جایزه ادبی من بوکر

جایزهٔ ادبی مَن بوکر (به انگلیسی: The Man Booker Prize)، که به نام جایزهٔ بوکر هم شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین جوایز ادبی دنیاست که هر سال به بهترین رمان جدید انگلیسی‌زبان اعطا می‌شود. این جایزه تا سال ۲۰۱۴ تنها به نویسندگان کشورهای مشترک‌المنافع، انگلیسی‌ها و ایرلندی‌ها[1] تعلق می‌گرفت؛ اما از سال ۲۰۱۴ تمام آثار نوشته‌شده به زبان انگلیسی حق شرکت در آن را پیدا کرده‌اند.[2] نام برندهٔ این جایزه به‌طور وسیعی در مطبوعات آورده می‌شود و بنابراین بردن جایزهٔ بوکر تأثیر فراوانی در فروش کتاب می‌گذارد.[3]

جایزه ادبی من بوکر
توصیفبهترین رمان جدید انگلیسی‌زبان چاپ بریتانیا
مکانگیلدهال، لندن، انگلستان
ارائه‌دهندهمن گروپ
نخستین تقدیر۱۹۶۹
وبگاهwww.themanbookerprize.com

در سال ۲۰۰۵، جایزهٔ دیگری که هر نویسندهٔ زنده‌ای از هر جای دنیا واجد شرایط گرفتن آن است، با نام جایزه جهانی من بوکر معرفی شد.[4][5] نسخهٔ روسی این جایزه با نام جایزه بوکر روسی در سال ۱۹۹۲ آغاز شد.[5]

روند انتخاب و اعطای جایزهٔ من بوکر

روند انتخاب برنده جایزه با تشکیل یک کمیته مشورتی که شامل یک نویسنده، دو ناشر، یک نماینده ادبی، یک کتاب فروش، یک کتابدار و یک رئیس منصوب شد توسط بنیاد جایزه بوکر است، آغاز می‌شود. سپس کمیته مشورتی هیئت داوران که عضویت آن هر ساله تغییر می‌کند را انتخاب می‌کند. هرچند در موارد نادر ممکن است داور یک بار دیگر انتخاب شود. داوران از میان منتقدان برجسته ادبی، نویسندگان، دانشگاهیان و شخصیت‌های برجسته عمومی انتخاب می‌شوند. داورهای انتخاب شده بدون دخالت مدیران بنیاد جایزه بوکر و حامیان مالی کار می‌کنند.[6]

معرفی کتاب

هر ناشر می‌تواند تا دو عنوان کتاب جدید (چاپ همان سال) را به بنیاد بوکر معرفی کند. به علاوه، کتاب نویسندگانی که قبلاً جایزهٔ بوکر را گرفته‌اند یا در ۱۰ سال گذشته جزو فهرست نهایی آن بوده‌اند نیز بررسی می‌شود. ناشران می‌توانند تا پنج عنوان کتاب دیگر را برای بررسی ارائه کنند. داوران موظفند هشت تا دوازده عنوان از این کتاب‌ها را درخواست کنند تا در فهرست آثار مورد بررسی قرار گیرد. یک وجه تمایز بزرگ جایزهٔ بوکر با دیگر جوایز ادبی در این است که داوران همهٔ آثار معرفی شده را می‌خوانند. فهرست کتاب‌های معرفی شده اکیداً محرمانه است.

فهرست‌ها و جایزه

داوران ابتدا یک فهرست اولیه، و سپس یک فهرست نهایی شامل شش عنوان کتاب را معرفی می‌کنند، برای عضویت در فهرست نهایی باید حداقل یکی از داوران از کتاب حمایت کند. نویسندگانی که کتابشان به فهرست نهایی راه پیدا کرده یک نسخهٔ جلد چرمی از کتابشان به همراه ۲٬۵۰۰ پوند پول دریافت می‌کنند.

