حمام خیروز
حمام خیروز، بنایی تاریخی است مربوط به دوره صفوی.[1] این اثر تاریخی در فردوس، بین میدان صاحب‌الزمان و میدان گلشن و در ضلع جنوبی آرامگاه امامزادگان محمد و ابراهیم[1] واقع شده و در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۱۹۸۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[2]
| حمام خیروز | |
|---|---|
 | |
| |
| نام | حمام خیروز |
| کشور | ایران |
| استان | شهرستان فردوس |
| شهرستان | فردوس |
| اطلاعات اثر | |
| کاربری | حمام |
| دیرینگی | دوره صفوی |
| دورهٔ ساخت اثر | دوره صفوی |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۱۱۹۸۹ |
| تاریخ ثبت ملی | ۵ تیر ۱۳۸۴ |
این حمام، به دلیل قرار داشتن در کنار مسجدی به نام خیروز (که در زمین‌لرزهٔ سال ۱۳۴۷ تخریب شد)، به این نام معروف شده‌است.[3][4] معماری این حمام، مانند حمام‌های سردشت و حمام کوشک فردوس، در سطح منطقه منحصربه‌فرد است و نکتهٔ جالب توجه در ساخت آن، نوع طراحی است که آب قنات وارد بینه شده و سپس با عبور از طول آن از سمت دیگر به خارج می‌رود.[5]
تبدیل به موزهٔ مردم‌شناسی
این حمام تاریخی، برای مکان ایجاد موزهٔ مردم‌شناسی فردوس انتخاب شده و در سال‌های اخیر مرمت و بازسازی آن با بیش از ۸۰۰ متر مربع زیربنا و ۲ هزار متر مربع محوطه برای تبدیل‌شدن به موزه مردم‌شناسی انجام گرفت.[1][6]
در ۲۱ بهمن ۱۳۹۱، پس از اتمام مرمت این اثر تاریخی، موزه مردم‌شناسی فردوس در این مکان افتتاح شد. این موزه، دارای ۱۲۰۰ متر مربع زیربنا و ۲۵۰۰ متر مربع محوطه‌سازی بوده و شامل دو بخش موزه حمام تاریخی و مشاغل سنتی و صنایع دستی می‌باشد.[7]
جستارهای وابسته
منابع
- «پایان عملیات مرمت حمام تاریخی خیروز در فردوس». خبرگزاری فارس. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- «آثار فرهنگی و تاریخی تون (فردوس)». وب‌گاه رسمی فرمانداری شهرستان فردوس. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
- «حمام خیروز فردوس». پی‌سی آنلاین. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
- «حمام خیروز فردوس موزه مردم‌شناسی می‌شود». خبرگزاری فردوس. ۲۱ مهر ۱۳۸۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
- «مرمت حمام تاریخی خیروز فردوس». وب‌گاه رسمی شبکهٔ اطلاع‌رسانی ساختمان ایران. ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۰. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۲ نوامبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۶ شهریور ۱۳۹۰.
- «موزه مردم‌شناسی فردوس افتتاح شد». ایسنا. دریافت‌شده در ۲۷ مارس ۲۰۱۴.