت که بزرگترین سرخرگ بدن است. (البته لازم است ذکر شود که سطح مقطع آئورت به نسبت جمع سرخرگچهها یا جمع سرخرگچه‌های کوچک یا جمع مویرگها از همه کمتر است)
- مانند سرخرگچهها که کوچکترین سرخرگ‌های بدن هستند.
- سیاهرگ
- مانند بزرگ‌سیاهرگ که بزرگترین سیاهرگ بدن است.
- مانند سیاهرگ‌چه‌ها که کوچکترین سیاهرگ‌های بدن هستند.
- مویرگ که کوچکترین رگها هستند و بین سرخرگ و سیاهرگ قرار داشته و محل مبادله مواد غذایی و مواد زائد یاخته‌ها هستند.
جستارهای وابسته
- سیاهرگ (ورید)
- سرخرگ (شریان)
- مویرگ
- سیاهرگ‌چه
- سرخرگ‌چه
- آئورت
- بزرگ‌سیاهرگ
- اتساع عروق
- انقباض عروق
منابع
سرخرگ‌های بدن انسان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