با اجماع داوران جایزهٔ بوکر به یکی از عناوین فهرست نهایی تعلق می‌گیرد. ارزش نقدی این جایزه در حال حاضر ۵۰٬۰۰۰ پوند است. مبلغ جایزه در اصل ۲۱٬۰۰۰ پوند بود، و از سال ۲۰۰۲ با پشتیبانی گروه مَن به مقدار فعلی افزایش پیدا کرد.

فهرست برندگان جایزهٔ بوکر

سال نویسنده نام اثر ژانر ملیت
۱۹۶۹ پی.اچ. نیوبی چیزی برای پاسخ دادن (به انگلیسی: Something to Answer For)[7] رمان بریتانیایی
۱۹۷۰ برنیس روبنز عضو منتخب (به انگلیسی: The Elected Member)[8] رمان بریتانیایی
۱۹۷۰ جیمز جی. فارل مشکل‌ها (به انگلیسی: Troubles)[8] رمان بریتانیایی / ایرلندی
۱۹۷۱ وی. اس. نایپل در یک کشور آزاد (به انگلیسی: In a Free State)[9] رمان ترینیداد و توباگویی / بریتانیایی
۱۹۷۲ جان برگر جی (به انگلیسی: .G)[10] رمان تجربی بریتانیایی
۱۹۷۳ جیمز جی. فارل محاصره کریشناپور (به انگلیسی: The Siege of Krishnapur)[11] رمان بریتانیایی / ایرلندی
۱۹۷۴ نادین گوردیمر محافظه‌کار (به انگلیسی: The Conservationist)[12] رمان آفریقای جنوبی
استنلی میدلتون تعطیلات (به انگلیسی: Holiday)[12] رمان بریتانیایی
۱۹۷۵ روث پراور جابوالا گرما و غبار (به انگلیسی: Heat and Dust)[13] رمان بریتانیایی / آلمانی
۱۹۷۶ دیوید استوری ساویل (به انگلیسی: Saville)[14] رمان بریتانیایی
۱۹۷۷ پل اسکات اقامت (به انگلیسی: Staying On) رمان بریتانیایی
۱۹۷۸ آیریس مرداک دریا، دریا (به انگلیسی: The Sea, the Sea)[15] داستان فلسفی ایرلندی / بریتانیایی
۱۹۷۹ پنلوپه فیتزجرالد دور از ساحل (به انگلیسی: Offshore)[16] رمان بریتانیایی
۱۹۸۰ ویلیام گلدینگ مراسم عبور (به انگلیسی: Rites of Passage)[17] رمان بریتانیایی
۱۹۸۱ سلمان رشدی بچه‌های نیمه‌شب (به انگلیسی: Midnight's Children)[18] واقع‌گرایی جادویی بریتانیایی / هندی
۱۹۸۲ توماس کنیلی کشتی شیندلر (به انگلیسی: Schindler's Ark)[19] رمان زندگی‌نامه‌ای استرالیایی
۱۹۸۳ جان ماکسول کوتسی زندگی و زمانه مایکل کی (به انگلیسی: Life & Times of Michael K)[20] رمان آفریقای جنوبی
۱۹۸۴ آنیتا بروکنر هتل دو لاک (به انگلیسی: Hotel du Lac)[21] رمان بریتانیایی
۱۹۸۵ کری هولم مردمان استخوانی (به انگلیسی: The Bone People)[22] داستان معمایی نیوزیلند
۱۹۸۶ کینگزلی آمیس شیاطین قدیمی (به انگلیسی: The Old Devils)[23] رمان کمدی بریتانیایی
۱۹۸۷ پنه‌لوپه لایولی ببر ماه (به انگلیسی: Moon Tiger)[24] رمان بریتانیایی
۱۹۸۸ پیتر کری اسکار و لوسیندا (به انگلیسی: Oscar and Lucinda)[25] رمان تاریخی بریتانیایی
۱۹۸۹ کازوئو ایشی‌گورو بازماندهٔ روز (به انگلیسی: The Remains of the Day)[26] رمان تاریخی بریتانیایی / ژاپنی
۱۹۹۰ سوزان بیات مالکیت (به انگلیسی: Possession)[27] رمان تاریخی بریتانیایی /
۱۹۹۱ بن اوکری جاده گرسنه (به انگلیسی: The Famished Road)[28] رمان نیجریه‌ای
۱۹۹۲ مایکل اونداتیه بیمار انگلیسی (به انگلیسی: The English Patient)[29] متافیزیک تاریخی سری لانکایی / کانادایی
