حافظه آشکار
حافظه آشکار یا حافظه صریح[1] (explicit memory) یکی از دو نوع اصلی از حافظه درازمدت در انسان است. حافظه آشکار به بهیادآوری آگاه و عمدی اطلاعات و تجربیات قبلی و مفاهیم اشاره دارد. حافظه آشکار حافظهای است برای اطلاعاتی از قبیل رویدادها و خاطرههای آگاهانه که در قالب کلمات قابل بیان هستند. به حافظه آشکار، حافظه صریح و حافظهٔ اخباری (declarative memory) هم گفتهاند.
نوع دیگر اصلی حافظه انسان، حافظه ناآشکار (implicit memory) نامگذاری شدهاست. حافظه ناآشکار خاطرههایی هستند که به صورت رفتاری بدون این که نیازی به هشیاری و آگاهی باشد، ابراز میشوند. به حافظه ناآشکار، حافظه ضمنی یا حافظه روندی (procedural) هم گفتهاند.
حافظه آشکار را میتوان به دو مقوله دستهبندی کرد: حافظه رویدادی (episodic) که خاطرات و تجربیات شخصی را از یک زمان و مکان خاص ذخیره و نگهداری میکند،حافظه رویدادی متفاوت از حافظه خودزندگی نامه ای می باشد در واقع می توان گفت که حافظه خودزندگی نامه ای قسمتی از حافظه رویدادی است، بخش دیگر حافظه رویدادی مرتبط با ثبت و ضبط محرک های سلسله وار می باشد، برای مثال وقتی به شما می گویند چندین عدد را پشت سر هم تکرار کنید، حافظه فعال بهمراه حافظه کوتاه مدت بهمراه حافظه رویدادی شما فعال می شود. و حافظه معنایی (semantic) که اطلاعات واقعی را ذخیره مینماید.[2] حافظه معنایی مرتبط با ثبت و نگهداری اطلاعات مرتبط با دانش اشیاء، کلمات، زبان و مفاهیم می باشد.
منابع
- «حافظهٔ صریح» [روانشناسی، علوم تشریحی] همارزِ «explicit memory»؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ حافظهٔ صریح)
- Tulving E. 1972. Episodic and semantic memory. In Organization of Memory, ed. E Tulving, W Donaldson, pp. 381–403. New York: Academic
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Explicit memory». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۸ نوامبر ۲۰۱۷.