تقویم‌البلدان

تقویم البُلدان کتابی جغرافیایی به عربی، نوشته شده ابوالفداء عمادالدین اسماعیل بن نورالدین علی بن محمود ایوبی، عالم کرد ایوبی و حکمران حمات است.[1]

در این کتاب افزون بر مسائل جغرافیایی به نکات اجتماعی هم پرداخته شده. ابوالفداء به دلیل داشتن شغل مملکتی به گردآوری این کتاب پرداخت و آن را در ۷۲۱ق به پایان رساند.[2]

ابوالفداء، بر خلاف هم‌دورگانش، مانند مارکوپولو، اهل سفر نبوده است؛ از اینرو کتابش برگرفته از کتاب‌های جغرافیایی دیگر و گردآوری گفته‌های تاجران و مسافران است. یکی از ویژگی‌های تقویم البلدان که آن را شاخص می‌سازد این است که نویسنده، نخستین کسی است که روش جدول‌بندی را در جغرافیا به کار برده است. این شیوه را از تقویم الابدان ابن جَزْله گرفته است . جدول‌های ابوالفداء بسیار کامل و در ارائه روشن و سامان‌یافته مطالب علمی در دوران خود برگزیده بوده است.[1]