رباط سفید
رباط سفید مربوط به دوره صفوی - دوره قاجار است و در شهرستان مشهد، بخش احمدآباد، روستای رباط سفید واقع شده و این اثر در تاریخ ۸ مرداد ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۵۹۵۷ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
رباط سفید | |
---|---|
نام | رباط سفید |
کشور | ایران |
استان | استان خراسان رضوی |
شهرستان | شهرستان مشهد |
اطلاعات اثر | |
کاربری | رباط |
دیرینگی | دوره صفوی |
دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی، دوره قاجار |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۵۹۵۷ |
تاریخ ثبت ملی | ۸ مرداد ۱۳۸۱ |
رباط سفید |
آتشکده و چهار طاقی بازه هور: يكى از كهن ترين نمونه هاى آتشكده گنبد دارى است كه احتمالا متعلق به زمان پارتيان است زمينه بناى سنگى موسوم به چهار طاقی بازه هور به فاصله هفتاد كيلومترى از جنوب شهر مشهد در ضلع شرقى روستايى به نام رباط سفيد در ابتداى تنگه اى کوه دختر و پسر(نام محلی) واقع است. از لحاظ ويژگيهاى معمارى اين بنا نمايانگر بخشى از اجزا و عناصر ساسانى است كه آندره گدار آن را به قرن سوم ميلادى نسبت داده است. همچنين عده اى براين باورند بناى سنگی آتشكده از دوره ساسانى است.
بهطور كلى معمارى اين بنا چهار طاقى است كه از چهار طرف باز بوده و عناصرى گنبدى بر فراز آن قرار گرفته است فضاى ورودى نيز داراى سه درگاهى بلند و عريض است كه احتمالا در حكم تالار ورودى به فضاهاى معمارى طرفين شمار مى آيد. اما ورودى اصلى بنا از ضلع غربى ايجاد شده كه درگاهى هاى همسان در اطراف، حاكى از الحاقات پيرامون آن است. در سطح فوقانى پلان مربع بنا چوبهايى بركنج آن نصب گرديده كه احتمالا گامهاى اوليه براى ايجاد گوشوار جهت ايجاد گنبد در بناها بوده است. اين بنا در واقع هسته مركزى يك مجموعه معمارى است به فاصله نزديكى از اين بنا. ويرانه هايى در قلعه تاريخى به نام دختر و پسر برفراز بلندى مشاهده مى شود.
دو پژوهشگر معروف (هرتسفلد در كتاب ابنيه و آثار تاريخى ايران و آندره گدار در كتاب آثار ايران) اين بنا را از نزديك ديده اند و آن را از آثار دوره ساسانى ميدانند. بناى چهارطاقی بازه هور داراى يك گنبد و سه ورودى و در گذشته از سمت مشرق به بناى ديگرى اتصال داشته و در دو سوى شمالى و جنوبى آن نيز الحاقياتى مانند راهرو و ايوان وجود داشته است. در مجموع اين بنا را مى توان هسته مركزى يك مجموعه معمارى كهن دانست. اين بناى قديمى و ارزشمند به فاصله حدود ۸۰ كيلومترى مشهد و در سمت شرق روستاى رباط سفيد واقع شده است. [1]
جستارهای وابسته
منابع
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.