دوطبیعت گرایی

دوطبیعت گرایی بینشی مسیح‌شناسانه در الهیات مسیحی است که در آن دو طبیعت الهی و انسانی به‌طور همزمان در کالبد عیسی مسیح وجود دارد، دوطبیعت گرایی با تک‌طبیعت گرایی و میافیزیتیسم در تضاد است.[1]

نگاره‌ای از مسیح بر اساس دیدگاه طبیعتِ دوگانه مسیح واقع در صومعه سنت کاترین واقع در کوه سینا

تصویر ساخته شده از کنار هم قرار دادن دو نیمه تصویر مسیح در صومعه سنت کاترین که بیان کننده طبیعت دوگانه مسیح در کالبد یک انسان واحد است.

تکامل دوطبیعت گرایی یا مسیح‌شناسی دیوفیزیت تدریجی بود و سرانجام با اصطلاحات پیچیده‌ای به عنوان نتیجه بحثهای طولانی مدت که در طول قرن چهارم و پنجم بین متکلمین مسیحی انجام می‌شد شکل گرفت. اهمیت دیوفیزیسم اغلب توسط نمایندگان برجسته مدرسه انطاکیه مورد تأکید قرار می‌گرفت. [2] پس از بحث‌های زیاد و شوراهای مختلف، دیوفیزیسم، کلیسای رسمی خود را در چهارمین مجمع سراسری، که در سال ۴۵۱ در کلسدون برگزار شد، به دست آورد. [3] تعریف کلسدونی، مبنای اصول مسیح‌شناسی دو طبیعت عیسی مسیح است که توسط اکثر کلیساهای مسیحی، از جمله: کلیسای ارتدوکس شرقی، کلیسای کاتولیک رومی، کلیساهای کاتولیک شرقی، کلیسای آنجلیکان، کلیسای کاتولیک قدیمی و سایر مسیحیان مختلف تا امروز حفظ شده‌است.

مسیحیان دیوفیزیت بر این باورند که یک وحدت کامل از دو طبیعت در ذات واحد عیسی مسیح وجود دارد. برای پذیرندگان رأی کلسدون مبنی بر وحدت ذات، طبیعت الهیاتی و انسانی هر دو با هم طبیعت عیسی محسوب می‌شوند در حالی که کسانی که تعریف شورای کلسدون را رد کردند یک طبیعت مسیح را به عنوان نقطه وحدت قرار دادند. از آنجایی که واژه «دیوفیزیت» برای توصیف موضع کلسدونی مورد استفاده قرار می‌گیرد، معنای متضادی با مونوفیزیت؛ مفهومی که می‌گوید مسیح تنها یک طبیعت الهی داشت و میافیزیت که معتقد است مسیح هم الهی است و هم انسان، اما در یک طبیعت؛ دارد.[4]

دوطبیعت گرایی برای توصیف برخی از جنبه‌های نستوریزیسم نیز استفاده شده‌است. مخالفان او ادعا می‌کردند که او معتقد است مسیح نه تنها در دو طبیعت، بلکه در دو ذات و دو شخص مجزا وجود دارد: عیسی مسیح و کلمه (لوگوس) الهی. جدا از آن، کلیسای باستانی شرق، مسیح‌شناسی دیوفیزیت و سنت‌های دیگر مدرسه انطاکیه را حفظ کرده‌است.[2]