بکر بن وائل
بکر بن وائل شاخه‌ای از قبیلهٔ بزرگ ربیعهٔ بصره بودند که در صدر اسلام در منطقهٔ بین‌النهرین ساکن بودند. نسب این قبیله به (بکر بن وائل بن قاسط بن هنب بن أفصی بن دعمی بن جدیلة ابن أسد بن ربیعة بن نزار بن معد بن عدنان ) می‌رسد. شاخهٔ دیگر از قبیله بزرگ ربیعه به نام تغلب بن وائل معروف بودند، جنگ خونینی بین این دو قبیله مابین سالهای (۴۹۴ _ ۵۳۴) میلادی رخ داد که مدت ۴۰ سال به درازی انجامید، این جنگ به جنگ بسوس مشهور است.
این جنگ به سبب شتری اتفاق افتاد، این شتر تعلق داشت به زنی به نام (البسوس بنت منقذ) خالهٔ جساس بن مرة بکری از قبیله بنی بکر، جساس به خون خواهی شتر خاله أش (البسوس) کلیب بن ربیعه تغلبی، از بزرگان قبیلهٔ تغلب به قتل می‌رساند، برادر کلیب زیر سالم (المهلهل) به خون خواهی برادر کلیب جنگ آغاز می‌کند و پس از چهل سال هنگامی که قبیلهٔ تغلب بن وائل بر قبیلهٔ بکر بن وائل پیروز می‌شوند جنگ پایان می‌یابد. در این جنگ هزاران نفر و از بزرگان و از سران دو قبیلهٔ (بکر) و (تغلب) کشته می‌شوند.
دیاربکر در جنوب ترکیه امروزی محلی است که ساکنین اولیهٔ آن را قبایل بکر بن وائل می‌دانند و نام خود را از این قبایل به عاریت گرفته‌است زیرا عمدهٔ قبایل بکر بن وائل پس از شکست در برابر قبایل هم‌کیش خود (تغلب بن وائل) بار و بنه را جمع کردند و راه شهر آمد (اسم قدیمی شهر دیاربکر که آن موقع اکثراً آشوری و ارمنی‌نشین بود) در ارمنستان غربی را در پیش گرفتند.
این قبائل به چند دسته تقسیم می‌شدند.
قبیلهٔ بنی شیبان
قبیلهٔ بنی حنیفه
قبیلهٔ بنی قیس بن ثعلبه
قبیلهٔ بنی عجل
قبیلهٔ بنی یشکُر
این قبایل در جنگ ذوقار با یکدیگر متحد شده و با سپاه خسرو پرویز جنگیدند. این جنگ نخستین جنگ بین اعراب و ایرانیان بود که با پیروزی قبایل عربی خاتمه یافت.
منابع
- ویکی‌پدیای انگلیسی
- دکتر: السید عبدالعزیز، بن سالم، (تاریخ العرب فی العصر الجاهلیة) ، دارالنهضة العربیة چاپ سال ۱۹۷۸ میلادی به (عربی).