رهبر (روزنامه)

رهبر یک روزنامه ایرانی به زبان فارسی بود که در تهران منتشر می‌شد. رهبر نشریه ارگان مرکزی حزب توده کمونیست ایران بود. تصمیم به راه‌اندازی رهبر در کنفرانس حزب نخست که در اکتبر ۱۹۴۲ برگزار شد گرفته شد و پس از آن عباس اسکندری، سردبیر ارگان مرکزی سابق حزب سیاست، از حزب اخراج شد.

ایرج اسکندری به عنوان سردبیر ارشد این روزنامه خدمت کرده است و با دو نشریه کلیدی دیگر حزب (مردم و رزم) آن را توسط یکی از اعضای جناح پارلمانی حزب توده ویرایش می‌کرد.

هنگامی که (رهبر) اولین سالگرد انتشار خود را جشن گرفت ۶۰٬۰۰۰ نسخه از آن را به فروش رساند که تقریباً به سطح روزنامه اصلی کشور، روزنامه اطلاعات بود.

روزنامه «رهبر» ارگان مرکزی حزب توده در شماره نخست بتاریخ دهم بهمن ۱۳۲۱، مقاله اشک تمساح از صادق هدایت را با امضا ک. ز. در صفحه ۳ چاپ کرد. [1]

در مناطق نفت خیز در جنوب ایران، شرکت نفت ایران و انگلیس و مقامات محلی ممنوعیت توزیع و خواندن (رهبر) را اجرا نمودند و کارگرانی که این روزنامه را می‌خواندند یا به فروش می‌رساندند از کار اخراج می‌شدند.[2]

در ۲۳ اوت ۱۹۴۵، اول شهریور ۱۳۲۴ این روزنامه به دستور فرمانده نظامی در تهران بسته شد.

انتشار رهبر (و همچنین روزنامه ظفر) دوباره توسط دولت در ۸ دسامبر ۱۹۴۶ به حالت تعلیق در آمد، ولی این ممنوعیت در پایان ماه برداشته شد.

لازم به توضیح است که نخستین نشریه حزب توده کمونیست روزنامه «مردم» با صاحب امتیازی «صفر نوعی» بوده. شماره نخست آن در تاریخ ۱۱ بهمن ۱۳۲۰ و  شماره دوم در ۱۳ بهمن ۱۳۲۰ و به مدت ده ماه تا ۱۷ آذر ۱۳۲۱ منتشر شد. و پس بسته شدن روزنامه رهبر، روزنامه «نامه مردم» با صاحب امتیازی رادمنش از دی ماه ۱۳۲۵ منتشر می شود.[3]