الفبای روسی

الفبای روسی (روسی: русский алфавит روسکیی الفاوِت) یک گونه از الفبای سیریلیک است که در قرن دهم میلادی پدید آمد. الفبای امروزی روسی ۳۳ حرف دارد.

الفبای روسی با حروف بزرگ
کارت یادبود جانوران شگونه (خوش‌یُمن) بازی‌های المپیک زمستانی ۲۰۱۴ به خط روسی

ویژگی‌ها

الفبای روسی معاصر از ۳۳ حرف تشکیل شده است:

  • ۱۰ واکه (مصوت)، یعنی حروفی که برای تلفظشان از حنجره و تا حدودی لب‌ها کمک گرفته می‌شود.[۱]
  • ۲۱ همخوان (صامت)، یعنی حروفی که به کمک زبان با لب یا دندان یا کام ادا می‌شوند.[۲]
  • ۲ علامت به نام نشانه نرم و نشانه سخت به‌ترتیب ь و ъ. که به‌ترتیب «میاخْکی‌زْناک» و «تیوْیُردی‌زْناک» خوانده می‌شوند.[۴]

مصوت‌ها عبارت اند از:

а, о, у, е, ё, ю, я, и, й, ы

در برخی از کتب دستور زبان روسی й "نیم مصوت" نامیده می‌شود.[۳]

صامت‌ها عبارت اند از:

б, в, г, д, ж, к, л, м, н, п, р, с, т, ф, х

صامت‌ها و مصوت‌ها هرکدام به دو نوع تقسیم می‌شوند. همچنین علامت‌های ь و ъ دارای کاربردهای ویژه‌ای هستند.

