باستان‌گرایی در ایران
باستان‌گرایی در ایران ، پدیده‌ای است که از اواخر دوران قاجار در عرصهٔ فرهنگی، اجتماع و سیاست جامعهٔ ایرانی پدیدار گشته است.[1] نگرش باستان‌گرایی در پی آن است که فضای مربوط به زمان گذشته را بازآفرینی کند و یک ایدئولوژی جدید بسازد.[2]
اهداف
برخی باستان‌گرایی را «از مؤلفه‌های جدید برای نوسازی ایران» به حساب می‌آورند که «در پی آن است تا با احیاء و تجدید حیات سنت‌ها و عقاید کهن و باستانی، نظم جدیدی را در تفکر اجتماعی، فرهنگی و سیاسی بازتولید نماید و زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی نوین را بر پایهٔ سنت‌های کهن بنا نهد»[3]
به عقیدهٔ بیگدلو، مهم‌ترین اهداف باستان‌گرایی را میتوان به شرح زیر دانست:[4]
- کم‌رنگ کردن و کنار زدن فرهنگ و مذهب کنونی جامعه، به عنوان عامل عقب‌ماندگی آن.
- تفکیک دو دوره از تاریخ ایران که عبارتند از تاریخ باستان و تاریخ دورهٔ اسلامی
الگوها
از الگوهای باستان‌گرایی ایرانی میتوان به فرهنگ آریایی، آیین زرتشتی ایران، تخت جمشید، آرامگاه کوروش بزرگ ،نقش رستم و کعبه زرتشت اشاره کرد.
آثار مهم در حوزهٔ باستان‌گرایی
- جلال‌الدین میرزا قاجار (فرزند پنجاه و پنجم[5] فتحعلی شاه قاجار)، نامهٔ خسروان، داستان پادشاهان ایران از آغاز آبادیان تا انجام ساسانیان، بی‌تا.
- میرزا فتحعلی آخوندزاده، مکتوبات کمال‌الدوله (سه مکتوب)، ۱۲۷۹–۱۲۸۰ ه.ق
- میرزا عبدالحسین آقاخان کرمانی، آیینهٔ سکندری یا تاریخ ایران، ۱۳۲۴ ه.ق
پانویس
- (بیگدلو: ۱۳۸۰، ص ۱)
- (رضا بیگدلو: ۱۳۸۰، ص ۲۰).
- (اکبری: ۱۳۷۵، ص ۱۸۸ به نقل از رضا بیگدلو: ۱۳۸۰، ص ۱۹).
- (رضا بیگدلو: ۱۳۸۰، ص ۲۰)
- Encyclopedia Iranica. «دانشنامهٔ ایرانیکا، مدخل جلال‌الدین میرزا».
منابع
- بیگدلو، رضا: ۱۳۸۰، باستان‌گرایی در تاریخ معاصر ایران، چاپ اول: تهران، نشر مرکز.
- اکبری، محمدعلی: ۱۳۷۵، رویکرد غرب‌گرایان به نوسازی ایران (بررسی دیدگاه‌های روزنامهٔ کاوه)، کتاب سروش، چاپ اول، انتشارات سروش.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.