بری آنس‌ورث گرسنگی مقدس (به انگلیسی: Sacred Hunger)[29] رمان تاریخی بریتانیایی
۱۹۹۳ رادی دویل پدی کلارک (به انگلیسی: Paddy Clarke Ha Ha Ha)[30] رمان ایرلندی
۱۹۹۴ جیمز کلمن چقدر دیر بود، چقدر دیر (به انگلیسی: How Late It Was, How Late)[31] جریان سیال ذهن بریتانیایی
۱۹۹۵ پت بارکر جاده ارواح (به انگلیسی: The Ghost Road)[32] رمان جنگ بریتانیایی
۱۹۹۶ گراهام سویفت آخرین سفارش‌ها (به انگلیسی: Last Orders)[33] رمان بریتانیایی
۱۹۹۷ ارونداتی روی خدای چیزهای کوچک (به انگلیسی: The God of Small Things)[34] رمان هندی
۱۹۹۸ ایان مک‌یوون آمستردام (به انگلیسی: Amsterdam)[35] رمان بریتانیایی
۱۹۹۹ جان ماکسول کوتسی بدنامی (به انگلیسی: Disgrace)[36] رمان آفریقای جنوبی
۲۰۰۰ مارگارت اتوود آدمکش کور (به انگلیسی: The Blind Assassin)[37] رمان تاریخی کانادایی
۲۰۰۱ پیتر کری تاریخچه حقیقی دارودسته کلی (به انگلیسی: True History of the Kelly Gang)[37] رمان تاریخی استرالیایی
۲۰۰۲ یان مارتل زندگی پی (به انگلیسی: Life of Pi)[38] ادبیات فانتزی کانادایی
۲۰۰۳ دی‌بی‌سی پیر ورنون خدای کوچک (به انگلیسی: Vernon God Little)[39] کمدی سیاه استرالیایی / مکزیکی
۲۰۰۴ الن هالینگهرست خط زیبایی (به انگلیسی: The Line of Beauty)[40] رمان تاریخی بریتانیایی
۲۰۰۵ جان بنویل دریا (به انگلیسی: The Sea)[41] رمان ایرلندی
۲۰۰۶ کیران دسای میراث سراب (به انگلیسی: The Inheritance of Loss)[42] رمان هندی
۲۰۰۷ آن انرایت دور همی (به انگلیسی: The Gathering)[43] رمان ایرلندی
۲۰۰۸ آراویند آدیگا ببر سفید (به انگلیسی: The White Tiger)[44] رمان هندی / استرالیایی
۲۰۰۹ هیلاری منتل تالار گرگ (به انگلیسی: Wolf Hall)[45] رمان تاریخی بریتانیایی
۲۰۱۰ هاوارد جاکوبسن مسئله فینکلر (به انگلیسی: The Finkler Question)[46] رمان کمدی بریتانیایی
۲۰۱۱ جولیان بارنز درک یک پایان (به انگلیسی: The Sense of an Ending)[47] رمان بریتانیایی
۲۰۱۲ هیلاری منتل اجساد را بیاورید (به انگلیسی: Bring Up the Bodies)[48] رمان تاریخی بریتانیایی
۲۰۱۳ النور کاتن پرفروغ‌ها (به انگلیسی: The Luminaries)[49] رمان تاریخی نیوزیلندی
۲۰۱۴ ریچارد فلاناگان جاده باریک در عمق شمال (به انگلیسی: The Narrow Road to the Deep North)[50] رمان تاریخی استرالیایی
۲۰۱۵ مارلون جیمز تاریخچه هفت قتل (به انگلیسی: A Brief History of Seven Killings)[51] رمان تاریخی جامائیکایی
۲۰۱۶ پل بیتی آدم‌فروش (به انگلیسی: The Sellout)[52] رمان ترسناک آمریکایی
۲۰۱۷ جورج ساندرز لینکلن در باردو (به انگلیسی: Lincoln in the Bardo)[53] رمان تاریخی آمریکایی
۲۰۱۸ آنا برنز شیرفروش (به انگلیسی: Milkman)[54] رمان ایرلندی
۲۰۱۹ مارگارت اتوود وصیت‌ها (به انگلیسی: The Testaments) [55] رمان کانادایی
برناردین اواریستو دختر، زن، دیگری (به انگلیسی: Girl, Woman, Other)[55] رمان بریتانیایی
۲۰۲۰ داگلاس استوارت شوگی باین (به انگلیسی: Shuggie Bain)[56] رمان

