اسحاق عذری بیگدلی
اسحاق‌بیگ بیگدلی شاملو مشهور و متخلص به عُذْری (؟ - ۱۷۷۱م) شاعر ایرانی دورهٔ زندی بود.[1][2][3]
| اسحاق عذری بیگدلی | |
|---|---|
| زادهٔ | اصفهان |
| درگذشت | ۱۷۷۱م/ ۱۱۸۵ق اصفهان |
| پیشه | شاعر |
| عنوان | اسحاق بیگ، عذری |
| خویشاوندان | آذر بیگدلی (برادر) |
زندگی و شاعری
اسحاق‌بیگ فرزند آقاخان بیگدلی شاملو در سالی نامعلوم در اصفهان زاده شد، برادر کوچک‌تر لطفعلی‌بیگ آذر بود. «وی در انواع شعر توانایی داشت و غزل را خوب می‌سرود.» به زندگی‌نامه‌نویسی نیز روی آورد، اثری از او با عنوان تذکرهٔ اسحاق‌بیگ دربارهٔ زندگی و آثار شاعران معروف است و سه نسخهٔ خطی آن در کتابخانهٔ مدرسهٔ سپهسالار موجود است/بوده‌است.[1]
تذکره عذری بیگدلی مجموعه ای از اشعار شاعران فارسی زبان تا قرن دوازدهم هجری قمری است و حدود ۷۵۰۰ بیت است که در چهار بخش قصیده، غزل، قطعه و رباعی تنظیم شده است. بیشتر اشعار موجود در این تذکره، همان ابیات موجود در آتشکده آذر است، اما ابیاتی از شاعران معاصر عذری بیگدلی مانند عاشق اصفهانی، رفیق اصفهانی و ...در تذکره عذری دیده می شود که حتی در دیوان آن شاعران نیز ثبت نشده است.
عذری در سال ۱۱۸۵ق در اصفهان و در جوانی درگذشت. در مراسم تشییع او افراد بسیاری شرکت داشتند و برادرش آذر نزد تابوت او این بیت را «می‌خواند و می‌گریست»:
| کدامین ماه را یا رب در این محمل بود منزل؟ | که محمل می‌رود از شهر و شهری از پی محمل |
ماده‌تاریخ درگذشت او از نظمی تبریزی:
| عذری که به اوستادی او | قول و غزلش دهد گواهی | |
| آن نادره‌گو که بود عالم | بر فضل و کمال او مباهی | |
| ناگه بگسست دل ز هستی | چون کار زمانه دید واهی | |
| القصه:چو او از این گذرگه | بر جانب دوست گشت راهی | |
| گفتند برای سال فوتش: | پیوسته به رحمت الهی |
این تذکره در سال ۱۳۹۵ به تصحیح فاطمه سلحشور و دکتر احمدرضا یلمه‌ها توسط انتشارات راشدین به چاپ رسیده است.
جستارهای وابسته
منابع
- نظمی تبریزی، علی (۱۹۷۶). دویست سخنور؛ تذکرةالشعرای منظوم و منثور. تابش. ص. ۲۳۷.
- آذر بیگدلی، لطفعلی بیگ (۱۳۳۷). آتشکده آذر. انتشارات علمي. ص. ۴۱۲.
- سامی, شمس‌الدین (1311). قاموس الأعلام (به ترکی عثمانی). چهارم. p. ۷۳.