خاتمیت محمد

قرآن، دین اسلام را به عنوان خاتم ادیان الهی معرفی می‌کند:

• إِنَّ هذَا الْقُرْآنَ یهْدِی لِلَّتِی هِی أَقْوَمُ.[1]

یعنی اگر اسلام را در یکسو و تمامی دین‌های آسمانی را که برای سراسر زندگی آدمی در دوران‌های گذشته تعیین شده بدانیم و در سوی دیگری بگذاریم؛ اسلام از همه آنها استوارتر است که این خود، برداشتی از معنی خاتمیت و شریعت آخرین است.[2]

• قُلْ إِنَّنِی هَدانِی رَبِّی إِلی صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ دِیناً قِیماً مِلَّةَ إِبْراهِیمَ حَنِیفاً وَ ما کانَ مِنَ الْمُشْرِکِین.[3]

به جهانیان بگو: پروردگار مرا به راهی راست رهبری فرموده و آن دینی است پایان و زوال‌ناپذیر که بنیادش از همان سنت و رویه ابراهیم است.[4] در سوره بینه پس از آنکه می‌فرماید "مشرکین دست از باور نادرست خود برنمی‌دارند جز آنکه فرستاده خدا با آیات و بینات (دلایل روشن) فرا رسد و آیات کتاب قیم را برایشان بخواند. اینان دستوری ندارند جز آنکه خدای را با نیت پاک پرستش کنند، نماز بخوانند و …، می‌فرماید: ذلِکَ دِینُ الْقَیمَة.[5] این آیین –اسلام- دینی است پایان و زوال‌ناپذیر.[6]

• در سوره آل عمران:

وَ مَنْ یبْتَغِ غَیرَ الْإِسْلامِ دِیناً فَلَنْ یقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِین.[7] هر که جز آیین اسلام در جستجوی آیین دگر آید، تا اید و انقراض جهان از او پذیرفته نیست و بروز رستاخیز از زیانکاران است.[8]

• درسوره احزاب آیه ۴۰:

ما کان محمد ابا احد من رجالکم ولکن رسول‌الله و خاتم النبیین. محمد پدر هیچ‌یک از مردان شما نیست، همانا او فرستاده خدا و پایان دهنده پیامبران است[9]

• در سوره مائده:

الْیوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِیناً.[10] امروز که پیامبر اسلام پرچم دار راهنمایی آدمی است، دین را برای شما تکمیل و نعمت را برای شما تمام کردم، و خشنودم که برای همیشه بر دین اسلام باشید.[11] روشن است که آیات بالا آیین اسلام را پابرجاترین راه هدایت و دین پایان و زوال‌ناپذیر و گرویدن به غیر آن را تا انقراض جهان غیرقابل‌قبول دانسته و او را کمال و بلوغ دیانت و تمام نعمت معرفی کرده‌است.

• در روایاتی از امامان شیعی نیز، به ابدی بودن آیین اسلام، به روشنی اشاره شده‌است؛ از جمله علی بن ابیطالب فرماید:

إِنَّ هَذَا الْإِسْلَامَ دِینُ اللَّهِ الَّذِی اصْطَفَاهُ لِنَفْسِهِ … ثُمَّ جَعَلَهُ لَا انْفِصَامَ لِعُرْوَتِهِ وَ لَا فَکَّ لِحَلْقَتِهِ وَ لَا انْهِدَامَ لِأَسَاسِهِ وَ لَا زَوَالَ لِدَعَائِمِهِ وَ لَا انْقِلَاعَ لِشَجَرَتِهِ وَ لَا انْقِطَاعَ لِمُدَّتِهِ[12]}[13] اسلام همان آیینی است که پروردگار بزرگ آن را در میان ادیان برگزیده و قوانین آن را به اندازه‌ای استوار فرموده که دستاویز آن پایان ناپذیر و حلقه‌اش گسستنی نیست. اساس و بنیادش انهدام نمی‌پذیرد و ارکانش زایل و نابود نمی‌گردد. درختش هرگز از ریشه بیرون نیاید [این چنین] مدنش نیز هیچ وقت پایان نمی‌پذیرید.[14]

در دین‌هایی مانند بابیت و بهائیت...، محمد بن عبدالله، آخرین پیغمبر نیست.[15]

• ختمیت وحی