جدول الفبا

حرف نام آی‌پی‌آ مثال روسی مثال فارسی
Ааа
[a]
/a/азъ
[as]
آزاد
Бббэ
[bɛ]
/b/ یا /bʲ/буки
[ˈbukʲɪ] بوکی
برف
Вввэ
[vɛ]
/v/ یا /vʲ/вѣди
[ˈvʲedʲɪ]
واژه
Гггэ
[ɡɛ]
/ɡ/глаголь
[ɡlɐˈɡolʲ]
گ‌ل
Дддэ
[dɛ]
/d/ یا /dʲ/добро
[dɐˈbro]
باد
Еее
[je]
/je/ یا / ʲe/есть
[jesʲtʲ]
پایه
Ёёё
[jo]
/jo/ یا / ʲo/مایو
Жжжэ
[ʐɛ]
/ʐ/живѣте
[ʐɨˈvʲetʲɪ][1]
واژه
Зззэ
[zɛ]
/z/ یا /zʲ/земля
[zʲɪˈmlʲa]
باز
Иии
[i]
/i/ یا / ʲi/иже
[ˈiʐɨ]
فیل، نیل
Ййи краткое
[i ˈkratkəɪ]
/j/и съ краткой
[ɪ s ˈkratkəj]
یـخ
Ккка
[ka]
/k/ یا /kʲ/како
[ˈkakə]
پاک
Ллэл or эль
تلفظ روسی: [[:en:WP:IPA for Russian|el]] or [elʲ]
/l/ یا /lʲ/люди
[ˈlʲʉdʲɪ]
لامپ
Ммэм
[ɛm]
/m/ یا /mʲ/мыслѣте
[mɨˈsʲlʲetʲɪ][2]
بام
Ннэн
[ɛn]
/n/ یا /nʲ/нашъ
[naʂ]
زن
Ооo
[o]
/o/онъ
[on]
اُرگ، خوردن
Пппэ
[pɛ]
/p/ یا /pʲ/покой
[pɐˈkoj]
پنکه
Ррэр
[ɛr]
/r/ یا /rʲ/рцы
[rtsɨ]
رقص
Ссэс
[ɛs]
/s/ یا /sʲ/слово
[ˈslovə]
پاس
Тттэ
[tɛ]
/t/ یا /tʲ/твердо
[ˈtvʲɛrdə]
مات
Ууу
[u]
/u/укъ
[uk]
روز، نور
Ффэф
[ɛf]
/f/ یا /fʲ/фертъ
[fʲɛrt]
برف
Ххха
[xa]
/x/ хѣръ
[xʲɛr]
شاخ (voiceless velar fricative)
Ццце
[tsɛ]
/t͡s/цы
[t͡sɨ]
ع‍طس‍ه
Ччче
[tɕe]
/t͡ɕ/червь
[t͡ɕɛrfʲ]
چهار (تلفظ و ظاهر مشابه عدد 4)
Шшша
[ʂa]
/ʂ/ша
[ʂa]
کاش (voiceless retroflex fricative)
Щщща
[ɕɕa]
/ɕɕ/ща
[ɕt͡ɕa]
خروشْچ‍‍ف (گاهی instead pronounced as with fresh cheese) (a voiceless alveolo-palatal fricative)
Ъътвёрдый знак
[ˈtvʲordɨj znak]
еръ
[jer]
silent, prevents palatalization of the preceding consonant
Ыыы
[ɨ]
[ɨ]еры
[jɪˈrɨ]
roses یا silly (close central unrounded vowel)
Ь ьмягкий знак
[ˈmʲæxʲkʲɪj znak]
/ ʲ/ ерь
[jerʲ]
silent, slightly palatalises the preceding consonant
Э ээ
[ɛ]
/e/э оборотное
[ˈɛ əbɐˈrotnəɪ]
اِسم
Ююю
[ju]
/ju/ یا / ʲu/ю
[ju]
یوزپلنگ
Яяя
[ja]
/ja/ یا / ʲa/я
[ja]
یال
حروف حذف‌شده در ۱۹۱۷-۱۹۱۸
Іі/i/ یا / ʲi/і десятеричное
[i]
مانند и
Ѳ ѳ /f/ یا /fʲ/ѳита
[fʲɪˈta]
مانند ф
Ѣѣ/e/ یا / ʲe/ять
[jætʲ]
مانند е
Ѵѵ/i/ یا / ʲi/ижица
[ˈiʐɨtsə]
مانند и یا گاهی в
حروف حذف‌شده قبل از ۱۷۵۰
Ѕѕ/dz/, /z/ یا /zʲ/зѣло
[zʲɪˈlo][3]
مانند з, дз
Ѯѯ/ks/ یا /ksʲ/кси
[ksʲi]
مانند кс
Ѱѱ/ps/ یا /psʲ/пси
[psʲi]
مانند пс
Ѡѡ/o/омега
[ɐˈmʲeɡə]
مانند о
Ѫѫ/u/, /ju/ یا / ʲu/юсъ большой
[jus bɐlʲˈʂoj]
مانند у
Ѧѧ/ja/ یا / ʲa/юсъ малый
[jus ˈmɑlɨj]
مانند я
Ѭѭ/ju/ یا / ʲu/юсъ большой іотированный
[jus bɐlʲˈʂoj jɪˈtʲirəvənnɨj]
مانند ю
Ѩѩ/ja/ یا / ʲa/юсъ малый іотированный
[jus ˈmɑlɨj jɪˈtʲirəvən.nɨj]
مانند я
صفحه‌کلید روسی

جستارهای وابسته

پانویس

  1. Article живете بایگانی‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Archive.today from "Толковый словарь русского языка Ушакова" ("Ushakov's Explanatory Dictionary of the Russian Language"; the dictionary makes difference between е and ё, cf. : ёлка بایگانی‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Archive.today).
  2. Article мыслете بایگانی‌شده در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Archive.today from "Толковый словарь русского языка Ушакова" ("Ushakov's Explanatory Dictionary of the Russian Language").
  3. ФЭБ

منابع

  • Benson, Morton (1960), "review of The Russian Alphabet by Thomas F. Magner", The Slavic and East European Journal, 4 (3): 271–272
  • Smirnovskiy, P. (1915), A Textbook in Russian Grammar. Part I. Etymology (26th ed.)
  • Vasmer, Max (1979), Russian Etymological Dictionary, Winter
  • ویکی‌پدیای انگلیسی.
  • «روسی در سفر » ،چاپ شانزدهم ۱۳۸۹ ، ( русский язык в путешествии )

پیوند به بیرون

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ الفبای روسی موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.