خط عیلامی

کهن‌ترین دبیرهٔ ایلامی که به نیاایلامی شناخته می‌شود، نخستین بار به سال ۲۹۰۰ پیش از میلاد در شهر شوش، پایتخت ایلامیان، در جنوب غرب ایران باز می‌گردد. دبیرهٔ نیاایلامی به نظر می‌رسد که گسترش یافته از دبیرهٔ باستانی سومری باشد.

دبیرهٔ نیاایلامی دارای ۱۰۰۰ نشانه است و بنابراین به نگر می‌رسد که باید بخشی از آن واژه‌نگار باشد. این دبیره هنوز رمزگشایی نشده‌است، و زبانی را که نمایش می‌دهد هنوز ناشناخته است.

ایلامی باستان خطی هجایی بود که از نیاایلامی بدست آمده‌بود و در سال‌های میان ۲۲۵۰ تا ۲۲۲۰ پیش از میلاد به کار می‌رفت، هرچند که تاریخ اختراعش به پیش از آن باز می‌گردد. ایلامی باستان تنها تا اندازه‌ای رمزگشایی شده‌است، که بیش‌تر آن بدست والتر هینز بوده‌است. به نگر می‌رسد که ایلامی باستان از ۸۰ نشانه ساخته شده‌باشد و بر ستون‌های عمودی، از بالا به پایین نوشته می‌شد که از چپ به راست می‌رفت. گزیده‌ای از نشانه‌های ایلامی باستان که رمزگشایی شده‌اند، در این تصویر نشان داده شده‌است.

خط میخی ایلامی، خطی میخی است که از ۲۵۰۰ پ.م. تا ۳۳۱ میلادی به کار می‌رفته‌است. این دبیره از خط میخی اکدی بدست آمده‌است. دبیرهٔ میخی ایلامی از ۱۳۰ نشانه ساخته شده‌است، که این تعداد بسیار کم‌تر از دبیره‌های اکدی و سومری‌است.

• مج‍له باستان‌شناسی و تاریخ، ش ۲۳، ۲۴ ، (پاییز، زمستان ۱۳۷۶، به‍ار، تابستان ۱۳۷۷): ص ۶ - ۹.
• omniglot