آجیل مشکل‌گشا

تاریخچه آجیل مشگل‌گشا احتمالاً به ایران باستان باز می‌گردد. در آن زمان رسم بر این بود که برای فروهرها هدایایی تهیه شود تا موجب خشنودی آنان گردد. این هدایا لرک یا آجیل گاهنبار نامیده می‌شد.[1]

برخی معتقدند که با خوردن آجیل مشگل گشا، می‌توانند آرزو کنند مشکلات برطرف و آرزوهایشان برآورده شود.[2] برخی نیز اعتقاد دارند با خوردن این آجیل از چشم زخم و چشم بد مصون می‌مانند. همچنین اعتقاد عده‌ای بر آنست که خوردن این آجیل در گشودن بخت دختران مؤثر است.[3]

از این آجیل در مراسم مذهبی مانند سفره‌های مذهبی زنانه [4]، مراسم ملی مانند چهارشنبه سوری [5] و شب یلدا و حتی برنامه‌های سیاسی به‌طور همزمان استفاده می‌شود.

تهیه آجیل مشگل‌گشا، در هر شهر تشریفاتی خاص دارد. در تهران ترکیبات این آجیل شامل: پسته، بادام، سنجد، گردو، کشمش، برگه هلو، انجیر و خرما است. به تازگی نارگیل، قیسی، مویز و نبات نیز به آن افزوده شده‌است.[1] در شاهرود، به نخودچی و کشمش، نقل، مغز بادام و مغز پسته اکتفا می‌شود. در هنگام مخلوط کردن آجیل دعای مخصوصی خوانده می‌شود و معمولاً به صورت نذر تقسیم می‌گردد.[6]