بریتانیایی آمریکایی

جستارهای وابسته

پانویس

  1. «ایرلندی‌ها هم «بوکر» ی شدند». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۰.
  2. «جایزهٔ بوکر جهانی شد». ایسنا. ۲۰۱۳-۰۹-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۰.
  3. "The Man Booker effect | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-20.
  4. «رئیس داوران جایزه بوکر بین‌الملل معرفی شد». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۷-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۰.
  5. «جایزه بوکر روسیه به کتابی دربارهٔ «رودکی» رسید». ایسنا. ۲۰۱۳-۱۲-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۰.
  6. «Authors helping authors launch» (به انگلیسی). NovelRocket.com. ۲۰۰۷-۰۷-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۱.
  7. "The Man Booker Prize 1969 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  8. "The Man Booker Prize 1970 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  9. "The Man Booker Prize 1971 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  10. "The Man Booker Prize 1972 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  11. "The Man Booker Prize 1973 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  12. "The Man Booker Prize 1974 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  13. "The Man Booker Prize 1975 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  14. "The Man Booker Prize 1976 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  15. "The Man Booker Prize 1978 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  16. "The Man Booker Prize 1979 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  17. "The Man Booker Prize 1980 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  18. "The Man Booker Prize 1981 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  19. "The Man Booker Prize 1982 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  20. "The Man Booker Prize 1983 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  21. "The Man Booker Prize 1984 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  22. "The Man Booker Prize 1985 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  23. "The Man Booker Prize 1986 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  24. "The Man Booker Prize 1987 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  25. "The Man Booker Prize 1988 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  26. "The Man Booker Prize 1989 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  27. "The Man Booker Prize 1990 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  28. "The Man Booker Prize 1991 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  29. "The Man Booker Prize 1992 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  30. "The Man Booker Prize 1993 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  31. "The Man Booker Prize 1994 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  32. "The Man Booker Prize 1995 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  33. "The Man Booker Prize 1996 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  34. "The Man Booker Prize 1997 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  35. "The Man Booker Prize 1998 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  36. "The Man Booker Prize 1999 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  37. "The Man Booker Prize 2000 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  38. "The Man Booker Prize 2002 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  39. "The Man Booker Prize 2003 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  40. "The Man Booker Prize 2004 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  41. "The Man Booker Prize 2005 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  42. "The Man Booker Prize 2006 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  43. "The Man Booker Prize 2007 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  44. "The Man Booker Prize 2008 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  45. "The Man Booker Prize 2009 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  46. "The Man Booker Prize 2010 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  47. "The Man Booker Prize 2011 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  48. "The Man Booker Prize 2012 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  49. "The Man Booker Prize 2013 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  50. "The Man Booker Prize 2014 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  51. "The Man Booker Prize 2015 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  52. "The Man Booker Prize 2016 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  53. "The Man Booker Prize 2017 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  54. "2018 | The Man Booker Prizes". themanbookerprize.com. Retrieved 2018-10-26.
  55. "2019 | The Booker Prizes". thebookerprizes.com. Retrieved 2019-10-15.
  56. «Booker Prize 2020: Douglas Stuart's novel Shuggie Bain wins». BBC. ۲۰ نوامبر ۲۰۲۰.

منابع

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به جایزه ادبی من بوکر در ویکی‌گفتاورد موجود است.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جایزه ادبی من بوکر موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.